Vì sao nước ngọt có ga dễ gây sỏi thận?

Nước ngọt có ga, đặc biệt là loại nhiều đường, chứa hai thành phần chính gây hại cho thận là axit phosphoric và sirô ngô giàu fructose. Axit phosphoric, một chất phụ gia thường có trong cola, có khả năng làm tăng độ axit của nước tiểu. Khi nước tiểu bị axit hóa, môi trường này sẽ thúc đẩy sự kết tinh của các khoáng chất, hình thành nên những viên sỏi cứng.

Ngoài ra, lượng fructose lớn trong sirô ngô, một chất tạo ngọt phổ biến trong nước ngọt, cũng góp phần gây mất cân bằng các chất quan trọng trong cơ thể như canxi, oxalat và axit uric. Đây là những thành phần cấu tạo nên sỏi thận, và khi chúng không được kiểm soát, nguy cơ sỏi thận sẽ tăng lên đáng kể.

Nhiều nghiên cứu khoa học đã chỉ ra mối liên hệ rõ ràng này. Một nghiên cứu đăng trên tạp chí Clinical Journal of the American Society of Nephrology (CJASN) năm 2013 đã theo dõi gần 200.000 người và phát hiện ra rằng những người uống từ một lon nước ngọt có đường trở lên mỗi ngày có nguy cơ hình thành sỏi thận cao hơn 23% so với những người chỉ uống chưa đến một lon mỗi tuần. Thậm chí, các loại nước ngọt không phải cola nhưng có đường còn khiến nguy cơ này tăng tới 33%.

Thực tế đáng báo động đã được chứng minh qua một trường hợp tại Brazil. Bác sĩ tiết niệu Thales Andrade đã lấy ra 35 viên sỏi từ bàng quang của một người đàn ông chỉ vì thói quen uống 2-3 lít cola mỗi ngày. Điều này cho thấy, việc lạm dụng nước ngọt có ga có thể gây ra hậu quả tàn khốc, thậm chí phải can thiệp phẫu thuật để loại bỏ sỏi thận.

Nên hạn chế tối đa việc uống nước ngọt có ga

Để bảo vệ sức khỏe thận khỏi những rủi ro này, các chuyên gia y tế khuyến cáo nên hạn chế tối đa việc uống nước ngọt có ga và thay thế bằng những loại đồ uống lành mạnh hơn.

Nước lọc là lựa chọn tốt nhất. Nước lọc giúp pha loãng nước tiểu, từ đó đào thải các tinh thể và khoáng chất thừa, giảm nguy cơ hình thành sỏi. Uống 2-3 lít nước mỗi ngày, đặc biệt với những người có tiền sử sỏi thận, là điều cần thiết để đảm bảo nước tiểu luôn trong hoặc có màu vàng nhạt.

Nước chanh và nước cam cũng là những lựa chọn tuyệt vời. Cả hai loại quả này đều giàu citrate, một chất có khả năng ngăn chặn canxi oxalat kết tinh, từ đó giảm khả năng tạo sỏi. Chỉ cần uống nửa cốc nước chanh pha loãng hoặc nước của hai quả chanh mỗi ngày đã có tác dụng, trong khi nước cam được một số nghiên cứu chứng minh có hiệu quả mạnh hơn.

Ngoài ra, cà phê và trà cũng được ghi nhận giúp giảm nguy cơ sỏi thận. Việc này có thể nhờ vào lượng nước đưa vào cơ thể tăng lên và các hợp chất có lợi trong chúng. Trà xanh, với chất chống oxy hóa catechin, còn giúp hạn chế hình thành tinh thể. Các loại đồ uống khác như nước dừa, nước ép lúa mì non, nước ép lựu hay trà thảo mộc như bồ công anh, tầm ma cũng có tác dụng lợi tiểu, giúp hỗ trợ quá trình đào thải khoáng chất và bảo vệ thận.

H.Thanh