Vì sự phát triển bền vững

Trụ cột của sự phát triển

Cùng với kinh tế, xã hội, trong bối cảnh hiện nay, BVMT được xem là trụ cột của sự phát triển bền vững. Do đó, hoạt động BVMT không dừng lại ở việc kêu gọi cộng đồng ra quân vệ sinh, thu gom rác thải hay trồng cây xanh, mà là thực hiện đồng bộ các giải pháp căn cơ, hoạt động cụ thể. Trong đó, có việc kiểm soát, ngăn ngừa, khắc phục ô nhiễm gắn với khôi phục và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và hệ sinh thái.

Do đó, các hoạt động BVMT và đa dạng sinh học cần sự tham gia của cộng đồng người dân, doanh nghiệp (DN), cơ sở sản xuất qua việc đổi mới tư duy, ứng dụng công nghệ vào toàn bộ chuỗi quản lý, chuyển đổi số... Đồng thời, đẩy mạnh phát triển năng lượng sạch, sản xuất sạch và tiêu dùng sạch gắn với quản lý, khai thác và sử dụng tiết kiệm các nguồn tài nguyên.

Như tại Khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao ở xã Măng Đen (Quảng Ngãi), việc ứng dụng công nghệ vào sản xuất không chỉ nâng cao năng suất, chất lượng và giá trị sản phẩm, mà còn giảm ô nhiễm môi trường. Anh Nguyễn Đức Tín, một trong những hộ tiên phong ứng dụng công nghệ cảm biến vào sản xuất dâu tây cho biết, môi trường sản xuất quyết định đến sức khỏe và hiệu quả kinh tế, giá trị sản phẩm.

Tôi kiên quyết không sử dụng phân hóa học và thuốc bảo vệ thực vật. Việc ứng dụng hệ thống cảm biến cũng giúp tôi thuận lợi trong việc theo dõi, giám sát và điều chỉnh chế độ dinh dưỡng phù hợp với từng giai đoạn phát triển của rau quả. Nhờ sản xuất theo hướng thân thiện với môi trường nên chi phí giảm, hiệu quả kinh tế tăng, với năng suất dâu tây đạt 1 - 1,2 tấn/năm, giá bán 500 nghìn đồng/kg.

Ứng dụng công nghệ vào sản xuất vừa thân thiện với môi trường, vừa nâng cao năng suất, chất lượng và giá trị sản phẩm. Trong ảnh: Sản xuất rau tại Khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, ở xã Măng Đen, tỉnh Quảng Ngãi.

Theo Giám đốc Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp xã Măng Đen Phạm Quang Thành, hầu hết các hộ tham gia sản xuất tại Khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao đều “nói không” với phân bón hóa học, thuốc bảo vệ thực vật. Đồng thời, chú trọng cải tiến quy trình, gắn với đầu tư ứng dụng công nghệ trồng rau, quả lạnh theo hướng sạch, an toàn. Bên cạnh đó, chất thải và phụ phẩm nông nghiệp được thu gom và xử lý thành phân bón để phục vụ sản xuất. Điều này vừa thân thiện với môi trường, vừa gia tăng năng suất, chất lượng và giá trị sản phẩm.

Giảm phát thải, tối ưu hiệu quả

Để đáp ứng yêu cầu BVMT trong tình hình mới, ngành Nông nghiệp và Môi trường chú trọng thực hiện công tác BVMT gắn với bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học. Tuy nhiên, các địa phương cũng kiến nghị tỉnh cần bố trí đủ nhân lực làm công tác BVMT ở cấp xã, đáp ứng khối lượng công việc về BVMT ngày càng tăng như hiện nay, nhất là việc thực hiện và giám sát phân loại chất thải rắn sinh hoạt từ hộ gia đình, cá nhân. Tăng cường đầu tư nguồn lực, xây dựng hệ thống xử lý nước thải tập trung tại các cụm công nghiệp cũng như hạ tầng thu gom, xử lý nước thải sinh hoạt tập trung, đáp ứng quy chuẩn trước khi thải ra môi trường, giảm thiểu ô nhiễm nước ở các lưu vực sông.

Chủ tịch UBND xã Long Phụng Ngô Văn Thanh đề xuất, tỉnh cần quy hoạch và xây dựng hạ tầng kỹ thuật thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt, chất thải nông nghiệp và phụ phẩm nông nghiệp. Đồng thời, đầu tư công nghệ tiên tiến, thân thiện môi trường để tái chế, tái sử dụng chất thải sau phân loại, biến chất thải thành tài nguyên, giảm thiểu chôn lấp như hiện nay.

Bên cạnh đó, cần đẩy mạnh tuyên truyền cho người dân, DN nhận thức rõ BVMT là yếu tố sống còn cho sự phát triển, vì vậy, cần tuân thủ đầy đủ các quy định của Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 trong hoạt động sản xuất. Sở Nông nghiệp và Môi trường cũng đã yêu cầu các DN hoạt động tại KCN, cụm công nghiệp lắp đặt đầy đủ hệ thống quan trắc nước thải tự động, liên tục và truyền dữ liệu quan trắc về Sở Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Nông nghiệp và Môi trường để theo dõi, giám sát.

Công tác bảo tồn thiên nhiên, BVMT và tài nguyên thiên nhiên là hoạt động lâu dài, thường xuyên và liên tục, do đó, cùng với ngành nông nghiệp và môi trường, chính quyền địa phương và cộng đồng DN cần nâng cao ý thức BVMT. Doanh nghiệp cần cải tiến, thay thế công nghệ lạc hậu bằng các giải pháp hiệu quả năng lượng, giảm phát thải, tối ưu hóa hiệu suất và thân thiện môi trường, với mục tiêu là sản xuất ít chất thải hơn, chứ không chỉ xử lý chất thải tốt hơn.

Bài, ảnh: THANH PHONG