Việc tăng mạnh bảng giá đất đã gây ra nhiều hệ lụy nghiêm trọng

Chiều 22-9, Bộ Tư pháp phối hợp với Bộ NN-MT tổ chức hội thảo “Nhận diện điểm nghẽn và đề xuất giải pháp khắc phục liên quan đến lĩnh vực đất đai”.

Phát biểu khai mạc hội thảo, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tú nhận định, bên cạnh những tác động tích cực, Luật Đất đai 2024 nói riêng và hệ thống pháp luật về đất đai nói chung được cho là vẫn tồn tại tình trạng chồng chéo, thiếu thống nhất với các luật liên quan (như Luật Đấu giá tài sản, Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn, Luật Đấu thầu…), gây lúng túng, khó khăn khi áp dụng.

Mặc dù đã có đổi mới, cơ chế định giá đất vẫn còn vướng mắc, việc một số địa phương tăng mạnh bảng giá đất để tiệm cận thị trường đã gây ra nhiều hệ lụy nghiêm trọng như: tăng đột biến nghĩa vụ tài chính của người dân và doanh nghiệp, chi phí bồi thường giải phóng mặt bằng đội lên quá cao, khiến nhiều dự án đình trệ và gia tăng khiếu kiện xã hội…

Đại biểu dự hội thảo

Thiếu quy định chuyển tiếp rõ ràng là một khiếm khuyết khác được Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tú chỉ rõ. Theo đó, nhiều dự án đầu tư kéo dài qua các thời kỳ pháp lý khác nhau đang gặp lúng túng do thiếu quy định chuyển tiếp, gây khó khăn cho cả địa phương và nhà đầu tư trong việc xử lý hồ sơ và triển khai dự án. Cùng với đó, quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất theo luật hiện hành chưa thực sự phù hợp với mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp đang được triển khai.

Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai đã tập trung sửa đổi 4 nhóm vấn đề lớn, bao gồm: thể chế hóa tinh thần Nghị quyết số 69-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương (trong đó có nội dung tiếp tục đổi mới, hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và sử dụng đất); đơn giản hóa thủ tục hành chính, cắt giảm điều kiện kinh doanh; đảm bảo tính đồng bộ với các luật khác như Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư, Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn; tháo gỡ khó khăn trong thực tiễn thi hành luật, đặc biệt là các quy định về đấu giá, đấu thầu, và các quy định chuyển tiếp cho dự án kéo dài.

Các ý kiến tại hội thảo đề nghị bổ sung các quy định cụ thể để xử lý các dự án kéo dài, giúp khơi thông các dự án đang bị đình trệ; sửa đổi quy định về đấu giá quyền sử dụng đất và đấu thầu dự án có sử dụng đất để đảm bảo minh bạch, công bằng. Đặc biệt, cần hoàn thiện quy định về thực hiện dự án phát triển kinh tế - xã hội thông qua thỏa thuận nhận quyền sử dụng đất, tạo sự chủ động cho nhà đầu tư.

Mặc dù đã có đổi mới, cơ chế định giá đất được coi là vẫn còn vướng mắc. Ảnh minh họa

Lãnh đạo Bộ Tư pháp cho biết, Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật và trợ giúp pháp lý (Bộ Tư pháp) sẽ phối hợp với các đơn vị liên quan của Bộ NN-MT tổng hợp đầy đủ các ý kiến, xây dựng báo cáo trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ làm cơ sở để các cơ quan có thẩm quyền nghiên cứu, hoàn thiện thể chế.

Các đơn vị liên quan sẽ có văn bản trả lời một số vướng mắc chưa được giải đáp tại hội thảo, gửi cho các địa phương, doanh nghiệp trong thời gian sớm nhất, hoặc tham mưu cấp có thẩm quyền có giải pháp tháo gỡ nếu vượt thẩm quyền.

ANH PHƯƠNG