Việc thu phí vào nội đô phải không gây phiền hà cho người dân
Nếu cùng yếu tố lưu thông trên mặt đường, với cùng một lượng người chuyên chở, diện tích chiếm dụng của xe máy chiếm gấp 6,8 lần so với diện tích của xe buýt.
Phân vùng hạn chế tiến tới dừng hoạt động của xe máy
Ngày 25-10, Sở GTVT Hà Nội đã tổ chức hội thảo lấy ý kiến xây dựng 2 Đề án “Phân vùng hạn chế hoạt động của xe máy phù hợp với cơ sở hạ tầng và năng lực phục vụ của hệ thống vận tải hành khách công cộng, tiến tới dừng hoạt động của xe máy trên địa bàn các quận vào năm 2030” và Đề án “Thu phí phương tiện cơ giới vào một số khu vực trên địa bàn TP có nguy cơ ùn tắc giao thông và ô nhiễm môi trường để hạn chế số lượng xe cơ giới đã đi vào”.
Trình bày Đề án “Phân vùng hạn chế hoạt động của xe máy phù hợp với cơ sở hạ tầng và năng lực phục vụ của hệ thống vận tải hành khách công cộng tiến tới dừng hoạt động của xe máy trên địa bàn các quận vào năm 2030”, ông Lê Đỗ Mười, Phó Viện trưởng Viện chiến lược và phát triển giao thông vận tải, Bộ GTVT cho biết, hiện nay, vận tải hành khách đô thị vẫn phụ thuộc chủ yếu vào giao thông cá nhân, trong đó xe máy chiếm khoảng 80,4% số chuyến đi.
Thời gian qua, số điểm ùn tắc giao thông giảm từ 44 điểm năm 2015 xuống còn 27 điểm vào năm 2019, nhưng ùn tắc vẫn phức tạp thời gian kéo dài, mức độ thường xuyên và nghiêm trọng hơn, đặc biệt trong khu vực trung tâm.
Ông Mười cho hay, kinh nghiệm giải quyết ùn tắc giao thông của các TP trong khu vực và thế giới đã chứng minh cần dựa trên phát triển giao thông công cộng với nòng cốt là vận tải công cộng khối lượng lớn như đường sắt đô thị, metro… và xe buýt.
“Nghiên cứu về khả năng giao thông qua mặt cắt ngang và diện tích chiếm dụng của một số loại phương tiện giao thông điển hình cho thấy, nếu cùng yếu tố lưu thông trên mặt đường, với cùng một lượng người chuyên chở, diện tích chiếm dụng của xe máy chiếm gấp 6,8 lần so với diện tích của xe buýt”, ông Mười nói.
Về nguyên tắc, tuyến và khu vực hạn chế hoạt động xe máy phải có hệ thống vận tải hành khách công cộng và các phương tiện giao thông thay thế đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân. Đồng thời, phải tổ chức giao thông hợp lý, đảm bảo việc đi lại của người dân trong và ngoài khu vực hạn chế được thuận lợi; đảm bảo kết nối giữa các loại hình phương tiện giao thông giao thông công cộng; mở rộng không gian và các tuyến phố đi bộ nhằm tạo thói quen đi bộ và kết hợp với việc hạn chế phương tiện giao thông cá nhân.
Ông Nguyễn Công Nhật, Phó TGĐ Tổng Cty vận tải Hà Nội phát biểu tại hội thảo.
Vận tải công cộng cần đáp ứng 60,5% đến 64,8% nhu cầu đi lại
Nghị quyết 04/2017/NQ-HĐND, sẽ dừng hoạt động xe máy trên địa bàn các quận vào năm 2030. Dự kiến đến năm 2030, Hà Nội sẽ có 17 quận, diện tích 838,55 km2, chiếm 25% diện tích toàn TP, với dân số 4,74 triệu người chiếm 52% và TP. Tăng thêm 5 quận so với hiện trạng bao gồm Gia Lâm, Đông Anh, Hoài Đức, Thanh Trì, Đan Phượng.
Quy hoạch giao thông vận tải Thủ đô đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 trên địa bàn TP sẽ quy hoạch 5 đường vành đai, trong đó vành đai 2, vành đai 3 là vành đai đô thị. Vành đai 4 và 5 làm vành đai lên vùng. Ngoài ra còn có vành đai 3,5 không khép kín, mang tính chất là đường trục chính đô thị.
Theo quy hoạch 519, thị phần vận tải hành khách khu vực đô thị Trung tâm đến năm 2030 đạt khoảng 50 đến 55% với việc phát triển 9 tuyến đường sắt đô thị, 8 tuyến BRT và 3 tuyến tàu điện một ray monorail. Theo tính toán của tư vấn, các tuyến di chuyển bằng xe máy sẽ chuyển sang vận tải công cộng và các phương tiện khác như xe con cá nhân, xe đạp. Do đó vận tải hành khách công cộng cần đáp ứng 60,5% đến 64,8% nhu cầu đi lại.
Để đảm bảo yêu cầu trên, đến năm 2030 cần đưa vào hoạt động 8 tuyến đường sắt đô thị, khoảng 200 tuyến buýt, 35.000 xe taxi, 50.000 đến 55.000 xe hợp đồng; 15 đến 20 tuyến buýt mini, 8.000 đến 10.000 xe đạp công cộng.
Về lộ trình thực hiện, ông Mười cho hay, việc dừng xe máy có thể theo giờ và theo ngày trong tuần đối với khu vực, tuyến đường được chọn. Cụ thể, trên các tuyến đường, hạn chế vào các khung giờ cao điểm từ 6g đến 9g và từ 16g30 đến 19g30. Với không gian đi bộ, hạn chế từ 6g thứ 6 đến 24g chủ nhật hàng tuần và các ngày nghỉ lễ. Với các khu vực khác, để đảm bảo đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân, đề xuất chỉ hạn chế trong khung giờ hoạt động của hệ thống vận tải công cộng, từ 6 giờ đến 22 giờ.
Phạm vi thu phí vào nội đô được xác định theo đường vành đai khép kín
Đại diện Cty cổ phần phát triển đô thị bền vững trình bày Đề án thu phí phương tiện cơ giới vào một số khu vực trên địa bàn TP Hà Nội có nguy cơ ùn tắc giao thông và ô nhiễm môi trường để hạn chế số lượng xe cơ giới đi vào”. Theo đó, việc thu phí giao thông để hạn chế sự di chuyển của phương tiện cá nhân vào các khu vực tập trung mật độ giao thông cao đã được nhiều nước áp dụng và đã thành công cụ thể như Singapore, Seoul, Dubai…
Phạm vi thu phí được xác định theo đường vành đai khép kín trong địa bàn Hà Nội, với đối tượng thu phí là ô tô đi vào khu vực thu phí, trừ các loại xe được miễn phí theo quy định và có nghiên cứu chính sách miễn giảm đối với người dân có phương tiện giao thông cơ giới trong khu vực thu phí.
Mức phí được xác định dựa trên sự đánh giá tác động của các kịch bản thu phí khác nhau cũng như tác động đến ùn tắc giao thông và hiệu quả kinh tế xã hội, môi trường. Đồng thời, mức phí xem xét theo hướng tăng dần với các loại phương tiện giao thông có nguy cơ cao gây ùn tắc giao thông và ô nhiễm môi trường.
Góp ý vào hai Đề án, ông Nguyễn Công Nhật, Phó TGĐ Tổng Cty vận tải Hà Nội đề nghị rà soát lại điểm dừng xe buýt, nhà chờ xe buýt, đảm bảo khoảng cách giữa các điểm dừng xe khoảng 500m. Đồng thời, phải tổ chức các điểm trông giữ phương tiện cá nhân, vì không phải đường nào cũng dễ dàng tiếp cận xe buýt.
“Để triển khai được các đề án này, rất cần sự đồng thuận của người dân, nên cần đẩy mạnh tuyên truyền, vận động, trước mắt TP có thể phát động cán bộ công chức, viên chức dành 1 ngày trong tuần đi xe buýt”, ông Nhật nói.
Ông Nguyễn Trọng Thái, Chánh văn phòng Ủy ban An toàn giao thông quốc gia bày tỏ ủng hộ nội dung, chủ trương của hai Đề án của Hà Nội. Tuy nhiên, ông Thái cho rằng, cần xem xét lộ trình thực hiên cho phù hợp.
Đồng thời, tăng cường tuyên truyền vận động để người dân có thói quen sử dụng phương tiện vận tải công cộng; TP có thể mở rộng tuyến phố đi bộ không chỉ khu vực trung tâm nội đô; thực hiện kiểm soát khí thải của xe máy cũ, để tránh ô nhiễm. Việc thu phí vào nội đô phải không gây phiền hà cho người dân, như áp dụng thu phí không dừng.
GĐ Sở GTVT Vũ Văn Viện cho biết: Mạng lưới xe buýt hiện đã có 124 tuyến, phủ khắp 30 quận, huyện và 453/54 xã, phường, thị trấn. Tổng sản lượng vận chuyển hành khách công cộng trên toàn Hà Nội năm 2019 đạt 948,5 triệu lượt, trong đó xe buýt đạt 510,5 triệu lượt, đáp ứng 17.03% nhu cầu đi lại, tăng 3,2% so với 2017.
“Hà Nội hiện có 6,6 triệu phương tiện giao thông đường bộ, trong đó khoảng 0,6 triệu ô tô các loại và 5,9 triệu xe máy. Tốc độ tăng trưởng của hệ thống đường bộ không theo kịp sự phát triển của phương tiện giao thông, dẫn tới quá tải, khiến ùn tắc ngày càng phức tạp, ô nhiễm môi trường tăng lên”, ông Viện nói.
