Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam dẫn đầu về số lượng bằng sáng chế

Phát biểu khai mạc, GS-VS. Châu Văn Minh, Chủ tịch Viện Hàn lâm, nhấn mạnh phương châm hành động của Đại hội lần này là: “Đoàn kết - dân chủ - liêm chính - đột phá -Chị phát triển”. Chủ đề Đại hội hướng tới việc xây dựng Đảng bộ Viện Hàn lâm trong sạch, vững mạnh toàn diện, đồng thời nâng cao chất lượng nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ gắn với đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao.

Về nghiên cứu cơ bản - thế mạnh truyền thống của Viện, hai trung tâm quốc tế về Vật lý và Toán học của VAST được UNESCO công nhận và bảo trợ là minh chứng cho trình độ hội nhập quốc tế sâu rộng. Trong 5 năm qua, Viện đã công bố hơn 12.000 công trình khoa học, trong đó có 8.400 công bố quốc tế, tăng 73% so với nhiệm kỳ trước.

Vien Han lam

Đặc biệt, công tác ứng dụng và chuyển giao kết quả nghiên cứu đã có nhiều đột phá. VAST đã được cấp 292 bằng sở hữu trí tuệ, trong đó có 9 bằng độc quyền sáng chế quốc tế, mức tăng 52% so với nhiệm kỳ trước. Trung bình mỗi năm, số lượng sáng chế tăng 9%, vượt xa chỉ tiêu đề ra (5%/năm), đưa Viện trở thành đơn vị dẫn đầu cả nước về số lượng bằng sáng chế và giải pháp hữu ích.

Viện còn được tổ chức Clarivate (Vương quốc Anh) vinh danh với giải thưởng “Dẫn đầu đổi mới sáng tạo khu vực Nam Á và Đông Nam Á” hai năm liên tiếp (2021 và 2022), ghi nhận nỗ lực trong nghiên cứu, ứng dụng và thương mại hóa kết quả khoa học.

Không chỉ mạnh về nghiên cứu, Viện cũng nổi bật trong công tác đào tạo nhân lực chất lượng cao. Trường Đại học Khoa học và Công nghệ Hà Nội (USTH) trực thuộc Viện đã được tổ chức kiểm định quốc tế HCERES chứng nhận đạt chuẩn chất lượng vào năm 2023.

Về mặt tư vấn chính sách, Viện đã chủ động đề xuất, triển khai nhiều nhiệm vụ khoa học - công nghệ phục vụ chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, như xây dựng cơ sở dữ liệu về biển đảo, thềm lục địa, bản đồ Atlas quốc gia, bản đồ địa chất, tài nguyên, đa dạng sinh học và các hợp chất thiên nhiên.

Một số dự án trọng điểm do Viện triển khai như: Trung tâm vũ trụ Việt Nam, Bộ sưu tập mẫu vật quốc gia, nghiên cứu ADN hài cốt liệt sĩ... đang từng bước hiện thực hóa mục tiêu xây dựng nền khoa học công nghệ tự chủ, hiện đại và phục vụ thiết thực cho đất nước.

Tuy vậy, Đại hội cũng nhìn nhận rõ những tồn tại: Một số lĩnh vực nghiên cứu phát triển chưa đồng đều; kết quả nghiên cứu chưa được ứng dụng rộng rãi; nguồn lực đầu tư xã hội cho nghiên cứu còn khiêm tốn; công tác phát triển công nghệ chưa đồng bộ; việc thu hút nhân tài, nhất là trong các lĩnh vực mũi nhọn như AI, công nghệ vũ trụ, bán dẫn, đất hiếm… còn gặp nhiều khó khăn.

Đại hội xác định, từ nay đến năm 2030, Viện Hàn lâm cần phát triển mạnh mẽ về chất, tạo đột phá trong nghiên cứu và ứng dụng, xây dựng các lĩnh vực mũi nhọn đạt trình độ quốc tế, đồng thời nâng cao năng lực lãnh đạo, quản lý, phát triển đội ngũ cán bộ khoa học trình độ cao, đưa Viện trở thành trung tâm khoa học và công nghệ hàng đầu khu vực, góp phần vào sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Ngọc Nga