Việt - Mỹ: Thúc đẩy hợp tác trong lĩnh vực an ninh trên không

Thượng tướng Lương Tam Quang và Giám đốc Cơ quan An ninh vận tải Bộ An ninh Nội địa Mỹ David Pekoske trong cuộc gặp ngày 5-6

Sớm ký Hiệp định triển khai sỹ quan an ninh trên không Việt Nam - Mỹ

Tại buổi tiếp Giám đốc Cơ quan An ninh Vận tải thuộc Bộ An ninh Nội địa Mỹ David Pekoske đang có chuyến thăm Việt Nam ngày 5-6, Thượng tướng Lương Tam Quang (được Quốc hội phê chuẩn bổ nhiệm làm Bộ trưởng Bộ Công an từ ngày 6-6-2024) đề nghị Việt Nam và Mỹ thúc đẩy ký kết Hiệp định triển khai sỹ quan an ninh trên không trong năm 2024. Thượng tướng Lương Tam Quang nêu rõ, điều này sẽ góp phần đưa quan hệ hợp tác giữa hai nước trong lĩnh vực an ninh trên không lên tầm cao mới.

Theo Thượng tướng Lương Tam Quang, hiện hai bên đang thúc đẩy đàm phán Hiệp định triển khai sỹ quan an ninh trên không, tạo cơ sở pháp lý để hai nước hợp tác trong lĩnh vực an ninh trên không. Tiến độ của việc này được thúc đẩy sớm sẽ giúp an ninh trên các chuyến bay giữa hai nước được an toàn hơn. Nhằm thúc đẩy và tăng cường hơn nữa hợp tác an ninh trên không, Thượng tướng Lương Tam Quang đề nghị hai bên thúc đẩy ký kết Hiệp định triển khai sỹ quan an ninh trên không trong năm 2024, góp phần đưa quan hệ hợp tác về lĩnh vực này lên tầm cao mới, xứng đáng với quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện vì hòa bình, hợp tác và phát triển bền vững giữa hai nước.

Hai bên hiện đang nghiên cứu xây dựng văn bản hợp tác như: Bản ghi nhớ về hợp tác trên lĩnh vực an ninh trên không giữa Cục Quản lý Xuất nhập cảnh - Bộ Công an Việt Nam với Cơ quan An ninh Vận tải - Bộ An ninh Nội địa Mỹ để đảm bảo an ninh, an toàn các chuyến bay thương mại giữa hai nước; tăng cường hỗ trợ hoạt động đào tạo, tập huấn, tổ chức các đoàn khảo sát, nghiên cứu thực tế tại hai nước. Nhân dịp này, Thượng tướng Lương Tam Quang đề nghị Cơ quan An ninh Vận tải Mỹ thường xuyên trao đổi thông tin, kinh nghiệm với các đơn vị của Bộ Công an về quy trình giám sát, kiểm tra người, phương tiện, hành lý, hàng hóa qua đường hàng không; các biện pháp kiểm soát việc lợi dụng dịch vụ hàng không để buôn lậu, vận chuyển ma túy, vũ khí, chất nổ; hệ thống kỹ thuật nhằm giám sát, vô hiệu hóa thiết bị bay không người lái (UAV).

Hai bên đã trao đổi thông tin, kinh nghiệm về tác động, ảnh hưởng của thiết bị bay siêu nhẹ, UAV (thiết bị bay không người lái) xâm nhập trái phép gây mất an toàn hàng không; phương thức đảm bảo an ninh, an toàn hệ thống mạng, ngăn chặn tin tặc xâm nhập trái phép, lấy thông tin dữ liệu hành khách; hoạt động phá hoại, tấn công khủng bố chiếm quyền điều hành quản lý hoạt động bay và quy trình ứng phó, khắc phục sự cố an ninh mạng.

Trong cuộc gặp gỡ, hai bên cũng nhất trí tăng cường trao đổi đoàn các cấp nhằm trao đổi thông tin, chia sẻ kinh nghiệm trong phòng, chống khủng bố qua đường hàng không; thiết lập cơ chế trao đổi, xử lý thông tin về dấu hiệu nghi vấn và các loại tội phạm; các giải pháp phòng ngừa, ngăn chặn hoạt động khủng bố giữa các đơn vị chức năng hai nước.

Giám đốc Cơ quan An ninh Vận tải - Bộ An ninh Nội địa Mỹ David Pekoske nhấn mạnh quan hệ song phương hai nước Hoa Kỳ - Việt Nam đang trên đà phát triển tốt đẹp trong nhiều lĩnh vực. Đồng thời, khẳng định trên cương vị công tác của mình, ông sẽ tiếp tục thúc đẩy quan hệ song phương Việt Nam - Mỹ nói chung và hợp tác chuyên ngành giữa Bộ Công an Việt Nam với các đối tác Mỹ nói riêng đi vào chiều sâu, thiết thực, hiệu quả.

Đảm bảo an ninh trên không từ sớm, từ xa

Cùng với Mỹ, Việt Nam cũng đang tăng cường hợp tác với các nước và tổ chức quốc tế liên quan nhằm tăng trưởng đảm bảo an ninh trên không, nhất là trong bối cảnh đây là một lĩnh vực có những diễn biến phức tạp, tiềm ẩn nhiều nguy cơ không chỉ uy hiếp an toàn, an ninh trên không mà cả quốc phòng - an ninh quốc gia. Trong khi đó, hoạt động hàng không ở nước ta cũng như trên thế giới đang sôi động trở lại sau đại dịch Covid-19.

Tổng thị trường vận tải hàng không năm 2023 tại nước ta đạt xấp xỉ 74 triệu lượt hành khách, tăng 34,5% so với năm 2022; vận chuyển hành khách quốc tế đạt 32 triệu lượt khách, tăng 1,7 lần. Các đơn vị liên quan đã triển khai đồng bộ biện pháp ứng phó với tình huống phức tạp về an ninh trật tự; kiểm soát tốt tình hình, loại trừ yếu tố đe dọa khủng bố, phá hoại…

Tuy nhiên, năm 2023, toàn quốc xảy ra 1.125 vụ việc về an ninh, an toàn hàng không, tăng 445 vụ so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, chiếm số lượng lớn nhất là hành khách không được phép nhập cảnh với 806 vụ, tăng 446 vụ so với năm 2022. Đáng chú ý, ngành hàng không dân dụng đã phát hiện được hành vi hành khách vận chuyển vũ khí, công cụ hỗ trợ trái phép 51 vụ; vận chuyển vật phẩm nguy hiểm trong hàng hóa 19 vụ; trộm cắp, chiếm đoạt tài sản tại cảng hàng không 29 vụ. Các hành vi gây rối trật tự công cộng, đe dọa, hành hung nhân viên hàng không, sử dụng giấy tờ giả đi máy bay đã giảm so với năm trước.

Đến nay, đã có 63 hãng hàng không nước ngoài và 5 hãng hàng không Việt Nam khai thác thị trường quốc tế với 169 đường bay quốc tế thường lệ và thuê chuyến kết nối 28 quốc gia, vùng lãnh thổ. Trong khi đó, mạng đường bay nội địa được duy trì và phát triển với 66 đường bay, mỗi ngày có hơn 600 chuyến bay.

Trong năm qua, các bộ, ngành, địa phương và đơn vị, doanh nghiệp hàng không đã nghiêm túc triển khai thực hiện Kế hoạch công tác năm của Ủy ban An ninh hàng không và Kết luận chỉ đạo Chủ tịch Ủy ban An ninh hàng không. Hoạt động vận tải hàng không về cơ bản đáp ứng nhu cầu của hành khách với an toàn, an ninh hàng không được đảm bảo, chất lượng dịch vụ được duy trì và nâng cao. Đặc biệt, các lực lượng đã nhanh chóng triển khai đồng bộ các biện pháp ứng phó với tình huống phức tạp về an ninh, trật tự; kiểm soát tốt tình hình, loại trừ yếu tố đe dọa khủng bố, phá hoại, can thiệp bất hợp pháp vào hoạt động hàng không dân dụng từ xa, từ sớm, không để bị động, bất ngờ.

Có thể nói, sự đảm bảo về an ninh trên không như hiện nay là kết quả của những nỗ lực từ sớm, từ xa của Việt Nam, đặc biệt là lực lượng Công an. Sau khi Chính phủ ban hành Nghị định số 922015/NĐ-CP ngày 13-10-2015 về an ninh hàng không, lãnh đạo Bộ Công an đã chỉ đạo Cục An ninh cửa khẩu (Tổng cục An ninh) nay là Cục Quản lý xuất nhập cảnh chủ trì xây dựng đề án tổ chức và hoạt động của lực lượng an ninh trên không. Đặc biệt, Bộ trưởng Bộ Công an vào tháng 11-2021 đã ra quyết định về việc thành lập lực lượng An ninh trên không. Đây là lực lượng thực hiện nhiệm vụ phòng, chống khủng bố, phòng ngừa và xử lý hành vi can thiệp bất hợp pháp, đảm bảo an ninh trên chuyến bay của các hãng hàng không Việt Nam.

Hợp tác quốc tế về hàng không dân dụng không ngừng được mở rộng cả về nội dung lẫn đối tác, trong đó lần đầu tiên Việt Nam phối hợp với Hiệp hội vận tải hàng không quốc tế tổ chức Hội nghị an toàn và khai thác hàng không thế giới năm 2023. Việt Nam tham gia đầy đủ các hội nghị, sáng kiến, chương trình bảo đảm an ninh, an toàn hàng không của Tổ chức hàng không dân dụng quốc tế (ICAO).

Cùng với những nỗ lực trong nước, tăng cường hợp tác quốc tế đã góp phần chủ động đảm bảo an ninh trên không từ sớm, từ xa.