Việt Nam mang ca trù đến Triển lãm Di sản văn hóa thế giới UNESCO - Gyeonggi 2025
Theo thông tin từ Ban tổ chức Triển lãm Di sản văn hóa thế giới UNESCO-Gyeonggi 2025 tại Hàn Quốc, sẽ có 5 quốc gia tham dự triển lãm gồm: Hàn Quốc, Việt Nam, Ấn Độ, Mông Cổ và Philippines.
Triển lãm Di sản văn hóa thế giới UNESCO-Gyeonggi 2025 là dịp hội tụ của các kiệt tác văn hóa toàn cầu đã được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa thế giới. Sự kiện sẽ diễn ra tại Suwon, tỉnh Gyeonggi, Hàn Quốc vào ngày 18/10. Sự kiện khai mạc được khởi xướng bởi Ủy ban Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Gyeonggi với mục tiêu biến tỉnh này thành trung tâm du lịch văn hóa toàn cầu.
Ban tổ chức cho biết, sự kiện này sẽ mang các buổi biểu diễn văn hóa truyền thống từ năm quốc gia tham dự đến Nhà biểu diễn chủ đề Jeongjo ở Suwon để giới thiệu miễn phí các di sản văn hóa phi vật thể được UNESCO công nhận. Chương trình biểu diễn sẽ giới thiệu tinh hoa di sản văn hóa và nghệ thuật của nhân loại, được tìm thấy trong nghệ thuật ca trù của Việt Nam, điệu múa Chhau của Ấn Độ, nhạc morin khuur của Mông Cổ, điệu hò Hudhud của người Ifugao ở Philippines và điệu múa mặt sư tử của Hàn Quốc.

Áp phích giới thiệu Triển lãm Di sản văn hóa thế giới UNESCO-Gyeonggi 2025, sẽ được tổ chức tại Suwon, Tỉnh Gyeonggi, Hàn Quốc ngày 18/10. (Ảnh: BTC)
Nghệ thuật ca trù của Việt Nam đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại cần bảo vệ khẩn cấp ngày 1/10/2009. Đây là di sản văn hóa thế giới có vùng ảnh hưởng lớn nhất Việt Nam, có phạm vi trải dài khắp 16 tỉnh, thành phố phía Bắc.
Ca trù còn có các tên gọi khác như: Ả đào, đào nương ca, cô đầu (hát ở các ca quán), nhà trò (hát ở đình, đền, miếu), nhà tơ (hát ở dinh quan, tư gia các gia đình quyền quý), cửa quyền (trong cung phủ)…Ca trù bắt nguồn từ dân ca, dân nhạc cộng với một số trò diễn và múa dân gian, từ lối hát thờ nơi cửa đình, hát khao, hát đám… rồi dần dần được chuyên nghiệp hóa thành ca trù.
Sự độc đáo của ca trù chính vì nó là một bộ môn nghệ thuật tổng hợp, là sự phối hợp đa dạng, tinh vi, nhuần nhuyễn giữa thi ca, âm nhạc và đôi khi có cả múa và trò diễn. Tên gọi ca trù là theo hình thức diễn xướng. Người nghe đào, kép hát được gọi là quan viên. Những người sành âm luật, thanh nhạc, vũ đạo… ngồi cầm trống chầu. Nghe đào kép hát tròn vành, rõ chữ, âm thanh lúc tha thiết, lúc dặt dìu, khi cứng cỏi, lúc đài các, lúc khoan, lúc nhặt, quan viên sẽ gõ trống chầu. Mỗi tiếng trống ứng với một cái thẻ (trù) thưởng ném vào hộp, vì vậy mới có tên gọi hát ca trù.

Việc ca trù được mời tham gia Triển lãm Di sản văn hóa thế giới UNESCO-Gyeonggi 2025 càng khẳng định sức ảnh hưởng mạnh mẽ và giá trị của ca trù trong đời sống văn hóa, nghệ thuật truyền thống Việt Nam, được bạn bè quốc tế công nhận, tôn vinh.
“Bằng cách mời những “báu vật sống” của nhân loại, tỉnh Gyeonggi mong muốn mang đến cho người dân của mình sự hưởng thụ văn hóa ở mức độ cao và đưa lễ hội trở thành sự kiện nghệ thuật truyền thống và du lịch đẳng cấp thế giới, cùng với Lễ diễu hành Hoàng gia của Vua Jeongjo”, ông Nam Jeong Sook, tổng giám đốc sự kiện chia sẻ, đồng thời cung cấp thêm thông tin, buổi trình diễn năm 2025 và sự kiện sơ bộ cho lễ hội năm 2026, sẽ là thước đo quan trọng để đánh giá: Liệu tỉnh Gyeonggi có thể tổ chức thành công lễ hội quy mô lớn vào năm sau với sự tham gia của hơn 20 quốc gia hay không?
“Chúng tôi sẽ nỗ lực hết sức để đảm bảo các cán bộ quản lý di sản văn hóa phi vật thể của năm quốc gia này có một màn trình diễn mãn nhãn và thiết lập thành công mạng lưới. Chúng tôi hy vọng nhiều người dân sẽ tham gia vào cơ hội quý báu này, điều mà ngay cả trong sách giáo khoa cũng hiếm khi được nhắc đến”.
Buổi biểu diễn sẽ bắt đầu lúc 18 giờ chiều 18/10 tại Nhà biểu diễn chủ đề Jeongjo bên trong Cung điện tạm thời tại Pháo đài Hwaseong ở Suwon.