VinFast lắp 150.000 trạm đổi pin: Bước ngoặt xe máy điện tại Việt Nam

Việc VinFast mở rộng chính sách chuyển đổi xanh, đồng thời thử nghiệm mô hình đổi pin được đánh giá như một "phép thử" lớn với thị trường Việt Nam.

Quyết sách mới và bức tranh thị trường

Thông tin từ VinFast cho biết, chính sách chuyển đổi xanh hiện chỉ áp dụng tại Hà Nội, TP.HCM và An Giang nay sẽ được mở rộng tới cả 34/34 tỉnh thành. Điều này đồng nghĩa, không chỉ các đô thị lớn mà ngay cả những địa phương chưa có hạ tầng xe điện rõ nét cũng sẽ nằm trong kế hoạch phủ sóng.

"Phép thử" lớn với người tiêu dùng.

Đáng chú ý nhất là hệ thống đổi pin. VinFast cho biết sẽ xây dựng 150.000 trạm đổi pin trên toàn quốc trong vòng 3 năm, quy mô được tuyên bố “gấp nhiều lần hệ thống trạm xăng” hiện nay. Riêng trong tháng 10/2025, khoảng 1.000 trạm đầu tiên sẽ đi vào hoạt động, nâng lên 50.000 trạm vào cuối năm trước khi đạt mốc hoàn thiện.

Song hành với đó là loạt ưu đãi mua xe. Đối với xe máy điện, khách hàng được giảm trực tiếp 10% giá xe. Nếu mua cho nhu cầu cá nhân, người dùng có thể vay trả góp 80% giá trị. Với người tham gia vận hành trên nền tảng Xanh SM Platform, chính sách còn “mạnh tay” hơn: vay tới 90% giá trị, thậm chí nhận xe với 0 đồng đối ứng. GSM cam kết chia sẻ doanh thu cố định 90% trong 3 năm, nhằm khuyến khích người dùng tham gia mạng lưới.

Ở khía cạnh sản phẩm, VinFast công bố mô hình xe máy điện đổi pin với dung lượng mỗi pin 1,5 kWh, có thể di chuyển 85km trong điều kiện tiêu chuẩn. Người dùng thuê pin với giá 200.000 đồng/tháng/pin, phí đổi pin 9.000 đồng/lần.

Dòng xe đổi pin đầu tiên là Evo Max - sẽ ra mắt tháng 10/2025 với giá khoảng 20 triệu đồng. Ba mẫu khác cũng sẽ xuất hiện ngay trong năm gồm Feliz Max (24,9 triệu), Verox Max (33,9 triệu) và Drift Max (39,9 triệu). Tất cả đều có phiên bản kèm pin và tùy chọn thuê pin, tạo sự linh hoạt cho người dùng.

Có thể nói, đây là lần đầu tiên tại Việt Nam xuất hiện một doanh nghiệp công bố mạng lưới đổi pin quy mô lớn, đồng thời áp dụng song song cả ba mô hình: xe kèm pin, xe thuê pin - tự sạc và xe đổi pin tại trạm công cộng.

Tạo ra “cú hích” cho thị trường?

Theo các chuyên gia kinh tế, quyết sách của VinFast có thể tạo ra “cú hích” cho thị trường phương tiện xanh, nhưng thành công hay không còn phụ thuộc nhiều yếu tố.

Trước hết, vấn đề hạ tầng là thách thức lớn, 150.000 trạm đổi pin là con số rất tham vọng. So với trạm xăng truyền thống, mô hình đổi pin cần không chỉ diện tích mà còn phải đảm bảo về an toàn điện, bảo trì và quản lý hệ thống pin. Việc triển khai đồng bộ trên cả nước đòi hỏi nguồn lực khổng lồ và khả năng vận hành tinh vi.

Thứ hai, thói quen tiêu dùng sẽ quyết định tốc độ chấp nhận. Khác với việc đổ xăng trong vài phút, người dùng xe điện Việt Nam vốn quen sạc pin tại nhà. Việc “thay pin” thay vì “sạc pin” là trải nghiệm mới, có thể rút ngắn thời gian chờ đợi, nhưng cũng tạo ra những câu hỏi về chất lượng pin, độ bền và chi phí lâu dài.

Tại một số thị trường như Trung Quốc hay Đài Loan, mô hình đổi pin đã có chỗ đứng, nhưng thành công nhờ mật độ đô thị cao và chính sách đồng bộ của chính phủ. Việt Nam cũng có cơ hội, song cần lưu ý sự khác biệt về thói quen người dùng và hạ tầng giao thông phân tán.

Về mặt kinh tế, chính sách ưu đãi mạnh tay giúp giảm chi phí ban đầu, nhưng câu hỏi đặt ra là: liệu đây có phải mô hình bền vững? Việc miễn phí sạc và hỗ trợ lãi suất trong nhiều năm chắc chắn tạo áp lực lớn về dòng tiền cho doanh nghiệp. Trong dài hạn, khả năng duy trì lợi nhuận sẽ phụ thuộc vào số lượng người dùng thực sự chuyển đổi và mức độ khai thác hạ tầng.

Ngoài ra, một số ý kiến cũng cho rằng động thái này có thể tạo ra hiệu ứng lan tỏa, thúc đẩy các doanh nghiệp khác tham gia thị trường xe điện hoặc phát triển dịch vụ hạ tầng sạc - đổi pin.

Có thể thấy quyết sách mới của VinFast mở ra một kịch bản đầy tiềm năng cho thị trường xe điện Việt Nam. Đây là bước đi táo bạo, nhưng thành công không chỉ phụ thuộc vào một doanh nghiệp, mà còn vào mức độ đồng hành của chính sách, sự chấp nhận của người tiêu dùng và khả năng kết nối toàn hệ sinh thái.

Tiến Anh