'Vịt chiến Ba Lan' và những câu hỏi về một dự án bí ẩn
Với khả năng trinh sát bí mật và mang tải trọng nhỏ, UAV Kaczka gây tranh luận liệu có đủ tinh vi để trở thành vũ khí hiệu quả trên chiến trường hiện đại.

UAV KACZKA tại triển lãm MSPO 2025. Ảnh: X/PortalMilitarny.pl
Theo công ty truyền thông và tư vấn Defense Express (Ukraine) ngày 8/9, tại triển lãm quốc phòng MSPO 2025 ở Ba Lan, một loại thiết bị bay không người lái (UAV) khá độc đáo đã thu hút sự chú ý. Có tên gọi Kaczka, nghĩa là "vịt" trong tiếng Ba Lan, nhưng thiết bị này lại được ngụy trang thành một con thiên nga. Được phát triển tại Viện Lục quân Quân sự, Kaczka được thiết kế cho các nhiệm vụ trinh sát bí mật và tấn công bất ngờ. Tuy nhiên, hình dáng lạ lẫm cùng tính ứng dụng còn gây tranh cãi của nó đã đặt ra nhiều câu hỏi về hiệu quả thực tế trên chiến trường.
Thiết kế lạ lùng và những nghi vấn về tính bí mật
Về cơ bản, Kaczka là một hộp chứa các hệ thống bên trong, với một con thiên nga giả được gắn trên đỉnh. UAV có một camera được lắp đặt ở đầu con chim mồi này, cho phép nó thực hiện nhiệm vụ trinh sát. Theo báo cáo, Kaczka có thể hoạt động trong phạm vi điều khiển lên đến 5 km, đồng thời cũng có khả năng hoạt động tự động.
Một trong những điểm đặc biệt của Kaczka là khả năng "lưỡng cư". Giống như một con vịt hoặc thiên nga thật, nó có thể nổi trên mặt nước. Bên dưới thân có một vài bánh xe nhỏ, cho thấy nó có thể di chuyển trên cạn. Tuy nhiên, kích thước nhỏ của những bánh xe này khiến khả năng di chuyển trên địa hình gồ ghề của nó còn nhiều nghi vấn.
Mục đích chính của Kaczka là hòa mình vào môi trường tự nhiên để tránh bị phát hiện. Tuy nhiên, các chuyên gia lo ngại rằng hình dáng kỳ lạ của nó có thể không đạt được mục tiêu này. "Nhìn từ xa, người ta có thể nhầm nó với một con thiên nga thật, nhưng khi nhìn gần, Kaczka khó có thể giống như vậy", Defense Express lưu ý. Thậm chí, trong một số môi trường tự nhiên, một con thiên nga giả có thể trở nên nổi bật và thu hút sự chú ý không mong muốn.
Hiệu quả kinh tế và tính ứng dụng thực tế
Một yếu tố quan trọng khác đặt ra câu hỏi về tính thực tế của Kaczka là chi phí. Rất có thể, giá thành của nó sẽ cao hơn nhiều so với các loại UAV FPV (góc nhìn thứ nhất) hoặc UAV 4 cánh quạt thông thường. Trong khi đó, những loại UAV tiêu chuẩn này thường có phạm vi hoạt động rộng hơn nhiều và linh hoạt hơn cho các nhiệm vụ trinh sát hoặc tấn công bất ngờ.
Do đó, tính ứng dụng thực tế của Kaczka trong bối cảnh tác chiến hiện đại vẫn còn là một dấu hỏi lớn. Liệu việc ngụy trang thành một con thiên nga có đủ hiệu quả để biện minh cho chi phí và những hạn chế về mặt kỹ thuật hay không?
Tuy nhiên, cần phải nhìn nhận rằng ý tưởng ngụy trang UAV thành chim không phải là một hướng đi hoàn toàn mới. Một trong những xu hướng phát triển UAV trinh sát, đặc biệt cho các hoạt động đặc biệt, là ngụy trang chúng thành các loài chim hoặc côn trùng để tăng tính bí mật.
Ví dụ, Trung Quốc đã công bố một đoạn video về một loại máy bay giống chim có thể mô phỏng hoàn toàn hoạt động bay. Các dự án gần đây hơn của họ thậm chí còn bao gồm các UAV siêu nhỏ có kích thước bằng một số loại côn trùng. Những ví dụ này cho thấy việc ngụy trang có thể được thực hiện một cách tinh vi hơn rất nhiều so với thiết kế của Kaczka.
"Vịt chiến" hay "Thiên nga đen"
Có thể nói, Kaczka là một giải pháp táo bạo nhưng cũng đầy rủi ro. Mặc dù nó thể hiện sự sáng tạo trong việc tìm kiếm các giải pháp trinh sát phi truyền thống, thiết kế của nó dường như chưa đạt đến mức độ tinh xảo cần thiết để thực sự trở thành một công cụ bí mật.
Với khả năng mang tải trọng lên tới 10 kg, Kaczka có thể được sử dụng cho các nhiệm vụ tấn công quy mô nhỏ. Tuy nhiên, trong bối cảnh chiến tranh hiện đại, nơi các UAV giá rẻ, dễ sản xuất và hiệu quả cao đang trở nên phổ biến, việc đầu tư vào một thiết bị có vẻ ngoài kỳ lạ và tính ứng dụng còn hạn chế như Kaczka có thể là một quyết định gây tranh cãi.
Dự án này có thể chỉ là một thử nghiệm cho một ý tưởng lớn hơn, một giải pháp tình huống cho một số nhiệm vụ đặc biệt. Nhưng dù mục đích cuối cùng là gì, sự xuất hiện của Kaczka tại MSPO 2025 đã cho thấy sự đa dạng và không ngừng phát triển của ngành công nghiệp quốc phòng, đồng thời cũng đặt ra câu hỏi về ranh giới giữa sự đổi mới và tính thực tế.