VKSND TP Hồ Chí Minh ký quy chế phối hợp thực hiện Nghị quyết 205/2025/QH15 của Quốc hội

Chủ trì lễ ký kết có đồng chí Lê Văn Đông, Thành ủy viên, Bí thư Đảng ủy, Viện trưởng VKSND TP Hồ Chí Minh.

Quy chế phối hợp giữa VKSND TP Hồ Chí Minh và 6 tổ chức Hội đã thiết lập một cơ chế phối hợp chặt chẽ, linh hoạt và hiệu quả.

Dự lễ ký kết còn có Phó trưởng Ban Nội chính Thành ủy TP Hồ Chí Minh Nguyễn Thanh Sang, Phó Trưởng Ban đại diện Hội người cao tuổi TP Hồ Chí Minh Lê Chu Giang, Chủ tịch Hội Bảo vệ quyền trẻ em TP Hồ Chí Minh Mai Thị Ngọc Mai, Chủ tịch Hội Bảo trợ người khuyết tật và trẻ mồ côi TP Hồ Chí Minh Nguyễn Thị Bích Ngọc, Chủ tịch Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường TP Hồ Chí Minh Đặng Văn Khoa, Chủ tịch Hội Bảo vệ người tiêu dùng TP Hồ Chí Minh Nguyễn Viết Hồng, Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ TP Hồ Chí Minh Huỳnh Thị Thúy Phương…

Cùng dự, chứng kiến lễ ký kết còn có các đồng chí Phó Viện trưởng: Huỳnh Thị Ngọc Hoa, Trần Văn Cường, Võ Quang Huy, Nguyễn Thắng Lợi, Ngô Xuân Thành, Nguyễn Phước Trung; cùng cán bộ, Kiểm sát viên VKSND TP Hồ Chí Minh.

Tại hội nghị, đồng chí Huỳnh Thị Ngọc Hoa, Phó Viện trưởng VKSND TP Hồ Chí Minh cho biết, Nghị quyết số 205/2025/QH15 của Quốc hội (Nghị quyết số 205) đã chính thức thiết lập hành lang pháp lý cho Viện kiểm sát nhân dân thực hiện chức năng khởi kiện vụ án dân sự công ích. Đặc biệt, Nghị quyết đã quy định rõ trách nhiệm phối hợp của các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan với Viện kiểm sát và Tòa án trong quá trình triển khai thực hiện. Điều này cho thấy, việc phối hợp giữa VKSND TP Hồ Chí Minh với các Hội không chỉ là nhu cầu thực tiễn, mà còn là yêu cầu pháp lý được xác định rõ trong Nghị quyết của Quốc hội.

Đồng chí Lê Văn Đông, Viện trưởng VKSND TP Hồ Chí Minh phát biểu tại lễ ký kết quy chế phối hợp.

Từ góc độ thực tiễn, khởi kiện vụ án dân sự để bảo vệ quyền dân sự của các nhóm dễ bị tổn thương và bảo vệ lợi ích công là nhiệm vụ mới, có tính chất đặc thù của Viện kiểm sát nhân dân. Trên thực tế, nhiều hành vi xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của người cao tuổi, phụ nữ, trẻ em, người khuyết tật, người tiêu dùng, cũng như các hành vi xâm hại môi trường và lợi ích công cộng diễn ra âm thầm, khó phát hiện; trong khi đó, các chủ thể bị xâm hại thường không có đủ điều kiện, khả năng hoặc không dám đứng ra khởi kiện để tự bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình.

“Trong bối cảnh đó, vai trò của các Hội mà chúng ta tiến hành ký kết quy chế phối hợp hôm nay là hết sức quan trọng. Mỗi Hội, với lĩnh vực hoạt động đặc thù của mình – từ bảo vệ người cao tuổi, phụ nữ, trẻ em, người khuyết tật, người tiêu dùng cho đến bảo vệ môi trường và lợi ích công cộng – đều là những chủ thể trực tiếp phát hiện, phản ánh và đồng hành trong quá trình bảo vệ các quyền dân sự dễ bị xâm phạm trong đời sống xã hội.

Đây là những tổ chức xã hội có chức năng, nhiệm vụ, uy tín và kinh nghiệm thực tiễn sâu sắc; là lực lượng gần dân, sát dân, nắm bắt kịp thời thông tin, phản ánh trung thực những vấn đề phát sinh trong đời sống xã hội. Sự phối hợp của các Hội chính là cầu nối quan trọng giúp VKSND TP Hồ Chí Minh kịp thời tiếp nhận thông tin, tiến hành xác minh, thu thập tài liệu, chứng cứ, từ đó thực hiện hiệu quả cơ chế khởi kiện vụ án dân sự công ích theo tinh thần Nghị quyết số 205/2025/QH15”, đồng chí Huỳnh Thị Ngọc Hoa phát biểu.

Đồng chí Huỳnh Thị Ngọc Hoa, Phó Viện trưởng VKSND TP Hồ Chí Minh trình bày tóm tắt tờ trình quy chế phối hợp.

Phát biểu tại lễ ký kết, đồng chí Lê Văn Đông, Viện trưởng VKSND TP Hồ Chí Minh cho biết, thời gian qua, việc thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước về khởi kiện vụ án dân sự để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của những người thuộc nhóm dễ bị tổn thương, lợi ích công cộng và lợi ích của Nhà nước đã đạt được kết quả nhất định. Tuy nhiên, vai trò khởi kiện của các cơ quan, tổ chức, cá nhân chưa thực sự hiệu quả. Thực tế còn xảy ra các vụ việc dân sự xâm hại quyền dân sự của chủ thể thuộc nhóm dễ bị tổn thương và lợi ích công nhưng chưa rõ chủ thế được giao thực hiện việc khởi kiện hoặc chưa được các cơ quan, tổ chức có trách nhiệm thực sự quan tâm, chủ động khởi kiện để bảo vệ.

Ngày 24/6/2025, Quốc hội khóa XV đã thông qua Nghị quyết số 205 về việc thí điểm Viện kiểm sát nhân dân khởi kiện vụ án dân sự để bảo vệ quyền dân sự của các chủ thể là nhóm dễ bị tổn thương hoặc bảo vệ lợi ích công, thể chế hóa chủ trương tại Kết luận số 120 ngày 22/1/2025 của Bộ Chính trị.

Đại diện VKSND TP Hồ Chí Minh và đại diện 6 Hội ký kết quy chế phối hợp.

“Viện kiểm sát khởi kiện là bước cuối cùng trong quy trình bảo vệ quyền dân sự của chủ thể thuộc nhóm dễ bị tổn thương và lợi ích công bằng cơ chế khởi kiện vụ án dân sự mà trách nhiệm trước hết thuộc về các cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyền, trách nhiệm khởi kiện theo quy định của pháp luật. Do đó, thực hiện nhiệm vụ được giao tại Nghị quyết số 205 của Quốc hội khóa XV, đối với Viện kiểm sát nhân dân, việc khởi kiện vụ án dân sự để bảo vệ quyền dân sự của chủ thể là nhóm dễ bị tổn thương hoặc bảo vệ lợi ích công trong trường hợp không có người khởi kiện là nhiệm vụ mới, về trình tự, thủ tục có nhiều điểm đặc thù, khác biệt so với quy trình khởi kiện, giải quyết vụ án dân sự thông thường theo quy định của Bộ luật Tố tụng dân sự”, đồng chí Lê Văn Đông phát biểu.

Theo đồng chí Lê Văn Đông, để Nghị quyết số 205 của Quốc hội khóa XV thực sự đi vào cuộc sống, có hiệu quả trên thực tế, VKSND TP Hồ Chí Minh đã chủ động phối hợp với các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội có chức năng, nhiệm vụ, tôn chỉ, mục đích bảo vệ quyền dân sự của chủ thể là nhóm dễ bị tổn thương hoặc bảo vệ lợi ích công xây dựng quy chế phối hợp thực hiện thí điểm Viện kiểm sát nhân dân khởi kiện vụ án dân sự để bảo vệ quyền dân sự của các chủ thể là nhóm dễ bị tổn thương hoặc bảo vệ lợi ích công với sự tham gia của 6 tổ chức Hội: Hội Liên hiệp Phụ nữ, Hội Người cao tuổi, Hội Bảo vệ quyền trẻ em, Hội Bảo trợ người khuyết tật và trẻ mồ côi, Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường, Hội Bảo vệ người tiêu dùng TP Hồ Chí Minh.

Quy chế phối hợp sẽ là cơ sở, tạo điều kiện cho các Hội và Viện kiểm sát thực hiện tốt, hiệu quả hơn nữa chức năng, nhiệm vụ, tôn chỉ.

“Quy chế phối hợp giữa VKSND TP Hồ Chí Minh và 6 tổ chức Hội sẽ thiết lập một cơ chế phối hợp chặt chẽ, linh hoạt, hiệu quả thông qua các quy định về hình thức phối hợp đa dạng, sử dụng ứng dụng số và nội dung phối hợp xuyên suốt cả quá trình từ việc cung cấp thông tin, xác minh, thu thập tài liệu, chứng cứ đến việc thông báo, kiến nghị khởi kiện, hỗ trợ khởi kiện, Viện kiểm sát khởi kiện và tham gia vào việc giải quyết vụ việc tại Tòa án. Quy chế phối hợp này sẽ là cơ sở, tạo điều kiện cho các Hội và Viện kiểm sát thực hiện tốt, hiệu quả hơn nữa chức năng, nhiệm vụ, tôn chỉ, mục đích bảo vệ quyền dân sự của chủ thể là nhóm dễ bị tổn thương và lợi ích công được Đảng và Nhà nước tin tưởng giao phó”, đồng chí Lê Văn Đông, Viện trưởng VKSND TP Hồ Chí Minh nhấn mạnh.

Đại biểu chụp ảnh lưu niệm.

Trân Định - Đại Lánh