VN-Index cần thời gian tích lũy để thoát tình trạng 'cưa chân bàn'

Kể từ đỉnh ngắn hạn hồi đầu tháng 9 tới nay, VN-Index giao dịch “sideway down” với những phiên hồi phục với biên độ nhỏ, sau đó nhịp điều chỉnh sâu hơn xuất hiện xóa sạch đà tăng của chỉ số.

Trạng thái “cưa chân bàn”

Tính đến thời điểm hiện tại, thị trường đã điều chỉnh trên 4%, tương đương hơn 70 điểm kể từ đỉnh sau chuỗi tăng nóng, bất chấp những thông tin tích cực như Fed hạ lãi suất hay ngày công bố kết quả nâng hạng thị trường đang cận kề. Giá trị giao dịch trung bình mỗi phiên kể từ đầu tháng 9 đạt khoảng 34.000 tỷ đồng (-23% so với tháng trước).

Thị trường chứng khoán ghi nhận diễn biến giằng co, chỉ số tăng nhẹ nhưng thanh khoản tiếp tục suy giảm.

Trước đó, trong tháng 7 và tháng 8, VN-Index đã có đợt tăng phi mã từ vùng 1.300 điểm, tương ứng mức tăng gần 600 điểm (+54%) so với đáy hồi tháng 4/2025 sau “cú sốc” thuế quan. Thanh khoản cũng sôi động với mức trung bình hơn 55.000 tỷ đồng/phiên trong tháng 8.

Mặc dù mức giảm trong tháng 9 không nhiều so với mức tăng trước đó, nhưng thực tế nhiều nhà đầu tư vào sai thời điểm vẫn lỗ nặng khi không ít cổ phiếu đã đánh mất hết hoặc phần lớn thành quả của nhịp tăng mạnh tháng 7 và 8.

Theo ông Nguyễn Minh Hoàng, Giám đốc Phân tích Chứng khoán Nhất Việt (VFS), trạng thái “cưa chân bàn” với thanh khoản sụt giảm đến từ một số yếu tố.

Thứ nhất, việc Fed hạ lãi suất cũng như nâng hạng thị trường dù tác động tích cực nhưng không phải là câu chuyện mới, mà đã được thị trường kỳ vọng trong thời gian vừa qua. Những thông tin trên cộng hưởng với yếu tố vĩ mô ổn định đã củng cố cho nhịp tăng của thị trường. Do đó, khi những sự kiện này được công bố thì những nhịp rung lắc do hoạt động chốt lời theo hiệu ứng “tin ra là bán” của một số nhà đầu tư để bảo toàn lợi nhuận đã tích lũy trong những tháng qua là không thể tránh khỏi.

Thứ hai, tâm lý thị trường cũng thận trọng hơn khi sau một nhịp tăng mạnh, mặt bằng giá cổ phiếu không còn hấp dẫn như trước. Hiện tại, thị trường đang giao dịch ở P/E 14,87 lần, cao hơn so với mức 13,5 lần trung bình 5 năm.

Thứ ba, theo thống kê, thị trường thường biến động mạnh trong giai đoạn cuối tháng 9 đến giữa tháng 10 khi các quỹ ETF thực hiện cơ cấu danh mục quý III, cùng với bức tranh kết quả kinh doanh quý III của các doanh nghiệp dần lộ diện. Vì vậy, nhiều nhà đầu tư chọn cách đứng ngoài quan sát thị trường.

Bao giờ chấm dứt?

Về mặt kỹ thuật, VN-Index đang giao dịch dưới đường hỗ trợ ngắn hạn MA20 ngày. Mặt khác, thanh khoản có xu hướng giảm một phần thể hiện tâm lý thận trọng của nhà đầu tư nhưng cũng cho thấy lực bán không quá mạnh. Dòng tiền vẫn chưa rút khỏi thị trường mà xoay vòng giữa các nhóm ngành để tìm kiếm cơ hội đầu tư ở những cổ phiếu riêng lẻ.

Tuy nhiên, việc để mất đường xu hướng tăng ngắn hạn kéo dài từ tháng 4 đến hiện tại có thể khiến chỉ số có thể cần nhiều thời gian điều chỉnh để tích lũy lại xung lực và cho các nhóm cổ phiếu thiết lập mặt bằng giá mới.

“Khả năng cao thị trường sẽ tiếp tục trạng thái "cưa chân bàn" và tái tích lũy quanh vùng 1.600 điểm cho đến hết nửa cuối tháng 9”, chuyên gia VFS nhận định.

Dù vậy, một số ý kiến cho rằng nhà đầu tư cũng cần lưu ý đến rủi ro giảm ngắn hạn của thị trường khi VN-Index vẫn đang được định vị trong giai đoạn “throwback” để kiểm tra lại vùng đỉnh năm 2022 sau 4 tháng tăng điểm liên tiếp trước đó.

Để VN-Index có thể bứt phá hướng lên những vùng điểm số cao hơn cần phải có động lực tăng trưởng mới. Bao gồm thông tin nâng hạng rõ ràng hơn vào tháng 10, các yếu tố định giá cơ bản và triển vọng tăng trưởng trong giai đoạn cuối năm, và cần đánh giá thận trọng dựa trên dự tính kết quả kinh doanh quý III/2025.

“Trong trường hợp chỉ số VN-Index vượt qua 1.686 điểm thì xu hướng mới rõ ràng trở lại và lúc này đà tăng mới có thể xác nhận rõ hơn. Còn hiện tại thì có khả năng thị trường tiếp tục giảm, VN-Index vẫn có thanh khoản thấp và sự phân hóa cổ phiếu sẽ xảy ra”, ông Nguyễn Thế Minh, Giám đốc phân tích, Khối khách hàng cá nhân, Chứng khoán Yuanta Việt Nam (YSVN) nhận định.

Giới phân tích đánh giá, việc thị trường trong giai đoạn “cưa chân bàn” là không dễ chịu, nhưng cũng là thời điểm giúp nhà đầu tư nhìn rõ năng lực quản trị cảm xúc và chiến lược đầu tư của bản thân. Những sai lầm như bán tháo trong hoảng loạn, bình quân giá thiếu cơ sở, dùng margin quá đà hay thoát hàng sai thời điểm đều có thể tránh được nếu nhà đầu tư giữ được kỷ luật và hành động theo kế hoạch.

Trong bối cảnh thị trường giằng co như hiện tại thì việc quản trị danh mục là ưu tiên hàng đầu. Nhà đầu tư nên giữ tỷ trọng cổ phiếu hợp lý, hạn chế sử dụng đòn bẩy. Đồng thời, hạ tỷ trọng với những cổ phiếu có hiệu suất kém hơn so với thị trường để bảo toàn sức mua.

Bên cạnh đó, việc mua mới cũng cần chọn lọc kỹ lưỡng. Nhà đầu tư chỉ nên giải ngân từng phần ở những cổ phiếu có nền tảng cơ bản và triển vọng kết quả kinh doanh quý III tích cực. Về mặt kỹ thuật, nhà đầu tư có thể xem xét các cổ phiếu riêng lẻ có tín hiệu kiểm nghiệm thành công ngưỡng hỗ trợ gần nhất là đường MA20 ngày, thuộc một số nhóm ngành đang thu hút dòng tiền như xây dựng, đầu tư công và bất động sản…

“Nhà đầu tư lưu ý việc kiểm soát tỷ trọng cổ phiếu/tiền mặt cho phù hợp với khẩu vị rủi ro và giá vốn của các vị thế đang có trong danh mục. Nên giảm dần tỷ lệ margin cho các vị thế ngắn hạn để bảo toàn lợi nhuận hoặc cơ cấu sang tích lũy các vị thế trung hạn nếu thị trường xuất hiện các nhịp rung, điều chỉnh mạnh ngắn hạn”, BVSC khuyến cáo.

Hải Giang