Vụ cháy chung cư tại Hong Kong làm dấy lên lo ngại rủi ro cháy nổ từ giàn giáo tre

Kiểm tra đặc biệt tình hình sử dụng giàn giáo

Tính đến ngày 27/11, vụ cháy khu chung cư Wang Fuk Court đã khiến ít nhất 55 người thiệt mạng trong đó 51 người tử vong tại hiện trường, 4 người còn lại qua đời tại bệnh viện. Ngoài ra, còn có hàng trăm người khác vẫn mất tích.

Nguyên nhân dẫn đến vụ cháy chưa rõ, nhưng không thể phủ nhận ngọn lửa đã lan nhanh qua lớp lưới xanh và khung giàn giáo tre bị cháy rụi rơi lả tả xuống đất.

Ngọn lửa cháy rực trong gần một ngày khiến ít nhất 44 người thiệt mạng. Ảnh: Reuters.

Thông tin tại họp báo sáng 27/11, giới chức Hong Kong cho biết, đám cháy bắt đầu từ giàn giáo bên ngoài một tòa tháp 32 tầng, sau đó lan vào bên trong, sang các tòa nhà lân cận vì gió mạnh.

Theo tìm hiểu của báo Bưu điện Hoa Nam (SCMP), cư dân khu chung cư Wang Fuk Court từng lo ngại về lưới giàn giáo. Một cư dân tên Tang cho biết trước đó ông từng thấy người dân và công nhân xây dựng hút thuốc trong tòa nhà rồi vứt tàn thuốc bừa bãi.

Hơn nữa, gần đây, khi xảy ra bão, lưới giàn giáo bao quanh các tòa nhà từng bị gió bão thổi bay, sau đó được thay mới. Bản thân ông và một số cư dân khác đã rất lo lắng về mức độ an toàn khi lắp lưới bao quanh.

Về phía chuyên gia, ông Lee Kwong-sing, cố vấn an toàn và là Chủ tịch Viện Chuyên gia An toàn Hong Kong, cho biết việc tiến hành bảo trì bên ngoài với cả tám tòa nhà không làm tăng nguy cơ cháy nổ.

Tuy nhiên, ông lưu ý việc sử dụng xốp Styrofoam để bịt kín khe hở cửa sổ đã góp phần khiến ngọn lửa lan nhanh và kêu gọi cấm tuyệt đối Styrofoam tại mọi công trường, dù chỉ sử dụng tạm thời. Ông cũng đề nghị cơ quan chức năng tăng cường kiểm tra các công trường.

Công tác chữa cháy gặp rất nhiều khó khăn. Ảnh: Reuters.

Cùng ngày, lãnh đạo Hong Kong, ông John Lee cho biết đã lập tổ công tác điều tra nguyên nhân vụ cháy.

"Đơn vị rà soát độc lập của Cơ quan Xây dựng sẽ điều tra xem tường ngoài của tòa nhà có đáp ứng tiêu chuẩn chống cháy hay không", ông Lee thông tin tại họp báo và khẳng định nếu có sai phạm, chúng tôi sẽ xử lý theo đúng pháp luật và quy định.

Ông Lee cũng cho biết chính quyền thành phố sẽ kiểm tra đặc biệt tại các dự án đang thi công, xem vật liệu lưới bao quanh giàn giáo có đáp ứng tiêu chuẩn chống cháy và các tiêu chuẩn an toàn khác hay không.

Giàn giáo tre được ưa chuộng tại Hong Kong

Trong nhiều thập kỷ tại đặc khu hành chính Hong Kong, tre luôn là vật liệu giàn giáo được ưa chuộng: rẻ, dồi dào và linh hoạt, được buộc lại bằng dây nilon.

Nghề này có nguồn gốc từ Trung Quốc đại lục, nơi tre là vật liệu nền tảng trong kiến trúc, thậm chí từng được sử dụng làm giàn giáo và công cụ khi xây dựng Vạn Lý Trường Thành.

Lãnh đạo Hong Kong yêu cầu kiểm tra toàn bộ công trình sử dụng giàn giáo tre trên toàn thành phố. Ảnh: Reuters.

Tuy nhiên, tại Trung Quốc đại lục, tre đã dần được thay thế bằng giàn giáo kim loại và các loại kẹp chắc chắn hơn.

Còn ở Hong Kong, dù hiện đại hóa, vẫn có khoảng 2.500 thợ giàn giáo tre được đăng ký hành nghề, theo số liệu chính thức. Số thợ sử dụng giàn giáo kim loại cao gấp khoảng ba lần.

Hình ảnh những đội thợ nhỏ leo lên tòa nhà dựng đứng, lắp giàn giáo phủ kín tòa nhà chỉ trong vài tuần là cảnh tượng quen thuộc ở trung tâm tài chính toàn cầu này.

Khung tre thường được sử dụng cùng lưới che chắn công trình màu xanh để ngăn vật liệu rơi trúng người đi đường như tại các tòa nhà thuộc khu Wang Fuk Court ở quận Tai Po, phía bắc Hong Kong.

Đầu năm nay, chính quyền thành phố dự tính sẽ bắt buộc sử dụng giàn giáo kim loại với 50% hợp đồng xây dựng công trình công mới. Tuy nhiên, lý do được đưa ra khi đó chủ yếu xoay quanh an toàn lao động hơn là rủi ro cháy nổ.

Theo số liệu chính thức, trong giai đoạn 2019 - 2024, có 22 trường hợp tử vong liên quan đến thợ giàn giáo tre.

Đến tháng 7 vừa qua, người đứng đầu cơ quan lao động Hong Kong Chris Sun cho biết "chính quyền địa phương hiện chưa có ý định cấm sử dụng giàn giáo tre.

Trước vụ hỏa hoạn này, hồi tháng 10, một giàn giáo tre lớn đã bị cháy tại tòa Chinachem Tower ở khu thương mại Central. Khi đó, lửa cũng bao trọn lưới che và các cột tre, khiến cửa sổ cháy đen và tường ngoài bị cháy nặng.

Hiệp hội Bảo vệ Nạn nhân Tai nạn Lao động Hong Kong cho biết trên Facebook rằng đã có ít nhất hai vụ cháy liên quan tới giàn giáo tre trong năm nay.

Bộ Quy tắc Thực hành An toàn Giàn giáo tre của Cục Lao động Hong Kong nêu rõ: các loại lưới, màn che, bạt hoặc tấm phủ nhựa lắp trên giàn giáo "phải có đặc tính chống cháy phù hợp theo tiêu chuẩn được công nhận".

Song, ông Jason Poon, người từng tố giác sai phạm trong xây dựng ở Hong Kong cho biết nguy cơ cháy từ giàn giáo tồn tại tại nhiều khu nhà ở.

Năm ngoái, ông đã liên hệ với nhiều cơ quan chính phủ về việc lưới giàn giáo tại một khu chung cư không có khả năng chống cháy, nhưng không được phản hồi.

Trang Trần