Vụ cháy nhà trọ làm 14 người chết tại Trung Kính: vấn đề pháp lý?

Hiện trường vụ hỏa hoạn tại Trung Kính, phường Trung Hòa, quận Cầu Giấy khiến 14 người tử vong. Ảnh: Thái An

Vụ cháy gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng

CATP Hà Nội vừa khởi tố vụ án “Vi phạm quy định về phòng cháy và chữa cháy” để điều tra, làm rõ nguyên nhân và trách nhiệm trong vụ hỏa hoạn tại nhà dân ở hẻm 31, ngách 98, ngõ 43 đường Trung Kính, phường Trung Hòa, quận Cầu Giấy, Hà Nội.Quá trình điều tra, cơ quan chức năng sẽ điều tra làm rõ trách nhiệm của chủ nhà trọ và nhóm quản lý Nhà nước liên quan vụ việc này.

Trước đó, khoảng 0h46 ngày 24/5, Trung tâm Thông tin chỉ huy CATP Hà Nội nhận được tin báo cháy và nhanh chóng điều hơn 50 cán bộ, chiến sĩ đến hiện trường phối hợp các lực lượng khác và người dân tổ chức chữa cháy. Đến 0h52 cùng ngày, cảnh sát tiếp cận hiện trường, triển khai chữa cháy, ngăn cháy lan cùng các mũi trinh sát tìm kiếm, cứu người bị nạn.

Thời điểm đó, đám cháy đã phát triển mạnh thiêu rụi nhiều xe máy, xe đạp điện, xe đạp tại khu vực sân, khói và khí độc bao trùm toàn bộ khu vực. Sau khi phá khóa cổng chính, phá ô cửa sổ và tiếp cận vào bên trong ngôi nhà, lực lượng cứu hộ cứu được 7 người mắc kẹt, trong đó có 3 người bị thương được đưa đi cấp cứu. Đến 1h26, đám cháy được dập tắt hoàn toàn. Qua tìm kiếm, các lực lượng phát hiện 14 người tử vong.

Nhận định về vụ việc trên, luật sư Nguyễn Hồng Thái, Giám đốc Cty Luật TNHH Quốc tế Hồng Thái và Đồng nghiệp, Đoàn Luật sư TP Hà Nội nêu quan điểm, đây là vụ hỏa hoạn thương tâm khiến nhiều người bị tử vong, một số người bị thương, thiệt hại nghiêm trọng đến nhiều tài sản. Do đó, nếu kết quả điều tra cho thấy, vụ cháy có người cố ý gây ra thì đây sẽ là hành vi giết người.

Trường hợp kết quả xác minh cho thấy vụ cháy là do nguyên nhân khách quan, không có lỗi cố ý của tổ chức cá nhân nào, cơ quan chức năng vẫn xem xét trách nhiệm trong công tác quản lý, đảm bảo an toàn về phòng cháy chữa cháy (PCCC) của khu nhà trọ để xử lý theo quy định của pháp luật. Theo đó, cơ quan chức năng sẽ làm rõ chủ sở hữu, người quản lý tòa nhà này là ai, việc kinh doanh cho thuê có đảm bảo an toàn về PCCC hay không. Đồng thời sẽ kiểm tra giấy phép xây dựng, xác định thời điểm xây dựng để đối chiếu với các quy định của pháp luật về PCCC, an ninh trật tự để xác định trách nhiệm của chủ đầu tư, đơn vị quản lý ngôi nhà này.

Các tình huống pháp lý có thể xảy ra

“Trường hợp kết quả xác minh cho thấy đã có hành vi vi phạm quy định an toàn về PCCC là nguyên nhân dẫn đến vụ cháy nghiêm trọng xảy ra, người vi phạm sẽ bị xử lý hình sự về tội “Vi phạm quy định về phòng cháy chữa cháy” theo quy định tại khoản 3 Điều 313, Bộ luật Hình sự năm 2015. Với hậu quả là 14 người chết, người vi phạm sẽ phải đối mặt khung hình phạt từ 7 năm đến 12 năm tù giam” - luật sư Nguyễn Hồng Thái nhận định.

Trong vụ việc này, việc xây dựng ngôi nhà có giấy phép hay không, có đúng với thiết kế hay không, có đảm bảo đúng quy định của pháp luật về PCCC tại thời điểm xây dựng và quá trình sử dụng ngôi nhà hay không và những vấn đề quan trọng để xác định chủ đầu tư công trình, người quản lý công trình xây dựng này có tuân thủ quy định về PCCC hay không. Trường hợp xác định có lỗi vi phạm về PCCC dẫn đến hậu quả vụ cháy xảy ra, người vi phạm sẽ bị xử lý hình sự về tội “Vi phạm quy định về phòng cháy và chữa cháy”.

“Trường hợp kết quả xác minh của cơ quan chức năng cho thấy không có hành vi vi phạm về PCCC nhưng có căn cứ cho thấy đã có cá nhân có lỗi trong việc bảo quản sử dụng các nguồn điện, nguồn nhiệt gây ra đám cháy, cũng có thể xử lý người vi phạm về tội “Vô ý làm chết người” theo quy định tại Điều 128, Bộ luật Hình sự” - luật sư Nguyễn Hồng Thái nêu quan điểm.

Ngoài ra, nếu trong trường hợp xác định được tổ chức, cá nhân có vi phạm, người vi phạm sẽ phải bồi thường toàn bộ thiệt hại cho gia đình các nạn nhân theo quy định tại Điều 590 và Điều 591, Bộ luật Dân sự năm 2015.Thiệt hại bao gồm tiền chi phí cứu chữa, tiền công người chăm sóc, thu nhập bị mất, bị giảm sút của người bị thương, bồi thường tổn thất về tinh thần. Đối với nạn nhân tử vong còn bồi thường chi phí mai táng và nghĩa vụ cấp dưỡng với người mà nạn nhân có nghĩa vụ cấp dưỡng. Đối với tài sản bị thiệt hại, người vi phạm phải bồi thường toàn bộ thiệt hại trên cơ sở những thiệt hại thực tế về tài sản đã xảy ra.

Thái An