Vụ chó thả rông gây tai nạn ở Lào Cai: Thay đổi lời khai không đồng nghĩa được thoát trách nhiệm

Chó lao ra đường khiến chị Ánh ngã, thương tích cơ thể 27%.

Ngày 18/11, báo Phụ nữ Việt Nam đăng tải bài viết: "Lào Cai: Rắc rối chuyện đền bù khi chó chạy ra đường gây tai nạn", phản ánh vụ việc chị Phạm Thị Ánh (31 tuổi, xã Bảo Hà) bị một con chó lao thẳng vào xe máy khi chị đang đi trên đường. Tai nạn khiến chị ngã xe, gãy xương mặt, phải phẫu thuật với tỷ lệ tổn thương cơ thể 27%.

Chi phí điều trị lớn, trong khi người được cho là chủ chó chỉ đề xuất bồi thường ở mức thấp. Sau nhiều tháng làm việc nhưng không đạt được thỏa thuận, người này bất ngờ phủ nhận con chó là của mình. Tiếp đó, Công an xã Bảo Hà thông báo không thể xử lý vì "không xác định được chủ nuôi", khiến chị Ánh rơi vào bế tắc.

Chủ chó thay đổi lời khai có thoát trách nhiệm?

Luật sư Hoàng Văn Hà (Công ty Luật ARC, Hà Nội) nhấn mạnh rằng diễn biến vụ việc và hành vi ban đầu của người được cho là chủ chó là chứng cứ quan trọng. Khi xảy ra tai nạn, gia đình ông Hoàng Văn Bảo và bà Nguyễn Thị Hồng đã chủ động đưa chị Ánh đi viện, nhận là chủ chó và đề nghị bồi thường chi phí điều trị. Đồng thời, Công an xã Bảo Hà xác minh có 4 hộ dân xác nhận con chó là của gia đình này. "Điều này chứng tỏ ban đầu họ đã thừa nhận quyền sở hữu đối với con chó cũng như trách nhiệm với vụ việc", luật sư Hà phân tích.

Tuy nhiên, sau nhiều tháng, khi không đạt được thỏa thuận về mức bồi thường, người được cho là chủ chó bất ngờ phủ nhận việc nuôi con chó. Sau đó, Công an xã Bảo Hà thông báo không thể xử lý vì chưa xác định được chủ nuôi. Luật sư Hà nhận định, việc phủ nhận này có thể xuất phát từ sự bất đồng trong thỏa thuận bồi thường nhưng không làm mất hiệu lực của các chứng cứ ban đầu, bao gồm lời thừa nhận, biên bản làm việc và xác minh nhân chứng.

Mặt chị Phạm Thị Ánh biến dạng sau tai nạn.

Luật sư Hà cho biết pháp luật không yêu cầu vật nuôi phải đăng ký mới xác lập quyền sở hữu. Việc xác định dựa trên tổng thể chứng cứ, gồm hình ảnh camera, lời khai nhân chứng, biên bản làm việc, xác minh của chính quyền địa phương về việc hộ gia đình có nuôi chó hay không. Lời thừa nhận ban đầu của người được cho là chủ nuôi, nếu được lập biên bản, là chứng cứ đặc biệt và có giá trị, ngay cả khi sau này họ phủ nhận hoặc nhân chứng thay đổi lời khai.

Chủ vật nuôi có thể phải chịu trách nhiệm hình sự

Về mức độ thương tích, luật sư Hà cho biết tỷ lệ 27% của chị Ánh được xác định là thương tích nặng, theo kết luận giám định pháp y. Theo Điều 603 Bộ luật Dân sự 2015, chủ sở hữu hoặc người được giao quản lý súc vật phải bồi thường nếu súc vật gây thiệt hại. Trong trường hợp của chị Ánh, chị không có lỗi nên trách nhiệm dân sự hoàn toàn thuộc về chủ nuôi con chó.

Về các khoản bồi thường, luật sư Hà dẫn Điều 590 Bộ luật Dân sự 2015, theo đó người gây thiệt hại phải bồi thường toàn bộ chi phí hợp lý và thực tế, bao gồm chi phí khám chữa bệnh, phục hồi chức năng, thuốc men, đi lại, tiền thu nhập bị mất, chi phí chăm sóc và tổn thất tinh thần. Trong trường hợp của chị Ánh, chi phí phẫu thuật lần hai để tháo nẹp vít, nếu có chỉ định của bác sĩ, cũng là khoản chi phí hợp pháp để yêu cầu bồi thường. Nếu có biến chứng hoặc sức khỏe giảm sút, chị có quyền đề nghị giám định bổ sung.

"Theo quy định về giám định pháp y, sau mỗi lần phẫu thuật hoặc có biến chứng phát sinh, tỷ lệ tổn thương cơ thể có thể thay đổi. Người bị hại có quyền yêu cầu giám định bổ sung để xác định tình trạng thương tật cuối cùng khi sức khỏe đã ổn định (Điều 4 Thông tư 22/2019/TT-BYT)", luật sư Hà cho hay.

Luật sư Hoàng Văn Hà (Công ty Luật ARC, Hà Nội).

Ngoài trách nhiệm bồi thường, chủ nuôi có thể bị bị xử phạt hành chính đến 2 triệu đồng đồng theo khoản 2 Điều 7 Nghị định 90/2017/NĐ-CP khi để chó thả rông, không rọ mõm hoặc gây thương tích cho người khác.

Về trách nhiệm hình sự, luật sư Hà nhấn mạnh rằng pháp luật áp dụng ngưỡng 31% thương tích để xem xét tội "vô ý gây thương tích" theo Điều 138 Bộ luật Hình sự 2015. Với tỷ lệ thương tật 27%, vụ việc hiện tại chưa đủ điều kiện để khởi tố tội danh này. Tuy nhiên, nếu sau phẫu thuật lần 2 hoặc do biến chứng, tỷ lệ thương tật tăng 31% trở lên thì cơ quan tố tụng có thể xem xét khởi tố hình sự.

Nếu các bên không thống nhất được mức bồi thường, chị Ánh hoàn toàn có quyền khởi kiện dân sự tại Tòa án nhân dân nơi bị đơn cư trú. Tòa sẽ căn cứ vào hồ sơ bệnh án, hóa đơn chi phí, kết luận giám định và các chứng cứ về trách nhiệm của chủ chó để quyết định nghĩa vụ bồi thường. Bên thua kiện sẽ phải chịu án phí dân sự và các chi phí tố tụng liên quan, bao gồm chi phí giám định, chi phí thu thập chứng cứ mà nguyên đơn đã tạm ứng.

Luật sư Văn Hà cho rằng, việc để chó chạy rông không chỉ xảy ra nhiều ở nông thôn mà ngay tại thành phố cũng rất phổ biến. Đã có không ít vụ tai nạn giao thông do chó, mèo thả rông ngoài đường gây ra, dẫn tới thương tích nặng hoặc thâm chí chết người. Việc nuôi thú cảnh như chó, mèo là quyền chính đáng của mỗi người nhưng người nuôi phải nhận thức rõ trách nhiệm quản lý và đảm bảo an toàn cho cộng đồng.

Nguyễn Hải