Vũ khí mới ngập tràn tiền tuyến giúp Ukraine tăng khả năng đối phó Nga

Lần đầu tiên Ukraine xác nhận UGV tham gia nhiệm vụ chiến đấu là vào tháng 12/2024, khi lữ đoàn Charter đã sử dụng một chiếc UGV ở tỉnh Kharkiv. Đây là lần đầu tiên một UGV nội địa của Ukraine tham gia vào cuộc xung đột với Nga. Kể từ đó, UGV đã xuất hiện dày đặc trên các khu vực tiền tuyến. Thậm chí, tuần trước, Ukraine lần đầu tiên bắt giữ các binh sĩ Nga mà không cần dùng tới bộ binh, thay vào đó dựa vào các máy bay không người lái (UAV) và UGV.

"Tác động lớn nhất của UGV có thể là giúp Ukraine cần ít quân nhân hơn ở tiền tuyến. Phương tiện còn đóng vai trò hỗ trợ hậu cần, sơ tán thương binh và mọi thứ giúp duy trì hoạt động của tiền tuyến", Jakub Janovsky, nhà phân tích từ nhóm nghiên cứu tình báo nguồn mở Oryx chia sẻ với tờ Kyiv Independent.

Ukraine phát triển nhiều loại UGV để tăng cường khả năng hoạt động trên tiền tuyến. Ảnh: Brave1

Trên thực tế, Ukraine đang đối mặt với tình trạng thiếu hụt nhân lực ngày càng tăng, trong khi Nga lại vượt trội hơn về số lượng tuyển quân hàng tháng. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết, Nga đã huy động được khoảng 40.000 - 45.000 quân trong tháng 5, trong khi con số này ở Ukraine chỉ là 25.000 - 27.000 quân.

Theo Kiev, mặc dù đã mất hơn một triệu binh sĩ kể từ đầu xung đột nhưng Moscow vẫn thu hút được các tân binh nhờ những ưu đãi tài chính khổng lồ.

Dù Ukraine đã mở rộng tuyển quân và tung ra các ưu đãi mới, nhưng tình trạng thiếu hụt vẫn xảy ra. Điều này tạo thêm áp lực lên bộ binh, nhưng lại làm tăng giá trị của UGV vì phương tiện này có thể đảm nhận các nhiệm vụ nguy hiểm vốn đe dọa tính mạng binh sĩ.

UGV là gì?

UGV là những robot mặt đất được điều khiển từ xa và được chế tạo để thực hiện các nhiệm vụ quân sự mà không gây nguy hiểm trực tiếp cho binh lính. Chúng có nhiều hình dạng và kích cỡ khác nhau, từ xe chở quân bánh xích cỡ nhỏ cho đến các xe bọc thép hạng nặng. Chúng có thể được trang bị công cụ, cảm biến, vũ khí hoặc thiết bị y tế để thực hiện từng loại nhiệm vụ.

Mặc dù không thể hoạt động độc lập, nhưng UGV giúp mở rộng khả năng chiến đấu của binh sĩ trên tiền tuyến bằng cách đóng vai trò là phương tiện hỗ trợ di động và nhân lực tại các khu vực có nguy cơ cao.

Một số mẫu UGV được trang bị súng máy hạng nhẹ hoặc chất nổ. Một số khác vận chuyển đạn dược, lương thực hoặc nước qua các địa hình hiểm trở. Các UGV y tế còn đưa thương binh ra khỏi tiền tuyến, một nhiệm vụ thường gây nguy hiểm cho quân y hoặc bộ binh.

Mặc dù xuất hiện ngày càng nhiều và đa nhiệm, nhưng UGV không thể thay thế hoàn toàn cho các quân nhân.

"Để chỉ huy một UGV, bạn cần một kíp điều khiển. Cho đến nay, chúng tôi không cắt giảm nhân sự, mà chỉ giảm thiểu rủi ro", Đại úy Oleksandr Yabchanka, chỉ huy tiểu đoàn Da Vinci Wolves nhấn mạnh. Ông Yabchanka nói, UGV đang làm một số nhiệm vụ nguy hiểm nhất và giúp binh sĩ giữ vững vị trí an toàn hơn.

Một số UGV đang được các lực lượng vũ trang Ukraine sử dụng gồm Liut, Termit, D-21-12R và Murakha.

Liut

UGV Liut hoạt động ở vùng Sumy tấn công các vị trí của quân đội Nga. Video: HUR

Hệ thống Liut được trang bị súng máy 7,62mm và đã vượt qua thử nghiệm trong điều kiện thực chiến. UGV này có thể xác định và tấn công mục tiêu cả ngày lẫn đêm. Động cơ điện chạy êm cùng kết cấu chắc chắn cho phép phương tiện hoạt động trên mọi địa hình hiểm trở và trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt.

Termit

UGV Termit. Ảnh: Bộ Quốc phòng Ukraine

Termit là phiên bản thế hệ tiếp theo của UGV bánh xích, có thể mang theo tới 300kg hàng hóa và hoạt động trên nhiều địa hình khác nhau.

Theo Bộ Quốc phòng Ukraine, UGV Termit có thể được trang bị các mô-đun chiến đấu hoặc làm nhiệm vụ sơ tán y tế cũng như vận chuyển thiết bị chuyên dụng khi cần thiết.

D-21-12R

UGV D-21-12R. Ảnh: Bộ Quốc phòng Ukraine

D-21-12R được trang bị súng máy cỡ lớn, có khả năng thực hiện nhiệm vụ giám sát, tuần tra, yểm trợ hỏa lực cho quân đội Ukraine, cũng như nhắm mục tiêu vào các xe bọc thép hạng nhẹ của Nga. UGV này có thể di chuyển trên địa hình cao, bùn lầy và vùng nước nông.

Murakha

UGV Murakha. Ảnh: Bộ Quốc phòng Ukraine

Murakha là nền tảng robot bánh xích được thiết kế để hỗ trợ các đơn vị tiền tuyến hoạt động trong điều kiện khắc nghiệt như dưới hỏa lực pháo binh của đối phương và địa hình có nhiều mìn.

Với kích thước lớn hơn, Murakha trở thành một trong những UGV hàng đầu của Ukraine về khả năng chuyên chở. UGV này có thể mang theo hơn nửa tấn hàng hóa di chuyển trên quãng đường hàng chục cây số, đồng thời có thể vượt qua địa hình hiểm trở và vùng nước nông.

Theo Bộ Quốc phòng Ukraine, hệ thống điều khiển đa kênh của Murakha cho phép phương tiện thực hiện nhiệm vụ hiệu quả ngay cả ở những khu vực có hệ thống tác chiến điện tử (EW) của Nga hoạt động.

Nhà phân tích Janovsky nhận định, hậu cần và sơ tán y tế là những vai trò đáng tin cậy nhất do các UGV đang đảm nhiệm.

Hơn 200 công ty Ukraine đang nghiên cứu UGV. Để đáp ứng nhu cầu, chính phủ nước này cũng đang đơn giản hóa các quy tắc sản xuất và đẩy nhanh quá trình chứng nhận.

Hồi tháng 5, Hlib Kanevskyi, giám đốc mua sắm thuộc Bộ Quốc phòng Ukraine cho biết, nước này có kế hoạch bàn giao 15.000 robot mặt đất để phục vụ chiến đấu vào cuối năm nay. Với các hợp đồng mới đã được ký kết và ngành công nghiệp địa phương đang mở rộng, năm 2025 có thể là năm robot trở nên phổ biến trên khắp tiền tuyến Ukraine.

Minh Thu