Vụ xe Jeep tông 2 mẹ con tử vong ở TP.HCM: Rủi ro từ việc bán xe nhưng chỉ ủy quyền thay vì sang tên

Như PLO đã đưa tin, ngày 15-6, tại đường Kinh Dương Vương, quận Bình Tân, TP.HCM, một vụ tai nạn giao thông đặc biệt nghiêm trọng đã xảy ra, khi xe Jeep mang biển số 51K-314.07 lao vào nhiều phương tiện, tông hai mẹ con tử vong tại chỗ và một người khác bị thương nặng.

Theo thông tin từ Công an TP.HCM, người điều khiển xe vào thời điểm tai nạn là ông NBH (31 tuổi, quê Bình Dương), một người làm kinh doanh tự do.

Đáng chú ý, chiếc xe gây tai nạn hiện vẫn đứng tên ông LHT, người được xác định là chủ sở hữu hợp pháp. Tuy nhiên, ông T cho biết đã lập hợp đồng công chứng, ủy quyền toàn bộ quyền sử dụng xe cho ông H từ hơn một năm trước và khẳng định không còn liên quan đến phương tiện này.

Chiếc xe Jeep lao vào làn xe máy tông tử vong hai mẹ con. Ảnh: HT

Hiện tại, ông NBH đã ra trình diện tại Công an phường Mỹ Phú, TP Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp. Lời khai ban đầu, ông H cho biết chiếc xe này ông đã mua lại từ ông LHT (45 tuổi, ngụ quận 8) khoảng một năm trước với giá khoảng 2 tỉ đồng nhưng đến nay vẫn chưa làm thủ tục sang tên.

Vụ việc đặt ra nhiều vấn đề pháp lý liên quan đến việc mua bán xe không thực hiện sang tên chính chủ, mà chỉ thông qua hình thức ủy quyền.

Trong trường hợp này, khi xảy ra tai nạn chết người, trách nhiệm của người đứng tên xe sẽ đến đâu?

Trao đổi với PV, luật sư Vũ Duy Nam, Đoàn Luật sư TP.HCM,cho biết đây là một câu chuyện không mới, người bán ngại thủ tục sang tên, người mua ngại nộp lệ phí trước bạ nên họ chọn cách làm hợp đồng ủy quyền có công chứng, thay vì chuyển quyền sở hữu chính thức. Thế nhưng khi xảy ra tai nạn, hệ quả pháp lý phức tạp bắt đầu phát sinh.

Thông tư 79/2024/TT-BCA (trước đó là Thông tư 58/2020/TT-BCA và Thông tư 24/2023/TT-BCA) có quy định: Chủ xe hoặc người nhận chuyển quyền sở hữu (qua mua bán, cho, tặng, thừa kế, hoặc ủy quyền) phải thực hiện thủ tục thu hồi giấy đăng ký, biển số xe và sang tên trong vòng 30 ngày kể từ ngày phát sinh việc chuyển quyền.

Việc không sang tên theo quy định sẽ bị lập biên bản vi phạm hành chính và xử phạt tiền, căn cứ theo Nghị định 168/2024.

Trong vụ việc trên, theo như thông tin ông T (người đứng tên xe) cung cấp thì ông này đã để quá thời hạn 1 năm mà không thực hiện nghĩa vụ sang tên vi phạm quy định tại Điều 6 và Điều 17 của Thông tư 79/2024/TT-BCA.

Luật sư cũng cho biết thêm theo Điều 264 BLHS, nếu người giao phương tiện cho người không đủ điều kiện điều khiển mà gây hậu quả nghiêm trọng, thì người giao xe cũng có thể bị truy cứu TNHS.

Tuy nhiên, trong trường hợp này, ông H là người đã trưởng thành, có bằng lái hợp pháp, đã sử dụng xe lâu dài. Nếu ông T có đủ chứng cứ chứng minh đã ủy quyền hợp pháp, ông H có đầy đủ điều kiện điều khiển phương tiện, thì ông T có thể sẽ không bị truy cứu TNHS.

Theo Điều 601 Bộ luật Dân sự 2015, chủ sở hữu hoặc người chiếm hữu nguồn nguy hiểm cao độ (như ô tô) phải bồi thường thiệt hại nếu gây ra hậu quả. Tuy nhiên, nếu người khác đang sử dụng hợp pháp phương tiện thì người điều khiển chịu trách nhiệm chính. Trong trường hợp này, ông H là người được ủy quyền, có quyền sử dụng và thực tế là người điều khiển xe gây tai nạn.

Do đó, trách nhiệm bồi thường thiệt hại trước tiên thuộc về ông H. Tuy nhiên, nếu ông H không đủ khả năng bồi thường hoặc ủy quyền không được chứng minh hợp lệ, ông T có thể bị liên đới trách nhiệm dân sự.

Dù không phải người điều khiển xe, ông T vẫn phải đối diện với xử phạt hành chính theo Nghị định 168/2024 vì không sang tên theo đúng quy định trong thời hạn 30 ngày.

Hiện trường vụ tai nạn. Ảnh: HT

“Từ vụ việc trên, theo tôi đừng ‘lách luật’ bằng hợp đồng ủy quyền, sự cố thương tâm nói trên là hồi chuông cảnh báo cho hàng triệu chủ xe và người mua bán xe cũ.

Việc chỉ sử dụng ‘hợp đồng ủy quyền’ không những không hợp pháp hóa quyền sở hữu, mà còn tiềm ẩn nhiều rủi ro pháp lý nghiêm trọng: Người bán vẫn chịu trách nhiệm hành chính; người mua không có quyền sở hữu đầy đủ nếu xảy ra tranh chấp; Khi tai nạn xảy ra, cả hai bên đều dễ bị liên đới trách nhiệm.

Như vậy, ủy quyền sử dụng xe không thể thay thế cho việc sang tên chính chủ. Theo Thông tư 79/2024/TT-BCA, cả người mua và người bán cần ý thức rõ ràng, trách nhiệm pháp lý không thể né tránh chỉ bằng một bản hợp đồng ủy quyền. Đừng vì thủ tục ngắn hạn mà gánh hậu quả lâu dài. Hãy làm đúng để được pháp luật bảo vệ khi rủi ro bất ngờ ập đến” - luật sư nêu quan điểm.

HUỲNH THƠ