Vườn quốc gia Pù Mát đón nhận danh hiệu Vườn di sản ASEAN

Lãnh đạo Vườn quốc gia Pù Mát đón nhận danh hiệu Vườn di sản ASEAN.

Ngày 28/12/1995, Ủy ban nhân dân tỉnh Nghệ An ban hành Quyết định số 3355/QĐ.UB thành lập Khu Bảo tồn thiên nhiên Pù Mát. Tên của khu bảo tồn được đặt theo ngọn núi cao nhất-núi Pù Mát.

Với những giá trị to lớn về đa dạng sinh học, tiềm năng du lịch và cảnh quan môi trường, ngày 8/11/2001, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 174/2001/QĐ-TTg, chuyển hạng Khu Bảo tồn thiên nhiên Pù Mát thành Vườn quốc gia Pù Mát với chức năng bảo vệ, phát triển rừng đặc dụng; bảo tồn, phát huy các giá trị đa dạng sinh học, nguồn gen sinh vật; bảo tồn thiên nhiên, các giá trị văn hóa, lịch sử, cảnh quan trong phạm vi của vườn; nghiên cứu khoa học, hợp tác quốc tế, cứu hộ và phát triển sinh vật; giáo dục nâng cao nhận thức môi trường và cung ứng dịch vụ môi trường rừng; phát triển du lịch sinh thái.

Từ khi thành lập đến nay, Vườn quốc gia Pù Mát xác định công tác quản lý, bảo vệ rừng là nhiệm vụ quan trọng nhất. Điểm đột phá trong công tác tuần tra là việc ứng dụng công nghệ thông tin, các thiết bị thông minh để hỗ trợ công tác tuần tra của kiểm lâm.

Vườn quốc gia Pù Mát có hệ động, thực vật đa dạng; một số loài động vật ghi nhận sự gia tăng đáng kể về số lượng cá thể.

Năm 2018, Vườn quốc gia Pù Mát đã ứng dụng triệt để phần mềm Smart để báo cáo và giám sát công tác tuần tra, bảo vệ rừng nên hoạt động tuần tra rừng đạt hiệu quả ngày càng cao hơn. Cùng với đó, việc lắp đặt Poachercam tại các cửa rừng đã kiểm soát hoạt động ra, vào rừng của người dân đạt hiệu quả cao hơn.

Hằng năm, có hơn 1.800 hộ gia đình tham gia nhận khoán bảo vệ rừng; qua đó, đã góp phần tạo việc làm, thu nhập đáng kể cho người dân và hạn chế sự tác động của họ vào rừng.

Người dân từ việc đối đầu đã trở thành đối tác hợp tác, đã có nhiều hộ gia đình được biểu dương khen thưởng hằng năm. Một số người đã chuyển đổi nghề, từ thợ săn chuyên nghiệp chuyển sang làm nhân viên bảo vệ rừng của vườn quốc gia.

Mẫu xương voi được chế tác từ cá thể voi hoang dã bị chết, được phát hiện vào tháng 7/2024 tại khu vực Khe Nóng, xã Châu Khê, tỉnh Nghệ An, đang được trưng bày ở Vườn quốc gia Pù Mát.

Chặng đường 30 năm với nhiều gian khó, nhưng cán bộ, nhân viên của Vườn đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ bảo vệ tốt các hệ sinh thái rừng. Đến nay, không còn hiện tượng khai thác gỗ trong vườn quốc gia.

Khu hệ động vật hoang dã được tăng cường bảo vệ. Kết quả giám sát, đánh giá từ năm 2018 đến năm 2024 cho thấy, một số loài có số lượng cá thể tăng lên tại Vườn quốc gia Pù Mát.

Công tác nghiên cứu khoa học và hợp tác quốc tế là một trong những nhiệm vụ hết sức quan trọng của Vườn quốc gia Pù Mát. Những năm qua, với sự nỗ lực của đội ngũ làm công tác khoa học của vườn, sự hợp tác, phối hợp của các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước, nhiều chương trình, dự án cấp bộ, tỉnh và cấp cơ sở đã được triển khai thực hiện.

Các tiêu bản hổ đang được trưng bày tại Vườn quốc gia Pù Mát.

Kết quả đánh giá Vườn quốc gia Pù Mát là một trong những khu rừng đặc dụng có tính đa dạng sinh học rất cao ở Việt Nam; trong đó, có rất nhiều loài động, thực vật quý hiếm có giá trị bảo tồn cấp quốc gia và quốc tế. Điều đặc biệt quan trọng là quần thể một số loài thú thực sự có nguy cơ bị tiêu diệt ở Việt Nam và trên thế giới vẫn còn khả năng bảo tồn phát triển tại Vườn quốc gia Pù Mát, như: các loài voi, mang Trường Sơn, thỏ vằn, cầy vằn, gấu chó và gấu ngựa.

Với những dãy núi đá vôi gắn với nhiều thác nước, hang động, có nhiều thắng cảnh thiên nhiên nổi tiếng, từ năm 2019, Vườn đã thu hút đông đảo du khách trong nước và quốc tế đến tham quan du lịch.

Vườn đã xây dựng “Đề án Du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, giải trí Vườn Quốc gia Pù Mát giai đoạn 2024-2030, tầm nhìn đến năm 2050” và được Ủy ban nhân dân tỉnh Nghệ An phê duyệt để tổ chức mời gọi nhà đầu tư.

Các đại biểu tham dự lễ Kỷ niệm 30 năm thành lập Vườn quốc gia Pù Mát.

Ghi nhận những thành tích đạt được trong hành trình 30 năm xây dựng, phát triển, Vườn quốc gia Pù Mát đã vinh dự được tặng thưởng nhiều phần thưởng cao quý, như: 28 Bằng khen của Ủy ban nhân dân tỉnh Nghệ An, 8 Bằng khen Bộ Nông nghiệp và Môi trường, 2 Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, Cờ Thi đua của Chính phủ. Đặc biệt, năm 2023 được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Nhì.

Năm 2025, Vườn quốc gia Pù Mát chính thức trở thành 1 trong 3 Vườn quốc gia của Việt Nam vinh dự được công nhận danh hiệu Vườn Di sản ASEAN.

Theo ông Lê Anh Tuấn, Giám đốc Vườn Quốc gia Pù Mát, danh hiệu Vườn Di sản ASEAN là sự khẳng định về vị thế, và là động lực để Vườn Quốc gia Pù Mát cùng với các cấp, các ngành, các địa phương và người dân tiếp tục đồng lòng gìn giữ, quảng bá di sản thiên nhiên đặc sắc, góp phần xây dựng hình ảnh một Việt Nam xanh, bền vững.

Ông Lê Anh Tuấn, Giám đốc Vườn Quốc gia Pù Mát phát biểu tại lễ kỷ niệm.

Giám đốc Vườn Quốc gia Pù Mát đề nghị lãnh đạo tỉnh Nghệ An, cùng các sở ban ngành, địa phương của tỉnh tiếp tục quan tâm, chỉ đạo, hỗ trợ, có những đầu tư tương xứng hơn nữa cho Vườn quốc gia Pù Mát trong giai đoạn mới để Vườn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, trọng trách được giao.

Cùng với đó là sự chung tay của các tổ chức quốc tế, các tổ chức xã hội, cộng đồng dân cư và các cơ quan truyền thông, để cùng gìn giữ, phát triển bền vững Vườn quốc gia Pù Mát.

Vườn quốc gia Pù Mát khen thưởng các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong quản lý, bảo vệ rừng.

Phát biểu tại lễ kỷ niệm, ông Trần Quang Bảo, Cục trưởng Lâm nghiệp và Kiểm lâm ghi nhận, biểu dương sự bền bỉ, khắc phục những khó khăn, thiếu thốn của các thế hệ cán bộ, nhân viên Vườn quốc gia Pù Mát trong suốt 30 năm qua.

Cục trưởng Lâm nghiệp và Kiểm lâm đề nghị trong thời gian tới, Ban Quản lý Vườn quốc gia Pù Mát tiếp tục phát huy truyền thống, sự kiên cường, bản lĩnh trong sứ mệnh đặc biệt của mình đối với đại ngàn, đối với công tác bảo tồn và phát triển rừng bền vững. Ứng dụng mạnh mẽ công nghệ số vào công tác quản lý, bảo tồn rừng. Phát huy giá trị đa dụng của hệ sinh thái rừng, quan tâm phát triển du lịch sinh thái chất lượng cao, tận dụng lợi thế cảnh quan tự nhiên để nâng cao thu nhập cho người lao động của Vườn, người dân sống gần rừng và đóng góp cho kinh tế địa phương...

THÀNH CHÂU-TRUNG HIẾU