Vượt qua mặc cảm để tái hòa nhập cộng đồng

Thực tế điều trị cho thấy, nhiều người bệnh được hồi sinh nhờ vượt qua mặc cảm và kỳ thị, đặc biệt là tuân thủ phác đồ điều trị ngay từ đầu để giữ được sức khỏe ổn định và tái hòa nhập cộng đồng. Tuy vậy, không phải ai cũng hiểu và nhận thức được đầy đủ thông tin để có cách đối diện với HIV một cách sáng suốt nhất.

Một trường hợp đáng tiếc được các bác sĩ tại Trung tâm Bệnh Nhiệt đới (Bệnh viện Bạch Mai) thông tin, bệnh nhân nữ N.T.B, (37 tuổi ở Ninh Bình) đến viện trong tình trạng đau đầu dữ dội, chóng mặt, mắt phải nhìn mờ, buồn nôn kéo dài hàng tháng nay, đã đi khám mắt và thần kinh. Trước đó, bệnh nhân đã đi khám ở bệnh viện tuyến huyện điều trị 1 tuần, rồi được chuyển lên tuyến tỉnh cũng không tìm ra bệnh. Sau đó bệnh nhân đi khám mắt và thần kinh ở tuyến trung ương nhưng cũng không phát hiện ra bệnh.

Khi vào Trung tâm Bệnh nhiệt đới, qua xét nghiệm các bác sĩ phát hiện ra bệnh nhân nhiễm HIV và mắc nhiễm trùng cơ hội nặng, tổn thương não - màng não. Lúc này, sức khỏe bệnh nhân suy giảm nặng. Mặc dù bệnh ở giai đoạn muộn, nhưng bệnh nhân giấu bệnh và không muốn hợp tác để chữa trị.

Qua lời kể của người nhà, bệnh nhân biết mình nhiễm HIV từ 10 năm trước do lây từ chồng và người chồng đã mất do HIV, để lại chị một mình nuôi 3 đứa con. Do lo sợ bị kỳ thị nên dù biết mình mang căn bệnh thế kỷ nhưng chị giấu bệnh, giấu gia đình, không cho ai biết và cũng không chữa chạy gì. Chỉ đến khi sức lực suy giảm nghiêm trọng thì mới đi khám về mắt và thần kinh. Lúc này bệnh nhân đã có nhiều triệu chứng của bệnh AIDS (giai đoạn cuối của người nhiễm HIV) với nhiều nhiễm trùng cơ hội.

Hiện nay, bệnh nhân B. đang được các y bác sĩ Trung tâm Bệnh Nhiệt đới điều trị tích cực và bệnh tiến triển tốt hơn. Tuy nhiên, việc điều trị cũng hết sức khó khăn, chi phí điều trị tốn kém và thời gian điều trị kéo dài.

PGS.TS Đỗ Duy Cường - Giám đốc Trung tâm Bệnh Nhiệt đới (Bệnh viện Bạch Mai) cho biết: “Đối với bệnh nhân nhiễm HIV, chúng tôi phải có kỹ năng để tư vấn, thăm khám và điều trị tận tình, ứng dụng các phương pháp, kỹ thuật mới trong điều trị với tinh thần luôn tôn trọng, không kỳ thị và bảo mật danh tính, từng bước nâng cao chất lượng cuộc sống và tuổi thọ cho bệnh nhân”.

Ông Cường khẳng định: “Nhiễm HIV không phải là kết thúc, bệnh nhân hoàn toàn có thể chung sống với bệnh một cách bình thường khi tuân thủ phác đồ điều trị. Qua quá trình điều trị, hầu hết bệnh nhân sẽ có sức khỏe trở lại như bình thường và có thể lập gia đình, sinh con không bị nhiễm HIV và tiếp tục đóng góp có ích cho gia đình và xã hội. Trên thực tế đã có nhiều người trải qua gần hàng chục năm theo dõi điều trị tại Trung tâm, nay khỏe mạnh và có tỷ lệ virus dưới ngưỡng ức chế đạt rất cao (trên 98%)”.

Mặc dù vậy, hiện nay vẫn còn nhiều bệnh nhân lo sợ khi đi khám bệnh không khai báo với bác sĩ là mình bị nhiễm HIV nên rất khó khăn trong công tác chẩn đoán và điều trị, khi phát hiện thì bệnh đã ở giai đoạn muộn. “Hơn nữa, việc giấu bệnh làm tăng nguy cơ phơi nhiễm HIV cho nhân viên y tế khi chăm sóc bệnh nhân” - ông Cường nói.

Chuyên gia khuyến cáo, những ai không may bị nhiễm HIV hoặc nghi ngờ bị nhiễm, hãy chủ động đến thăm khám và điều trị tại các phòng khám, cơ sở y tế dành cho bệnh nhân nhiễm HIV. Phát hiện và điều trị sớm ngay từ đầu thì cuộc sống sẽ mở ra những hy vọng cho tương lai, bởi còn sống là còn hy vọng.

Nghĩa Toàn