VUSTA thúc đẩy xuất bản sách KH&CN, thực hiện hiệu quả nhiệm vụ truyền thông phổ biến kiến thức

Quang cảnh hội nghị tập huấn

Ngày 09/9, VUSTA tổ chức Hội nghị Tập huấn “Kỹ năng, quy trình tham gia xuất bản sách khoa học công nghệ cho các tổ chức thành viên của Liên hiệp Hội Việt Nam". Tham dự tập huấn có các đại biểu đến từ các đơn vị thuộc Cơ quan Trung ương Liên hiệp Hội Việt Nam, Nhà xuất bản Tri thức, các Hội thành viên và các Tổ chức Khoa học công nghệ trong hệ thống.

Phát biểu khai mạc hội nghị, Phó Chủ tịch VUSTA Phạm Ngọc Linh nhấn mạnh, công tác truyền thông phổ biến kiến thức là một nhiệm vụ quan trọng của VUSTA bên cạnh nhiệm vụ tư vấn phản biện giám định xã hội. Để thực hiện nhiệm vụ truyền thông và phổ biến kiến thức, trong hệ thống VUSTA hiện nay, có gần 70 đơn vị là các tạp chí KH&CN, cùng với đó VUSTA có NXB Tri thức với 20 năm thành lập và phát triển.

NXB Tri thức là một trong 56 nhà xuất bản của Việt Nam và là nhà xuất bản duy nhất trực thuộc VUSTA. Đây cũng là điểm riêng, đặc biệt và là lợi thế của VUSTA. NXB Tri thức được coi như một đơn vị ngôn luận về KH&CN của VUSTA. Ngay từ khi ra đời, Tủ sách Tinh hoa Tri thức Thế giới đã là tủ sách được NXB Tri thức đặt mục tiêu phát triển và dày công duy trì. Tủ sách Tinh hoa tri thức thế giới là tủ sách tạo nên thương hiệu, uy tín và danh dự khoa học cho NXB Tri thức, cho đội ngũ trí thức KH&CN của VUSTA. Các nhà khoa học, các diễn giả, các tổ chức hoạt động trong lĩnh vực KH&CN đã góp sức, cùng kết nối tạo nên thương hiệu NXB Tri thức như hiện nay.

Phó Chủ tịch VUSTA Phạm Ngọc Linh phát biểu khai mạc hội nghị

Trong mô hình chiến lược và truyền thông phổ biến kiến thức, Liên hiệp Hội Việt Nam đang “đi bằng hai chân”, đó là hệ thống báo chí và nhà xuất bản. NXB Tri thức cho đến bây giờ đã tạo được vị thế nhất định trong lòng độc giả. Tuy nhiên, sự kết nối giữa các tổ chức thành viên của VUSTA với NXB Tri thức chưa thật sự chặt chẽ thường xuyên, chưa phát huy được hiệu quả của công tác xuất bản, phổ biến kiến thức. Trong khi đó, VUSTA là nơi tập trung nhiều chuyên gia các ngành KHKT, tụ hội nhiều tinh hoa tri thức KH&CN của đất nước, do đó cần có sự kết nối chặt chẽ giữa NXB Tri thức cùng với các đơn vị thành viên tạo nên một khối thống nhất trong phát ngôn về KH&CN của VUSTA. Các tổ chức thành viên của VUSTA nhất là các hội ngành, các tổ chức KH&CN và các nhà khoa học trong hệ thống cần có sự kết nối chặt chẽ hơn với NXB Tri thức để tạo nên sức mạnh trong công tác xuất bản cũng như trong quá trình truyền bá kiến thức và thể hiện chức năng nhiệm vụ của VUSTA một cách đầy đủ nhất, Phó Chủ tịch Phạm Ngọc Linh nhấn mạnh tại hội nghị.

Trong chương trình tập huấn, các đại biểu đã được tiếp cận nhiều nội dung quan trọng. TS. Vũ Thùy Dương, Trưởng khoa Xuất bản, Học viện Báo chí và Tuyên truyền đã chia sẻ chuyên đề về kỹ năng, quy trình xuất bản KH&CN, giúp học viên nắm bắt toàn bộ các bước từ biên soạn, biên tập, in ấn đến phát hành.

TS. Vũ Thùy Dương, Trưởng khoa Xuất bản, Học viện Báo chí và Tuyên truyền đã chia sẻ về kỹ năng, quy trình xuất bản sách KH&CN

Trong các quy định pháp luật về xuất bản, TS. Vũ Thùy Dương chia sẻ kiến thức để người làm xuất bản tránh các vi phạm, gồm có nhóm vi phạm điều kiện xuất bản; nhóm vi phạm quy trình xuất bản; nhóm vi phạm nội dung xuất bản, in, phát hành; nhóm vi phạm về in xuất bản phẩm; nhóm vi phạm về phát hành xuất bản phẩm. Bên cạnh đó là nguyên tắc xử lý vi phạm và mức xử lý vi phạm trong hoạt động xuất bản.

Tiếp đó, ThS.CVCC Bùi Nguyên Hùng, Chủ tịch Hiệp hội Sáng tạo và Bản quyền tác giả Việt Nam chia sẻ những kiến thức cần thiết trong việc bảo vệ bản quyền tác giả trong lĩnh vực xuất bản - một vấn đề ngày càng được quan tâm trong bối cảnh hội nhập quốc tế. Bàn về việc bảo vệ bản quyền tác giả trong lĩnh vực xuất bản, ThS. Bùi Nguyên Hùng - Chủ tịch Hiệp hội Sáng tạo và Bản quyền tác giả Việt Nam cho rằng trong lĩnh vực xuất bản cần vừa phát triển (tạo doanh thu) vừa bảo vệ được bản quyền (và không vi phạm).

ThS.CVCC Bùi Nguyên Hùng đã cung cấp những kỹ năng cần thiết để bảo vệ bản quyền tác giả trong lĩnh vực xuất bản - một vấn đề không chỉ quan trọng với tác giả mà còn là trách nhiệm của NXB, đó là: về bản quyền tác giả, về hệ thống quy định pháp luật, hệ thống cơ quan thực thi, hệ thống cơ quan hỗ trợ, bảo vệ bản quyền tác giả, biện pháp và thẩm quyền xử lý…

Đại biểu cũng được nghe ThS. Bùi Thị Thu Hằng, Phó Giám đốc phụ trách NXB Tri thức, giới thiệu về công tác xuất bản điện tử và những xu hướng mới trong việc phát hành sách trên nền tảng số, mở ra hướng đi phù hợp với sự phát triển của khoa học công nghệ hiện nay. ThS. Bùi Thị Thu Hằng, Phó Giám đốc phụ trách NXB Tri thức cũng có những chia sẻ về công tác xuất bản điện tử của NXB Tri thức - một kênh xuất bản khá quan trọng và cập nhật hiện nay.

ThS. Bùi Thị Thu Hằng, Phó Giám đốc phụ trách Nhà xuất bản Tri thức

“NXB luôn nỗ lực nhiều kênh xuất bản khác nhau để duy trì uy tín đối với xuất bản phẩm trọng tâm của mình, hoàn thành sứ mệnh như logo NXB Tri thức đã thể hiện: “Tri thức nhân loại thắp sáng nhân văn”. NXB Tri thức thời gian tới sẽ tổ chức nhiều cuộc giới thiệu sách và đọc sách để lan tỏa giá trị xuất bản phẩm và thương hiệu NXB” - ThS. Bùi Thị Thu Hằng chia sẻ thêm tại hội nghị.

Bên cạnh các nội dung tập huấn, các thành viên tham dự hội nghị đã có nhiều trao đổi, thảo luận liên quan đến phương thức và quy trình xuất bản cũng như bản quyền tác giả. TS. Trần Văn Miều, Phó Chủ tịch Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam, người đã từng xuất bản nhiều đầu sách tại các NXB khác nhau chia sẻ: “Hội nghị đã đáp ứng nhu cầu thực tiễn hiện nay, làm sáng tỏ nhiều vấn đề. Mặc dù đã xuất bản nhiều cuốn sách nhưng đây là lần đầu tôi được tiếp cận đầy đủ về kỹ năng, quy trình xuất bản sách. Mảng sách KH&CN rất cần thiết cho xã hội, là một “món ăn ngon” nhưng khó “nấu” và kén “thực khách”. Về hệ sinh thái xuất bản, bên cạnh mối quan hệ giữa cung và cầu thì sách cũng cần chú trọng đẩy mạnh truyền thông và nâng cao chất lượng sách”.

Nội dung được các đại biểu quan tâm thảo luận, đó là thương hiệu NXB. Để có được điều này, chất lượng xuất bản phẩm và sự đáp ứng nhu cầu đa dạng của bạn đọc là rất quan trọng. Ngược lại, chất lượng xuất bản phẩm cũng lại góp phần làm nên thương hiệu của NXB. Vì vậy, sự gắn kết giữa tác giả/đơn vị với NXB sẽ tạo nên một chuỗi giá trị liên hoàn. Cho nên, kỹ năng lựa chọn của cả NXB và tác giả là cần thiết, đảm bảo cả uy tín lẫn doanh thu của NXB và tên tuổi của tác giả/đơn vị.

ThS. Lê Thanh Tùng - Trưởng ban Ban Phổ biến kiến thức VUSTA phát biểu tổng kết hội nghị

Hội nghị đã cung cấp thông tin tổng thể về kỹ năng, quy trình tham gia xuất bản sách KH&CN cùng các quy định pháp luật có liên quan, đồng thời tạo diễn đàn trao đổi kinh nghiệm, thảo luận về quy trình xuất bản sách nói chung, sách KH&CN nói riêng từ những đơn vị, cá nhân có kinh nghiệm từ các đơn vị thành viên trong hệ thống. Kết thúc hội nghị, ThS. Lê Thanh Tùng - Trưởng ban Ban Phổ biến Kiến thức VUSTA, đã tổng kết và nhấn mạnh ý nghĩa thiết thực của buổi tập huấn, đồng thời khẳng định VUSTA sẽ tiếp tục tổ chức nhiều chương trình bồi dưỡng chuyên sâu để hỗ trợ các hội thành viên.

Với sự chuẩn bị chu đáo và sự tham gia tích cực của các chuyên gia, hội nghị tập huấn đã góp phần nâng cao kỹ năng, kiến thức về xuất bản sách KH&CN, tạo nền tảng để các tổ chức thành viên đẩy mạnh công tác phổ biến tri thức, phục vụ cộng đồng thông qua xuất bản, góp phần làm phong phú tài nguyên tri thức dưới dạng xuất bản phẩm của VUSTA, đóng góp vào mục tiêu chiến lược chung, trong đó có việc hướng tới xây dựng Tủ sách KH&CN của VUSTA thời gian tới.

LHHVN