Xã hội hóa thể thao: Chiến lược mở rộng cơ hội cho Việt Nam tại SEA Games 33

Đội tuyển Esport Việt Nam giành HCV tại SEA Games 32. Ảnh: VIRESA

Tự chủ kinh phí khi góp mặt

Trong bối cảnh nguồn lực đầu tư cho thể thao thành tích cao có hạn, không thể dàn trải cho các môn trong chương trình thi đấu Olympic và ASIAD, việc đẩy mạnh xã hội hóa những môn thể thao mới phát triển ở Việt Nam càng trở nên cần thiết. Với nguồn lực chính từ các doanh nghiệp, hiệp hội và cá nhân tâm huyết, những môn này hứa hẹn sẽ mang đến nhiều cơ hội khẳng định vị thế và sự bắt nhịp nhanh chóng của thể thao Việt Nam trong làng thể thao thế giới, đặc biệt ở các môn thể thao hiện đại.

Theo danh sách sơ bộ đã được ngành Thể thao Việt Nam đăng ký với Ban tổ chức SEA Games 33, nhóm môn tham dự với hình thức xã hội hóa gồm: Trượt ván, trượt băng, bowling, võ thuật tổng hợp (MMA), bóng chày, leo núi thể thao, Teqball (môn thể thao dùng chân, đầu và ngực để chuyền bóng qua lưới), thể thao điện tử (Esports), kéo co và Jetski (mô tô nước). Đây đều là các môn đã và đang phát triển tại Việt Nam, trong đó có những môn mới, lần đầu góp mặt ở đấu trường khu vực như MMA và Teqball. Trong số này, Esports Việt Nam đang cho thấy khả năng hòa nhập nhanh với hệ thống thi đấu khu vực. Thông tin từ Hội Thể thao điện tử giải trí Việt Nam cho hay sẽ cử 60 cán bộ, huấn luyện viên (HLV) và vận động viên (VĐV) tham dự SEA Games 33 ở môn Esports. Nguồn kinh phí tham dự hoàn toàn từ xã hội hóa.

Trong khi đó, MMA cũng đang có những bước tiến vững chắc trong hệ thống thi đấu quốc gia của Việt Nam. Điều này phù hợp với sự phát triển của môn này ở châu lục khi MMA được đưa vào chương trình Đại hội Thể thao trong nhà châu Á, Đại hội Thể thao trẻ châu Á... SEA Games 33 sẽ là lần đầu tiên đội tuyển MMA Việt Nam tham dự đầy đủ các nội dung thi đấu. Ông Mai Thanh Ba, Tổng Thư ký Liên đoàn MMA Việt Nam kiêm HLV trưởng đội tuyển MMA Việt Nam dự SEA Games 33, cho hay chương trình tập huấn chuyên môn của đội được Liên đoàn xây dựng bài bản, đồng thời kinh phí tham dự cũng hoàn toàn do Liên đoàn huy động.

Việc môn leo núi thể thao được đưa trở lại SEA Games 33 cũng là động lực để môn này nhận được sự quan tâm lớn hơn, đồng thời là lý do thành lập đội tuyển leo núi thể thao Việt Nam. VĐV được chọn từ phong trào leo núi thể thao đang phát triển mạnh trong giới trẻ đô thị.

Trưởng phòng Thể thao thành tích cao (Cục Thể dục thể thao Việt Nam) Hoàng Quốc Vinh từng chia sẻ, điều đáng quý ở nhóm môn xã hội hóa là tính tự chủ cao, từ kinh phí tập luyện, thi đấu đến thiết bị, sân bãi. Quan trọng là các đội tuyển tham dự SEA Games 33 dưới hình thức xã hội hóa đều có mục tiêu rõ ràng, cụ thể, không đến sân chơi này chỉ để trải nghiệm hay “dạo chơi”.

Hướng đi tất yếu

Nhiều đội tuyển thể thao Việt Nam dự SEA Games 33 dưới hình thức xã hội hóa đã đề ra mục tiêu huy chương cụ thể, thậm chí đặt mục tiêu giành HCV.

Hội Thể thao điện tử giải trí Việt Nam thông tin, mục tiêu của Esports Việt Nam tại SEA Games 33 là giành ít nhất 1 HCV, đồng thời củng cố vị thế trong khu vực. Mục tiêu này không quá tầm khi tại SEA Games 31, đội tuyển Esports Việt Nam từng giành 4 HCV, trong khi ở SEA Games 32, đội tuyển giành 1 HCV.

Liên đoàn Võ thuật tổng hợp Việt Nam cũng đặt mục tiêu cho 6 võ sĩ (3 nam, 3 nữ) MMA Việt Nam dự SEA Games 33 là giành 1 HCV. Chỉ tiêu này đã được Liên đoàn giao cho đội tuyển MMA trong cuộc gặp gần đây tại Hà Nội.

Nhiều đội thể thao khác của Việt Nam tham dự SEA Games 33 dưới hình thức xã hội hóa cũng đặt mục tiêu giành huy chương. Dù không đặt mục tiêu HCV như Esports hay MMA nhưng vẫn kỳ vọng tạo bất ngờ.

Đây là minh chứng cho vị thế ngày càng rõ rệt của các môn trên trong hệ thống thể thao thành tích cao Việt Nam. SEA Games 33 được kỳ vọng giúp các môn này duy trì đà phát triển, thậm chí tạo ra những bước đột phá để lan tỏa hiệu ứng trong cộng đồng.

Với ngành Thể thao, sự thành công của các môn trên ở SEA Games 33 sẽ củng cố định hướng đầu tư nhiều năm qua, đồng thời mở ra cơ hội ở các sân chơi lớn như Olympic hay ASIAD. Đây là điều đáng chú ý khi MMA và Esports đã được đưa vào chương trình thi đấu ASIAD, còn leo núi thể thao có tên trong chương trình Olympic, với Việt Nam tham khảo kinh nghiệm từ Indonesia, nơi đã giành HCV nội dung leo tốc độ nam tại Olympic 2024. Hiện tại, phong trào leo núi thể thao ở Việt Nam đang mở rộng nhanh, đặc biệt tại Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng và Nha Trang. Tại SEA Games 33, đội tuyển leo núi thể thao Việt Nam sẽ do HLV người Mỹ dẫn dắt. Từ kinh nghiệm phát triển môn leo núi thể thao ở Indonesia, có thể thấy rõ: Xã hội hóa không chỉ là giải pháp bổ trợ mà là hướng đi tất yếu trong phát triển thể thao hiện đại. Đây cũng là cách để Việt Nam mở rộng cơ hội giành huy chương ở Olympic và ASIAD thay vì chỉ trông vào một số môn trọng điểm được đầu tư nhiều năm qua.

Kỳ vọng của thể thao Việt Nam vào SEA Games 33 cũng như các kỳ SEA Games tiếp theo với những môn được xã hội hóa không chỉ dừng ở huy chương mà còn là khả năng hội nhập sâu rộng vào làng thể thao quốc tế, mở ra cơ hội giành huy chương ASIAD, Olympic và khẳng định hướng đi của ngành Thể thao cũng như khuyến khích sự đồng hành của xã hội trong phát triển thể thao.

Minh An