xAI cung cấp Grok cho chính phủ Mỹ, Elon Musk và ông Trump nối lại tình xưa

Theo GSA, cơ quan mua sắm của chính phủ Mỹ, thỏa thuận có hiệu lực đến tháng 3.2027, cho phép các cơ quan mua mô hình AI Grok với mức phí tượng trưng 42 cent/tổ chức trong thời hạn 18 tháng, thấp hơn mức 1 USD/năm mà OpenAI thu cho dịch vụ ChatGPT. Hợp đồng gồm Grok 4 và Grok 4 Fast – hai mô hình AI suy luận tiên tiến nhất của xAI. Các kỹ sư xAI cũng sẽ hỗ trợ các cơ quan liên bang trong quá trình triển khai.

Các cơ quan sẽ có tùy chọn nâng cấp lên gói Grok dành cho doanh nghiệp, đáp ứng tiêu chuẩn an ninh liên bang, với nhiều tính năng mở rộng và mức giới hạn sử dụng cao hơn.

Tuy nhiên, giới phê bình cho rằng Grok từng tạo ra câu trả lời sai sự thật và các bình luận mang tính thiên lệch chính trị, phản ánh mối lo ngại ngày càng lớn về độ tin cậy của AI tạo sinh.

Một số nhóm vận động từng cảnh báo Grok đưa ra ngôn ngữ xúc phạm hoặc những tuyên bố mang tính thuyết âm mưu, đặt ra câu hỏi về biện pháp an toàn trong thuật toán của nó.

Thỏa thuận trên là bước đi mới nhất trong khuôn khổ chiến lược OneGov Strategy của GSA, được triển khai từ tháng 4 nhằm chuẩn hóa quy trình mua sắm công nghệ và mở rộng ứng dụng AI trong chính phủ Mỹ. Những nhà cung cấp khác trong chương trình gồm OpenAI, Meta Platforms, Google và Anthropic.

Đầu tuần này, GSA cũng đã phê duyệt mô hình Llama của Meta cho các cơ quan sử dụng, cung cấp miễn phí đến khách hàng liên bang.

Elon Musk và ông Trump nối lại tình xưa

Hợp đồng giữa xAI và GSA được ký chỉ vài ngày sau khi Tổng thống Trump và Elon Musk gặp nhau tại lễ tưởng niệm Charlie Kirk.

Tổng thống Trump và Elon Musk trò chuyện thân mật tại lễ tưởng niệm Charlie Kirk - Ảnh trích từ video

Việc chính quyền Trump ký thỏa thuận với xAI, cho phép Grok được sử dụng rộng rãi trong các cơ quan chính phủ, báo hiệu sự tan băng trong quan hệ giữa Tổng thống Mỹ và tỷ phú từng hậu thuẫn ông.

Trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm ngoái, Elon Musk là nhà tài trợ lớn nhất cho chiến dịch tranh cử của ông Trump.

Theo hồ sơ từ Ủy ban Bầu cử Liên bang Mỹ (FEC) và các báo cáo truyền thông uy tín, Elon Musk đã chi hơn 238 triệu USD để thành lập và vận hành America PAC, siêu ủy ban chính trị nhằm ủng hộ ông Trump và các ứng viên đảng Cộng hòa. Ngoài ra, ông còn đóng góp khoảng 20,5 triệu USD cho RBG PAC, nhóm ủng hộ ông Trump được thành lập muộn trong giai đoạn nước rút của chiến dịch.

Tính tổng cộng, Elon Musk đã chi ra khoảng 270 - 280 triệu USD để hỗ trợ trực tiếp và gián tiếp cho Trump cùng các đồng minh chính trị của ông. Con số này đưa Elon Musk trở thành nhà tài trợ cá nhân lớn nhất trong chu kỳ bầu cử 2023-2024, vượt xa nhiều tỷ phú khác từng đóng góp cho các chiến dịch chính trị tại Mỹ.

Đổi lại, ông Trump cho Elon Musk giữ vai trò lãnh đạo Ban Hiệu suất Chính phủ (DOGE) với nhiệm vụ giảm chi tiêu lãng phí, cắt bớt các quy định dư thừa và cải cách cấu trúc các cơ quan liên bang.

Khi hoàn thành sứ mệnh với DOGE và rời Nhà Trắng cuối tháng 5, Elon Musk công khai chỉ trích dự luật To đẹp của ông Trump vì cho rằng nó sẽ làm tăng thâm hụt ngân sách và làm suy yếu những nỗ lực mà DOGE từng thực hiện. Vì chuyện này mà ông Trump và Elon Musk có màn khẩu chiến nảy lửa.

Sau đó, Tổng thống Trump từng gợi ý chính phủ Mỹ nên cân nhắc lại các hợp đồng với những doanh nghiệp của tỷ phú này, chẳng hạn Tesla và SpaceX.

Dù vậy, vào tháng 7, xAI vẫn nằm trong nhóm bốn công ty AI được Bộ Quốc phòng Mỹ trao hợp đồng trị giá tối đa 200 triệu USD.

Điều đáng chú ý là GSA từng không đưa xAI vào nền tảng USAi.gov ra mắt tháng 8, vốn cho phép nhân viên liên bang thử nghiệm các công cụ AI. Nền tảng USAi.gov có sự góp mặt của một số đối thủ lớn với xAI, gồm cả OpenAI, công ty mà Elon Musk chỉ trích dữ dội.

Thỏa thuận giữa xAI với GSA được thông báo chỉ vài ngày sau khi Elon Musk (vốn chưa trở lại Nhà Trắng kể từ tháng 5) gặp trực tiếp ông Trump tại lễ tưởng niệm nhà hoạt động bảo thủ Charlie Kirk hôm 21.9. Cả hai được chụp lại trong một khoảnh khắc ngắn ngủi nhưng thân thiện khi họ bắt tay nhau.

“Cậu ấy (Elon Musk – PV) đến bắt chuyện và chúng tôi có cuộc trao đổi nhỏ. Chúng tôi từng có quan hệ rất tốt và thật vui khi cậu ấy đến đây”, Tổng thống Trump nói về cuộc gặp Elon Musk.

Từng gợi ý hồi tháng 6 rằng Tổng thống Trump có thể bị liên đới trong bê bối ấu dâm xoay quanh tội phạm tình dục quá cố Jeffrey Epstein, Elon Musk sau đó thừa nhận mình “đi quá xa” trong lời chỉ trích. Kể từ đó, giám đốc điều hành Tesla đã đăng tải nhiều bài viết ủng hộ một số chính sách và tuyên bố từ chính quyền Trump.

Khi khẩu chiến ông Trump, Elon Musk từng úp mở khả năng lập một đảng mới cạnh tranh với đảng Cộng hòa. Song trong những tháng gần đây, tỷ phú 54 tuổi người Mỹ ít nói về tham vọng chính trị, đăng ít nội dung mang tính đảng phái hơn và tập trung nhiều hơn vào phát triển các công ty của mình, đặc biệt là Tesla.

Một hồ sơ pháp lý của Tesla đầu tháng 9 cho biết hội đồng quản trị đã nhận được “bảo đảm rằng việc Elon Musk tham gia lĩnh vực chính trị sẽ sớm giảm xuống đúng lúc”.

Trong tuyên bố hôm 25.9, Elon Musk ca ngợi thỏa thuận với chính phủ Mỹ là một lợi ích kép cho cả xAI và chính quyền Trump.

“xAI sở hữu năng lực điện toán AI mạnh mẽ nhất và các mô hình AI vượt trội nhất thế giới. Nhờ có Tổng thống Trump và chính quyền của ông, AI tiên tiến của xAI giờ đây đã được mở khóa cho mọi cơ quan liên bang, giúp chính phủ Mỹ đổi mới nhanh hơn và hoàn thành sứ mệnh hiệu quả hơn bao giờ hết”, Elon Musk nói.

Sơn Vân