Xây dựng thị trường điện cạnh tranh, xóa bù chéo giá điện

Các đại biểu thảo luận về xây dựng thị trường điện cạnh tranh

Ngày 20 tháng 8 năm 2025, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 70/NQ-TW về bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Trong đó đề cập đến những hạn chế của thị trường điện, cụ thể: “Thị trường năng lượng cạnh tranh phát triển chưa đồng bộ, thiếu liên thông giữa các phân ngành, nhất là thị trường điện còn nhiều hạn chế; chính sách giá năng lượng còn bất cập, chưa thực sự phù hợp với cơ chế thị trường; vẫn còn tình trạng bù chéo giá điện đối với một số nhóm khách hàng”.

Nghị quyết cũng đề ra một số nhiệm vụ và giải pháp chủ yếu, gồm: Phát triển thị trường điện theo hướng tăng cường cạnh tranh, minh bạch, hiệu quả, đồng bộ với bảo đảm an ninh năng lượng;

Áp dụng giá thị trường đối với mọi loại hình năng lượng, xây dựng giá năng lượng minh bạch do thị trường quyết định, không thực hiện bù chéo;

Xây dựng và hoàn thiện hệ thống giao dịch điện, bao gồm cơ chế hợp đồng mua bán điện minh bạch, ổn định, dài hạn, bảo đảm quyền và lợi ích chính đáng của nhà đầu tư.

Triển khai nhiệm vụ Thủ tướng Chính phủ giao, Bộ Công Thương đang chủ trì xây dựng Dự thảo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ quy định về lộ trình, các điều kiện và cơ cấu ngành điện để phát triển các cấp độ thị trường điện cạnh tranh tại Việt Nam.

Bộ Công Thương cho biết, Bộ đã báo cáo quá trình tiếp thu, hoàn thiện các nội dung của Dự thảo Quyết định, trong đó tập trung bổ sung đồng bộ các nguyên tắc hoạt động thị trường điện theo từng cấp độ; cập nhật yêu cầu và điều kiện về cơ cấu ngành điện trong từng giai đoạn để bảo đảm thị trường điện cạnh tranh vận hành hiệu quả, công bằng, minh bạch, phù hợp thực tiễn;

Làm rõ yêu cầu tách bạch chức năng phân phối và bán lẻ điện theo lộ trình nhằm tránh độc quyền và tạo tiền đề hình thành thị trường bán lẻ điện cạnh tranh.

Nhiều ý kiến cũng thảo luận, thống nhất những vấn đề kỹ thuật quan trọng như giới hạn thị phần các đơn vị phát điện nhằm phòng tránh chi phối, kiểm soát thị trường;

Yêu cầu về cơ cấu ngành điện, đặc biệt là các đơn vị cung cấp dịch vụ như đơn vị truyền tải điện, đơn vị phân phối điện; hoàn thiện cơ chế hợp đồng mua bán điện và thanh toán trên thị trường bán buôn điện cạnh tranh;

Chuyển giao chức năng và vai trò thanh toán trên thị trường điện giao ngay, yêu cầu xây dựng và phê duyệt thiết kế thị trường điện cạnh tranh các cấp độ; cùng với đó là đề xuất tháo gỡ vướng mắc liên quan cơ chế thuế giá trị gia tăng cho hợp đồng điện kỳ hạn, vốn là điểm nghẽn trong thực tiễn vận hành thị trường thời gian qua…

Hà Linh