Xót xa cảnh người phụ nữ đơn thân kiệt sức nuôi mẹ tâm thần và con thiểu năng

Căn nhà nhỏ của gia đình bà Phạm Thị Mạo, nằm lọt thỏm ở cuối thôn 4, xã Tứ Mỹ, tỉnh Hà Tĩnh, có diện tích chưa đầy 10m². Trong không gian chật hẹp ấy là ba phận người: một cụ già bệnh tật, một người phụ nữ yếu ớt và một đứa trẻ thiểu năng. Họ nương tựa vào nhau, cố gắng sống từng ngày giữa muôn vàn thiếu thốn, bệnh tật và bất lực.

Ba người khốn khổ sống trong căn nhà nhỏ ở xã Tứ Mỹ, tỉnh Hà Tĩnh (từ trái qua phải: bà Mạo, chị Phúc và cậu bé Nam Hoa). Ảnh: Sỹ Thông

Hơn 30 năm qua, bà Phạm Thị Mạo (74 tuổi) cùng con gái và cháu ngoại sống trong căn nhà cấp 4 tạm bợ, dột nát, có nguy cơ sập bất cứ lúc nào. Bà Mạo từng là công nhân viên quốc phòng, nhưng do sức khỏe yếu nên nghỉ hưu sớm. Cũng từ đó, bà phải sống chung với căn bệnh rối loạn tâm thần kéo dài, thường xuyên bỏ nhà đi lang thang, lúc lên cơn thì đập phá, xé nát quần áo, làm tổn thương bản thân và cả những người thân bên cạnh.

Chị Lê Thị Phúc (SN 1983) là con gái bà Mạo. Là mẹ đơn thân, từ khi sinh chị Phúc, cuộc đời của hai mẹ con bà Mạo đã phải trải qua bao nỗi gian truân. Vì hoàn cảnh quá khó khăn, từ nhỏ chị Phúc đã phải bươn chải kiếm sống nên không được học hành đến nơi đến chốn.

Do sức khỏe yếu, lại không nhanh nhẹn như bao người phụ nữ khác, chị Phúc không lập gia đình. Năm 2009, chị sinh con trai là Lê Nam Hoa, nhưng số phận trớ trêu khi em mắc chứng thiểu năng trí tuệ ngay từ lúc mới chào đời.

Để có tiền trang trải cuộc sống, nuôi mẹ già và con trai, chị Phúc phải làm thuê đủ nghề. “Mỗi lần đi làm, tôi phải khóa trái cửa, để mẹ trong nhà kẻo bà lại bỏ đi. Có hôm trở về, mở cửa ra thì thấy quần áo bị xé nát, bát đĩa vỡ tung tóe. Những lúc ấy tôi chỉ biết đứng khóc, tự hỏi sao nhà mình lại khổ đến thế…”, chị Phúc nghẹn ngào.

Bà Mạo mắc bệnh tâm thần, cháu ngoại lại bị chứng thiểu năng trí tuệ. Ảnh: Sỹ Thông

Hiện cậu bé Lê Nam Hoa đang học lớp 11. Hoa mắc chứng thiểu năng trí tuệ, khả năng nhận thức và giao tiếp đều hạn chế, nhưng hằng ngày em vẫn cố gắng đến trường. Chiếc xe đạp cũ là phương tiện duy nhất để em đi học do một nhà hảo tâm tặng từ thời học cấp 2, là tài sản quý giá nhất của em.

Đầu năm 2025, chính quyền địa phương đã vận động hỗ trợ 70 triệu đồng để xây cho gia đình bà Mạo ngôi nhà mới. Những tưởng từ nay gia đình sẽ có nơi ở tử tế, nhưng khi công trình đang xây dở, do không đủ khả năng đối ứng, gia đình buộc phải dừng lại. Hiện chị Phúc đang nợ thợ xây 20 triệu đồng, chưa biết xoay xở đâu để trả.

Chị Lê Thị Hoàn, Trưởng thôn 4, chia sẻ: “Bà Mạo bệnh nặng, không còn khả năng tự chăm sóc. Cả gia đình chỉ trông vào đồng lương hưu ít ỏi của bà. Căn nhà xây dang dở, cuộc sống ngày càng khó khăn hơn. Chúng tôi rất mong nhận được sự sẻ chia, giúp đỡ của cộng đồng để họ vượt qua hoàn cảnh này”.

“Lúc nghe tin Nhà nước hỗ trợ xây nhà, tôi vừa mừng vừa lo. Mừng vì chị tôi và cháu có hy vọng thoát khỏi cảnh tạm bợ, nhưng cũng lo vì cháu Phúc không có tiền đối ứng. Tôi là cậu, cũng nghèo, chỉ phụ công chứ không giúp gì được”, ông Phạm Xuân Linh (cậu ruột chị Phúc) rầu rĩ nói.

Ông Hồ Phạm Tuân, Trưởng phòng Văn hóa – Xã hội xã Tứ Mỹ, cho biết: “Gia đình bà Mạo là hộ đặc biệt khó khăn. Lúc đầu họ không dám nhận xây nhà vì không có tiền đối ứng. Chính quyền đã nhiều lần vận động, họ mới đồng ý. Giờ nhà xây dang dở phải dừng lại, chúng tôi cũng rất trăn trở”.

Căn nhà cấp 4 của gia đình bà Mạo chưa hoàn thiện vì không có khả năng đối ứng. Ảnh: Sỹ Thông

Hoàn cảnh gia đình bà Phạm Thị Mạo thực sự đang rơi vào ngõ cụt. Một người mẹ mắc bệnh tâm thần, một người phụ nữ làm thuê vất vả nuôi con khuyết tật, cả ba đang cố gắng bấu víu vào nhau giữa những tháng ngày khốn khó. Hơn bao giờ hết, họ rất cần sự sẻ chia của cộng đồng để vượt qua nghịch cảnh trớ trêu.

Thiện Lương