Yemen trước cơ hội hòa bình sau 'cú bắt tay lịch sử' giữa Saudi Arabia và Iran

Thỏa thuận đạt được sau “cú bắt tay lịch sử” giữa Saudi Arabia và Iran, 2 quốc gia có ảnh hưởng và ủng hộ các bên đối lập nhau trong cuộc xung đột.

Chiến binh Houthi. Ảnh: ABC News.

Theo Đặc phái viên Liên Hợp Quốc về Yemen Hans Grundberg, thỏa thuận là kết quả cuộc đàm phán kéo dài 10 ngày tại Bern, Thụy Sĩ dưới sự giám sát của Liên Hợp Quốc và Ủy ban Chữ thập đỏ quốc tế. Việc trao đổi tù nhân dự kiến sẽ hoàn tất trong 3 tuần và các bên sẽ nối lại đàm phán vào giữa tháng 5 tới.

Chính phủ Yemen được quốc tế công nhận đã hoan nghênh thỏa thuận, đồng thời đánh giá cao nỗ lực của Liên Hợp Quốc và Ủy ban Chữ thập đỏ quốc tế. Trong khi đó, chính phủ Mỹ ca ngợi đây là một bước tiến quan trọng được thúc đẩy nhờ thỏa thuận ngừng bắn giúp chấm dứt giao tranh hiệu quả tại Yemen trong suốt 11 tháng qua.

Giám đốc Ủy ban Chữ thập đỏ quốc tế khu vực Trung Cận Đông Fabrizio Carboni cùng ngày nhận định thỏa thuận là bước tiến quan trọng giúp chấm dứt khổ đau của nhiều gia đình bị ly tán cũng như giúp xây dựng lòng tin giữa các bên: “Thỏa thuận là biểu tượng của hi vọng, chỉ ra con đường phía trước cho tất cả các bên trong cuộc xung đột. Không có lý gì để không tin rằng thỏa thuận sẽ thành công. Những nỗ lực cần sớm đạt kết quả bởi tháng lễ Ramadan đang đến gần và chúng ta không được phép bỏ lỡ một ngày nào để những người bị giam giữ được đoàn tụ với gia đình.”

Yemen chìm trong bất ổn từ năm 2014 khi lực lượng Houthi chiếm giữ thủ đô Sanaa và phần lớn khu vực miền Bắc nước này, buộc chính phủ được quốc tế công nhận của Yemen phải lưu vong tại Saudi Arabia. Xung đột đã cướp đi mạng sống của hàng trăm nghìn người, đẩy quốc gia nghèo nhất trên bán đảo Arab vào một trong những thảm họa nhân đạo trầm trọng nhất thế giới.

Tại cuộc họp Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc hồi tuần trước, Đặc phái viên Liên Hợp Quốc về Yemen Hans Grundberg đã ghi nhận "những nỗ lực ngoại giao mạnh mẽ" nhằm chấm dứt xung đột tại Yemen, đồng thời cho biết, sự hòa giải giữa Saudi Arabia và Iran sẽ mang lại động lực hướng tới hòa bình: "Những nỗ lực ngoại giao mạnh mẽ đang diễn ra ở các cấp độ khác nhau nhằm chấm dứt cuộc xung đột ở Yemen. Chúng ta đang chứng kiến động lực ngoại giao mạnh mẽ tại khu vực, cũng như những thay đổi về phạm vi và chiều sâu của các cuộc thảo luận. Các bên cần nắm bắt cơ hội do động lực khu vực và quốc tế này mang lại để thực hiện những bước quyết định hướng tới một tương lai hòa bình hơn”.

Là những quốc gia có ảnh hưởng tại khu vực và có lịch sử hàng thập kỷ đối đầu, Saudi Arabia và Iran ủng hộ các bên đối lập nhau trong cuộc xung đột tại Yemen. Tuy nhiên, các nhà phân tích cũng cảnh báo, ảnh hưởng của hai cường quốc khu vực chỉ là một khía cạnh của cuộc xung đột phức tạp ở một quốc gia bị chia rẽ sâu sắc về tôn giáo và chính trị./.

Thu Hoài/VOV1 tổng hợp