Trong sắc hoàng hôn đương buông sậm đỏ trên sông Tiền, câu của nhà thơ Bế Kiến Quốc 'Sinh ra từ đâu mà ai cũng anh hùng/ Tất cả trả lời sinh ra từ một dòng sông' chợt thoảng về trí nhớ.
Ngày thơ rằm tháng Giêng xuân Giáp Thìn mới đây, Hội Nhà văn Việt Nam tổ chức cuộc tọa đàm 'Từ bản lĩnh đến bản sắc nhà thơ' với nhiều ý kiến, tham luận đã thu hút sự quan tâm của dư luận. Theo tôi, bản lĩnh thơ luôn có trước và được tôi rèn qua thời gian để song hành nâng cao bản sắc thơ trong mỗi cá thể sáng tạo thi ca.
Đến Nguyên tiêu Giáp Thìn (2024), thơ ca Việt Nam trên khắp mọi miền đất nước có hơn 20 năm trảy hội để cùng gọi những mùa vui…
Sinh ra ở đâu, mà ai cũng anh hùng?Tất cả trả lời: sinh bên một dòng sông...Trong một lần chuyện trò với người bạn đến từ miền cực Bắc của Tổ quốc xung quanh Lễ hội Vì Hòa bình dự kiến sẽ diễn ra trên địa bàn tỉnh Quảng Trị vào năm 2024, tôi đã lấy hai câu thơ trong bài thơ 'Những dòng sông' của nhà thơ Bế Kiến Quốc để bắt đầu một câu chuyện kể về dòng Thạch Hãn quê tôi bên Di tích Thành Cổ Quảng Trị, một địa điểm góp thêm âm hưởng tráng ca trong giai điệu hòa bình của 'đất lửa' Quảng Trị, một dòng sông anh hùng của miền đất anh hùng.
Đất nước ta là đất nước của những dòng sông. Trải dài dải đất hình chữ S là những con sông tạo nên bao cung bậc thăng giáng, là những lở bồi của bao xóm thôn, làng mạc. Thức dậy những dòng sông chính là đánh thức những trữ lượng văn hóa tiềm tàng, tiềm ẩn.
Từ trải nghiệm làm Đội trưởng đội lao động xuất khẩu nước ngoài, nhà văn Nguyễn Văn Thọ đã tạo ra 'Quyên' - tiểu thuyết giành giải thưởng Nhà nước về Văn học nghệ thuật.
Những năm cuối đời làm biên tập ở Báo Văn nghệ, nhà thơ Trần Quốc Thực vẫn lẳng lặng, âm thầm như nhiều năm trước đó trong hành trình thi ca của riêng anh. Đọc tuyển thơ 'Cỏ ướt' của nhà thơ Trần Quốc Thực (1948-2007) do con gái anh là nhà báo Trần Yến Châu tuyển soạn, tôi chợt nhận ra, dường như anh là một ngọn tháp lặng lẽ cô đơn của thi ca trong suốt cuộc đời mình.
Những năm đầu thập niên 90, thế kỷ trước, khi còn làm việc ở tờ Đặc san của Báo Văn nghệ với nhà thơ Bế Kiến Quốc và họa sĩ Thành Chương, tôi cũng không ít lần được ngồi đàm đạo thi ca với hai nhà thơ nổi tiếng của báo là Phạm Tiến Duật và Võ Thanh An. Hai nhà thơ này vốn là bạn bè thân thiết nhiều năm, thời bao cấp nghèo khó, anh Duật từng có thời gian tá túc ở nhà bạn và cái bút danh Võ Thanh An của bạn mình (tên thật là Trần Vinh) là do chính anh Duật đặt cho.
Vào những năm 69-70 của thế kỷ XX, từ phong trào học sinh, sinh viên yêu nước tại các đô thị bị tạm chiếm ở miền Nam Việt Nam, trong số các bài thơ cách mạng được các bạn trẻ chuyền tay nhau đọc có bài thơ 'Những dòng sông' của nhà thơ Bế Kiến Quốc với những câu thơ hào sảng: ' Sinh ra ở đâu mà ai cũng anh hùng/Tất cả trả lời: sinh bên một dòng sông...'.
Cho đến giờ, tôi không thể nào quên được kỷ niệm cách đây hơn ba chục năm, khi chùm thơ đầu tiên của tôi gồm 3 bài: 'Mưa phố vào tranh'; 'Giã từ điệu nhảy'; 'Những viên đá lát' in trên Báo Văn nghệ trong cuộc thi thơ toàn quốc của báo Văn nghệ năm 1989-1990.
Tôi gọi Hà Huy Hoàng là 'nhà bình luận văn học' vì nguyên bản anh là nhà thơ, còn chính anh lại không dám ngộ nhận bản thân là nhà phê bình. Bởi thực chất trong hai tập 'Ngẫu cảm văn chương', mỗi trang viết Hà Huy Hoàng không phê gì cả, mà chủ yếu bàn luận.
Lễ trao Giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà nước về VHNT năm 2021 sẽ được Bộ VHTTDL tổ chức nhân dịp kỷ niệm 133 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19.5.1890 - 19.5.2023). Có 128 tác giả, đồng tác giả được trao Giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà nước về VHNT, trong đó có 16 tác giả, đồng tác giả được tặng, truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh.
Phi Tuyết Ba, Đỗ Bạch Mai, Nguyễn Thị Mai... là những gương mặt nữ nhà giáo,nhà thơ tiêu biểu của Thi đàn Việt Nam đương đại.
'Chuyện làng ven sông' của Nguyễn Thị Bình lấy chuyện đời, chuyện người có tên tuổi, lai lịch làm căn cốt, 'bấu chặt' lấy sự thật đời sống để viết.
Việt Nam có lẽ là một trong những đất nước có mật độ sông ngòi dày đặc nhất trên thế giới. Trên khắp lãnh thổ từ Bắc chí Nam có tới hơn 2.300 con sông dài trên 10km và cứ di chuyển trung bình 20km thì ta lại bắt gặp một cửa sông. Dòng sông, vì thế với mỗi người Việt là một thứ gần gũi, thân thương, ai cũng có ít nhiều kỷ niệm. Và tự bao giờ, sông đã trở thành nguồn cảm hứng bất tận của bao lĩnh vực nghệ thuật, trong đó có thi ca.