10 lý do không nên hoảng loạn vì Covid-19

Tuy nhiên, theo nhà vi trùng học Ignacio López-Gonĩ thuộc Đại học Navarra (Tây Ban Nha), chúng ta không được hoảng sợ. Viết cho trang The Coversation, nhà khoa học này cho rằng, cần lập kế hoạch cho mọi tình huống và có nhiều lý do để các nhà khoa học tin tưởng rằng có thể đánh bại được vi rút này.

1. Chúng tôi biết nó là gì

Các trường hợp mắc bệnh AIDS đầu tiên được phát hiện tháng 6-1981 và phải mất hơn 2 năm để xác định vi rút (HIV) gây bệnh. Với Covid-19, các trường hợp viêm phổi nặng đầu tiên đã được báo cáo tại Trung Quốc vào ngày 31-12-2019 và đến ngày 7-1, vi rút đã được xác định là một chủng mới của corona, cùng họ với SARS, mà chúng tôi đã gọi là SARS-CoV-2. Các phân tích di truyền đã xác nhận rằng nó có nguồn gốc tự nhiên và mặc dù vi rút sống bằng cách biến đổi, song tỷ lệ đột biến của nó không cao.

2. Có thể phát hiện vi rút

Kể từ ngày 13-1, đã có biện pháp xét nghiệm xác định bệnh nhân có bị nhiễm Covid-19 hay không. Việc có thể xác định nhanh và sớm những trường hợp nhiễm tạo điều kiện rất lớn cho việc cách ly, điều trị và khống chế sự lây lan của dịch.

3. Tình hình kiểm soát dịch đang được cải thiện ở Trung Quốc

Các biện pháp kiểm soát và cô lập mạnh mẽ do Trung Quốc, ổ dịch lớn nhất thế giới áp dụng, đang cho những kết quả tích cực. Trong vài tuần nay, số trường hợp được chẩn đoán nhiễm bệnh mỗi ngày đều giảm. Một theo dõi dịch tễ học chi tiết đang được thực hiện ở các nước khác nhằm cho phép kiểm soát dịch dễ dàng hơn.

4. Hơn 80% ca nhiễm bệnh ở thể nhẹ

81% bệnh nhân không có triệu chứng hoặc chỉ có triệu chứng nhẹ. Chỉ 14% có thể bị viêm phổi nặng và 5% có thể nguy kịch hoặc tử vong. Hiện chưa rõ tỷ lệ tử vong, nhưng con số thực tế có thể thấp hơn một số ước tính.

5. Bệnh nhân được chữa khỏi

Phần lớn số liệu được công bố là số ca nhiễm mới và số ca tử vong, trong khi thực tế hầu hết người nhiễm đều được chữa khỏi. Số người khỏi bệnh nhiều gấp 13 lần số ca tử vong và tỷ lệ này đang tăng.

6. Trẻ em bị nhẹ

Chỉ 3% người dưới 20 tuổi nhiễm bệnh và tỷ lệ tử vong ở bệnh nhân dưới 40 tuổi là 0,2%. Trẻ em có triệu chứng nhẹ đến mức nhiều khi không thể phát hiện chúng nhiễm bệnh.

7. Vi rút có thể bị tiêu diệt

Vi rút gây ra Covid-19 có thể bị tiêu diệt hoặc làm sạch khỏi các bề mặt bằng dung dịch ethanol (cồn 62-71%), hydro peroxide (0,5% hydro peroxide) hoặc natri hypochlorite (chất tẩy 0,1%) chỉ trong một phút. Vì vậy, rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước là cách hiệu quả nhất để tránh lây nhiễm.

8. Các nhà khoa học toàn cầu đang hành động

Đây là thời đại hợp tác khoa học quốc tế. Chỉ sau hơn một tháng, 164 bài viết về Covid-19 đã xuất hiện trên PubMed (Thư viện y khoa quốc gia Mỹ) và còn nhiều bài khác chưa kiểm duyệt. Đó là những công trình sơ bộ về vắc xin, phương pháp điều trị, dịch tễ học, di truyền và phát sinh học, chẩn đoán, khía cạnh lâm sàng... Có khoảng 700 tác giả trên khắp thế giới tham gia viết bài. Ngoài ra, hầu hết các tạp chí khoa học đã để lại các ấn phẩm dưới dạng truy cập mở về Covid-19. Năm 2003, khi dịch SARS bùng phát, phải mất hơn một năm mới có một nửa số bài viết như vậy ra đời.

9. Đã có mẫu vắc xin

Hiện có hơn 8 dự án nghiên cứu vắc xin đang được triển khai nhằm đối phó với Covid-19. Nhóm của Đại học Queensland (Australia) cho hay, đang nghiên cứu mẫu vắc xin đầu tiên sử dụng công nghệ kẹp phân tử, một công nghệ mới và có thể sớm thử nghiệm trên người. Đây là một ví dụ cho thấy có thể cho phép sản xuất vắc xin hàng loạt với số lượng lớn.

10. Đang thử nghiệm thuốc kháng vi rút

Vắc xin chỉ có tác dụng phòng ngừa, còn điều quan trọng hiện nay là điều trị cho những người đã nhiễm bệnh. Hiện đã có hơn 80 thử nghiệm lâm sàng phân tích các phương pháp điều trị Covid-19. Đây là những thuốc chống siêu vi được sử dụng cho các bệnh nhiễm trùng khác, đã được kiểm duyệt và được chứng minh an toàn.

Một trong những loại đã được thử nghiệm trên người là remdesivir, một loại thuốc chống vi rút phổ rộng vẫn đang được nghiên cứu, đã được thử nghiệm chống lại bệnh Ebola và SARS/MERS. Một thuốc khác là chloroquine, một loại thuốc chống sốt rét cũng được chứng minh có hoạt tính kháng vi rút mạnh.

“Đại dịch cúm năm 1918 khiến hơn 25 triệu người chết trong chưa đầy 25 tuần. Liệu bây giờ kịch bản tương tự có xảy ra không? Có thể là không bởi chúng ta đang có điều kiện tốt chưa từng thấy để đối phó một đại dịch", nhà vi trùng học Ignacio López-Gonĩ khẳng định.

Phương Quỳnh