10 năm khai thác lậu 640.583m3 khoáng sản

Tới cuối năm 2021, công ty này đã khai thác lậu tổng cộng 611.082m3 sét và 29.501m3 cát xây dựng. Việc khai thác sét và cát xảy ra rầm rộ, liên tục, kéo dài từ năm 2012 tới nay nhưng các cơ quan chức năng không có biện pháp ngăn chặn, xử lý. Hơn 10 năm qua, doanh nghiệp này vẫn ngang nhiên khai thác khoáng sản lậu như chốn không người. Điều này không chỉ vi phạm pháp luật mà còn gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới môi trường, làm thất thoát tài nguyên khoáng sản và nguồn thu của nhà nước.

Khoang san lau 1,2: Một điểm khai thác sét của Công ty Lâm Viên. Ảnh chụp tháng 5/2022.

Theo tìm hiểu của PV Báo CAND, ngày 5/4/2004, Công ty TNHH Nhà máy gạch ngói Lâm Viên (Công ty Lâm Viên) được UBND tỉnh Lâm Đồng cấp giấy phép tạm thời, khai thác tận thu sét để làm gạch ngói trên diện tích 2ha, tại xã Ninh Gia, huyện Đức Trọng, công suất khai thác 5.000m3/năm, thời hạn khai thác 12 tháng.

Tiếp đó, ngày 21/10/2009, UBND tỉnh Lâm Đồng cấp giấy phép khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường, cho phép công ty này được khai thác sét làm gạch ngói tại xã Ninh Gia trên diện tích 4ha, công suất khai thác 20.000m3/năm, thời hạn khai thác 3 năm. Đầu năm 2011, UBND tỉnh Lâm Đồng điều chỉnh bổ sung giấy phép khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường tại xã Ninh Gia, huyện Đức Trọng cho Công ty Lâm Viên. Lần này, UBND tỉnh Lâm Đồng cho phép công ty được khai thác sét gạch ngói và cát xây dựng (đi kèm), bổ sung thêm công suất khai thác cát xây dựng là 7.000m3/năm, thời gian giấy phép đến ngày 21/10/2012.

Tuy nhiên, sau khi được điều chỉnh giấy phép bổ sung thêm công suất khai thác cát xây dựng 7.000 m3/năm, Công ty Lâm Viên không thực hiện lập lại hồ sơ cam kết bảo vệ môi trường và dự án cải tạo, phục hồi môi trường trình UBND huyện Đức Trọng phê duyệt. Những vi phạm nghiêm trọng liên quan tới hoạt động khai thác khoáng sản của doanh nghiệp này chỉ được cơ quan chức năng vào cuộc khi ngày 23/8/2021, Kiểm toán Nhà nước đề nghị UBND tỉnh Lâm Đồng chỉ đạo UBND huyện Đức Trọng và các cơ quan liên quan kiểm tra, xử lý theo quy định đối với Công ty Lâm Viên vì có kê khai thuế tài nguyên và phí bảo vệ môi trường đối với sét làm gạch và cát xây dựng nhưng không có giấy phép khai thác.

Cuối năm 2021, trên cơ sở kết quả kiểm tra, UBND huyện Đức Trọng mới chỉ ra những vi phạm của doanh nghiệp này. Theo đó, 8 vị trí được Công ty Lâm Viên khai thác sét gạch ngói và cát xây dựng từ năm 2013 tới thời điểm kiểm tra (cuối năm 2021) trên tổng diện tích 16,4ha nhưng không được cấp có thẩm quyền cấp phép. Các vị trí khai thác khoáng sản này nằm trong khu vực đất kinh tế quốc phòng 78 của Học viện lục quân tại xã Ninh Gia, huyện Đức Trọng và nằm ngoài vị trí 4ha mà trước đây đã được UBND tỉnh Lâm Đồng cấp giấy phép khai thác khoáng sản cho Công ty Lâm Viên.

Cơ quan chức năng xác định, doanh nghiệp trên đã khai thác khoáng sản mà không có giấy phép khai thác tổng khối lượng sét từ tháng 11/2012 đến hết tháng 9/2021 là 611.082m3, tổng khối lượng cát xây dựng đi kèm khi khai thác sét là 29.501m3. Như vậy, công suất khai thác sét gạch ngói không phép trung bình hằng năm của Công ty Lâm Viên là 67.898m3/năm và cát xây dựng đi kèm khoảng 3.278m3/năm.

Khoang san lau 1,2: Một điểm khai thác sét của Công ty Lâm Viên. Ảnh chụp tháng 5/2022.

Theo UBND huyện Đức Trọng, Công ty Lâm Viên đã khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường không sử dụng vật liệu nổ công nghiệp mà không có giấy phép khai thác khoáng sản của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Không lập đề án đóng cửa mỏ đối với khai thác khoáng sản thuộc thẩm quyền cấp phép của UBND tỉnh Lâm Đồng đã hết hạn năm 2012. Sau khi hết thời hạn giấy phép (ngày 21/10/2012), Công ty Lâm Viên tiếp tục khai thác sét gạch ngói, cát xây dựng đi kèm và sản xuất gạch, công suất trung bình 68.000m3 sét gạch ngói/năm, 3.300m3 cát xây dựng đi kèm/năm (tính trung bình từ năm 2013-2020) và khoảng 25 triệu viên gạch thành phẩm/năm. Tuy nhiên, công ty này không có báo cáo đánh giá tác động môi trường đối với hoạt động sản xuất, kinh doanh và dịch vụ có quy mô, công suất tương đương với trường hợp phải lập báo cáo đánh giá tác động môi để trường trình UBND tỉnh Lâm Đồng phê duyệt và cũng không có phương án cải tạo, phục hồi môi trường theo quy định…

Ngày 29/3 vừa qua, UBND huyện Đức Trọng đã có báo cáo những vi phạm của Công ty Lâm Viên, đồng thời đề xuất UBND tỉnh Lâm Đồng chỉ đạo các cơ quan chuyên môn kiểm tra, xử lý vi phạm đối với công ty này để thực hiện dứt điểm kết luận, kiến nghị kiểm toán ngân sách địa phương năm 2020 của tỉnh Lâm Đồng theo nội dung đề nghị của Kiểm toán Nhà nước tại Thông báo số 213/TB-KTNN ngày 23/8/2021.

Khắc Lịch