10 sự kiện tiêu biểu của Quốc hội năm 2021
Một trong những sự kiện tiêu biểu của Quốc hội Việt Nam năm 2021 là công tác ngoại giao nghị viện.
Tổng Thư ký Quốc hội Bùi Văn Cường vừa công bố 10 sự kiện tiêu biểu của Quốc hội Việt Nam năm 2021 do báo chí bình chọn để cử tri và nhân dân cả nước được biết.
1. Thực hiện chuyển giao giữa 2 nhiệm kỳ Quốc hội, bảo đảm sự kế thừa, đổi mới, ổn định và phát triển. Phát biểu chỉ đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại kỳ họp thứ nhất, Quốc hội khóa XV, đã chỉ ra nhiều định hướng lớn và những nhiệm vụ quan trọng để Quốc hội khóa XV tiếp tục đổi mới, hoàn thiện, nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả hoạt động
Tại kỳ họp thứ 11, Quốc hội khóa XIV, việc kiện toàn nhân sự là bước chuyển giao quan trọng để các cơ quan nhà nước thực hiện tốt các nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định của pháp luật đến hết nhiệm kỳ khóa XIV.
Đặc biệt, Quốc hội khóa XIV đã tập trung cao độ cho việc hoàn thành nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội năm 2021 gắn với công tác phòng, chống đại dịch Covid-19, công tác chuẩn bị và tổ chức bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021-2026.
2. Cuộc bầu cử lịch sử, có quy mô lớn nhất, diễn ra trong bối cảnh đại dịch Covid-19 bắt đầu bùng phát lần thứ tư đã được tổ chức thành công tốt đẹp
Cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 là cuộc bầu cử có số lượng cử tri lớn nhất từ trước đến nay, với gần 70 triệu lá phiếu cử tri được bỏ tại 84.767 khu vực bỏ phiếu, tỉ lệ cử tri đi bầu đạt 99,6% đã thể hiện ý thức trách nhiệm, niềm tin tưởng sâu sắc của nhân dân vào Đảng và Nhà nước, đồng thời, khẳng định sức mạnh vô địch của khối đại đoàn kết toàn dân tộc.
Với kết quả bầu được 499 đại biểu Quốc hội, cơ bản bầu đủ đại biểu Hội đồng Nhân dân cấp tỉnh, cấp huyện, cấp xã; trong đó, chất lượng, cơ cấu đại biểu đều vượt chỉ tiêu đặt ra đã khẳng định công tác nhân sự được chuẩn bị kỹ lưỡng, dân chủ, đúng quy định của pháp luật.
Đặc biệt, chất lượng học vấn của đại biểu Quốc hội khóa XV cao hơn so với các khóa trước đây, tỷ lệ đại biểu Quốc hội chuyên trách gần 40%, cao nhất từ trước tới nay cũng như một số chỉ tiêu về tính đại diện khác là cơ sở quan trọng để Quốc hội ban hành những quyết định kịp thời, chính xác, hợp lòng dân.
3. Tích cực thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, chủ động, kịp thời ban hành Chương trình hành động của Đảng đoàn Quốc hội với 107 nội dung, đề án cụ thể nhằm triển khai Nghị quyết
Trên cơ sở Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng, Nghị quyết số 161/2021/QH14 của Quốc hội, ngày 24/6/2021, Đảng đoàn Quốc hội ban hành Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng.
Chương trình hành động đã thể hiện tinh thần quyết tâm đổi mới, đề cao tính kỷ luật, kỷ cương trong thực hiện các nhiệm vụ chính trị và công tác xây dựng Đảng của Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, đồng thời yêu cầu tính đồng bộ, hiệu quả trong tổ chức thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng. Chương trình hành động đề ra bốn nhóm nhiệm vụ, giải pháp và 107 nội dung, đề án cụ thể trên các lĩnh vực lập pháp, giám sát, quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước, đối ngoại và đổi mới phương thức hoạt động trong 5 năm tới của Quốc hội.
4. Lần đầu tiên, Bộ Chính trị có Kết luận về định hướng Chương trình xây dựng pháp luật cho cả nhiệm kỳ Quốc hội, là cơ sở quan trọng để Quốc hội, các cơ quan chủ động, tích cực triển khai từ sớm, phối hợp chặt chẽ bảo đảm tiến độ, chất lượng trong công tác xây dựng pháp luật
Ngày 13-11-2021, Bộ Chính trị đã ban hành Kết luận số 19/KL-TW về định hướng Chương trình xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV.
Trên cơ sở đó, Đề án của Đảng đoàn Quốc hội về định hướng Chương trình xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV đã đề ra 8 nhóm định hướng lớn, 70 định hướng cụ thể, 137 nhiệm vụ lập pháp nhằm hoàn thiện đồng bộ, có chất lượng hệ thống pháp luật, tạo lập môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi, lành mạnh, công bằng cho mọi thành phần kinh tế, thúc đẩy đổi mới sáng tạo; huy động, quản lý và sử dụng có hiệu quả mọi nguồn lực cho phát triển.
5. Đổi mới phương thức hoạt động, tổ chức thành công kỳ họp thứ nhất và thứ hai của Quốc hội khóa XV, tạo khởi đầu tốt đẹp cho cả nhiệm kỳ 5 năm
Tại kỳ họp thứ nhất, Quốc hội khóa XV đã kiện toàn chức danh lãnh đạo Quốc hội, Chủ tịch nước, các cơ quan của Quốc hội, Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Kiểm toán Nhà nước; xem xét, quyết định nhiều vấn đề liên quan đến "quốc kế-dân sinh".
Quốc hội đã nỗ lực cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân dốc sức phòng, chống dịch Covid-19; chủ động ban hành Nghị quyết số 30/2021/QH15 nhằm ứng phó kịp thời, hiệu quả trước diễn biến phức tạp của đại dịch, sớm ổn định và kiểm soát dịch bệnh, đưa đất nước trở lại trạng thái "bình thường mới" - đây được coi là sáng kiến lập pháp độc đáo, chưa có tiền lệ trong lịch sử lập pháp; qua đó, đã trao quyền đặc thù, đặc cách, đặc biệt cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ để nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống dịch với tinh thần đặt sức khỏe, tính mạng của người dân lên trên hết, trước hết.
Thành công của kỳ họp thứ nhất và thứ hai đã khẳng định rõ vai trò, bản lĩnh, tầm nhìn bao quát của Chủ tịch Quốc hội - người đứng đầu cơ quan lập pháp, của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cùng với các vị đại biểu Quốc hội khóa XV để có được những bước tiến quan trọng trong việc xây dựng một Quốc hội "Chủ động, Trí tuệ, Đoàn kết, Đổi mới và Trách nhiệm," một Quốc hội ngày càng dân chủ, công khai, minh bạch, gắn bó mật thiết với cử tri, Nhân dân; đồng thời là hiện thân của khối đại đoàn kết toàn dân tộc.
6. Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã tổ chức nhiều phiên họp bất thường và ban hành các nghị quyết quan trọng với một số nội dung mang tính lịch sử, lần đầu tiên được áp dụng, góp phần đưa đất nước vượt qua đại dịch, để lại dấu ấn trong cử tri và nhân dân.
Trong thời gian Quốc hội không họp, với tinh thần khẩn trương, gấp rút, đúng quy định pháp luật, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chủ động tổ chức một số phiên họp bất thường, ngoài giờ để kịp thời ban hành các Nghị quyết quan trọng như: Nghị quyết số 268/NQ-UBTVQH15 về việc cho phép Chính phủ ban hành Nghị quyết có một số nội dung khác với quy định của luật để đáp ứng yêu cầu phòng, chống dịch Covid-19; Nghị quyết số 03/2021/UBTVQH15 ban hành chính sách hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động bị ảnh hưởng dịch Covid-19 từ Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp với khoản hỗ trợ khoảng 38.000 tỉ đồng thông qua phát tiền mặt trực tiếp cho người lao động nhằm góp phần ổn định đời sống nhân dân; Nghị quyết số 393/NQ-UBTVQH15 về bổ sung dự phòng ngân sách trung ương từ nguồn cắt giảm, tiết kiệm chi của ngân sách trung ương năm 2021 để chi cho công tác phòng, chống dịch Covid-19; Nghị quyết số 12/2021/UBTVQH15 về việc cho phép thực hiện một số cơ chế, chính sách trong lĩnh vực y tế để phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid-19.
Ngoài ra, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã quyết định tổ chức Kỳ họp bất thường lần thứ nhất, Quốc hội khóa XV, dự kiến khai mạc vào ngày 4-1-2022 để giải quyết nhiều nội dung quan trọng, cấp bách, thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội của đất nước.
7. Hội nghị toàn quốc triển khai công tác giám sát lần đầu tiên được tổ chức nhằm tạo sự thống nhất, chủ động trong việc triển khai thực hiện, qua đó, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả giám sát của Quốc hội
Ngày 4/11/2021, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã tổ chức Hội nghị trực tuyến toàn quốc triển khai Chương trình giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội năm 2022 với nhiều đổi mới trong cách thức tổ chức, quy mô và nội dung Hội nghị. Đây là lần đầu tiên trong các nhiệm kỳ Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức Hội nghị toàn quốc, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã trực tiếp chủ trì và chỉ đạo hội nghị.
Hội nghị được tổ chức nhằm quán triệt tạo sự thống nhất, chủ động của các cơ quan trong việc triển khai thực hiện chương trình giám sát, qua đó, góp phần nâng cao hiệu lực hiệu quả hoạt động giám sát của Quốc hội; làm cơ sở theo dõi, đôn đốc, đánh giá việc thực hiện các yêu cầu trong hoạt động giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội trong năm 2022; góp phần tiếp tục đổi mới, nâng cao năng lực, hiệu lực, hiệu quả hoạt động giám sát và hậu giám sát.
8. Ngoại giao nghị viện để lại nhiều dấu ấn nổi bật, phát huy tối đa lợi thế cũng như hiệu quả sức mạnh tổng hợp của dân tộc trong triển khai công tác đối ngoại, cùng hướng tới thúc đẩy tiến trình chủ động, tích cực hội nhập quốc tế
Năm 2021 là năm đầu nhiệm kỳ của Quốc hội khóa XV đã ghi nhận những thành quả quan trọng về ngoại giao nghị viện. Việc tích cực chủ động thực hiện đối ngoại nghị viện đa phương và song phương trong hợp tác giải quyết các vấn đề mang tính toàn cầu về đói nghèo, biến đổi khí hậu, phòng, chống dịch Covid-19, phục hồi và phát triển kinh tế sau đại dịch.
Đặc biệt, tại Đại hội đồng Liên nghị viện các nước Đông Nam Á lần thứ 42 (AIPA 42), các quốc gia đã ghi nhận 5 sáng kiến nổi bật của Quốc hội Việt Nam; các hoạt động của Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội Việt Nam do Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ dẫn đầu đã tham dự trực tiếp Hội nghị các Chủ tịch Quốc hội thế giới lần thứ 5 (WCSP5) tại Cộng hòa Áo, thăm chính thức Bỉ và Phần Lan; thăm chính thức Hàn Quốc và Ấn Độ đã tiếp tục thể hiện vai trò tích cực, chủ động và có trách nhiệm của Quốc hội Việt Nam, đồng thời triển khai hiệu quả chủ trương ngoại giao vắc-xin của Bộ Chính trị để góp phần quan trọng vào công tác phòng, chống dịch ở trong nước.
9. Bàn giao, tặng Nhà Quốc hội cho Quốc hội nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào
Ngày 10-8-2021 tại thủ đô Vientiane, lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Quốc hội nước ta đã cùng lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Quốc hội Lào tổ chức Lễ khánh thành, trao tặng công trình. Tòa nhà mới này được đồng chí Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Lào đánh giá có 4 cái nhất "hiện đại nhất, hài hòa bản sắc dân tộc nhất, vững chắc nhất, có giá trị đầu tư lớn nhất".
Công trình Nhà Quốc hội Lào là minh chứng thực tế và sinh động, là món quà tặng ý nghĩa, là biểu tượng của mối quan hệ hữu nghị vĩ đại, tình đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện giữa Việt Nam và Lào.
10. "Diễn đàn kinh tế Việt Nam năm 2021: Phục hồi và phát triển bền vững" được tổ chức kịp thời, với chủ đề thiết thực, đáp ứng được yêu cầu thực tiễn và đề xuất các giải pháp quan trọng về phục hồi, phát triển kinh tế
Diễn đàn được tổ chức theo hình thức trực tuyến với 57 điểm cầu trong và ngoài nước do Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ chủ trì (ngày 5-12-2021) đã thu hút hàng trăm diễn giả là các chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý và lãnh đạo các doanh nghiệp lớn tham gia.
Những giải pháp, kiến nghị của các chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý tại Diễn đàn kinh tế lần này đã được Chủ tịch Quốc hội khẳng định sẽ là đầu vào, tư liệu quan trọng để Quốc hội, Chính phủ, các bộ, ngành, cơ quan hữu quan xây dựng, hoàn thiện Chương trình tổng thể phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội và đề xuất các gói chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ phòng, chống dịch Covid-19 trong thời gian tới đây.