15 năm dựng xây 'cầu nối' tri ân giữa cộng đồng và gia đình liệt sĩ
Suốt 15 năm qua, Hội Hỗ trợ gia đình liệt sĩ Việt Nam đã không ngừng nỗ lực tri ân các Anh hùng liệt sĩ, chăm lo đời sống vật chất và tinh thần cho thân nhân liệt sĩ, trở thành 'cầu nối nghĩa tình', huy động sức mạnh cộng đồng để lan tỏa đạo lý 'Uống nước nhớ nguồn'. Phóng viên báo Tin tức và Dân tộc đã có cuộc trao dổi với Trung tướng Hoàng Khánh Hưng, Chủ tịch Hội Hỗ trợ gia đình liệt sĩ Việt Nam xung quanh chủ đề trên.
Thưa Trung tướng, sau 15 năm xây dựng và phát triển, Hội đã để lại những dấu ấn nổi bật nào trong công tác tri ân liệt sĩ và chăm lo cho thân nhân liệt sĩ?
Hội được thành lập ngày 17/9/2010 theo Quyết định số 1081 QĐ-BNV của Bộ trưởng Bộ Nội vụ. Ngay từ khi thành lập Hội đã xác định rõ: Tri ân các Anh hùng liệt sĩ, chăm lo, hỗ trợ thân nhân gia đình liệt sĩ vừa là nhiệm vụ thiêng liêng vừa thể hiện đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc ta.
Trong 15 năm qua, các thế hệ cán bộ, hội viên của Hội đã nỗ lực phấn đấu không ngừng để xây dựng Hội trở thành một tổ chức xã hội giàu tính nhân văn, là cầu nối gắn kết giữa Đảng, Nhà nước, chính quyền các cấp với thân nhân liệt sĩ; đồng thời, vận động mọi nguồn lực xã hội cùng chung tay tri ân các Anh hùng liệt sĩ.

Trung tướng Hoàng Khánh Hưng, Chủ tịch Hội Hỗ trợ gia đình liệt sĩ Việt Nam.
15 năm là khoảng thời gian chưa quá dài, nhưng với một tổ chức xã hội như Hội Hỗ trợ gia đình liệt sĩ Việt Nam, đó là cả một hành trình đầy nỗ lực, tận tâm và nghĩa tình. Từ những ngày đầu thành lập với bao khó khăn về tổ chức, nhân sự, kinh phí hoạt động, đến nay, Hội đã vươn lên trở thành một địa chỉ tin cậy, là chỗ dựa tinh thần cho hàng triệu thân nhân liệt sĩ trên cả nước.
Hành trình là sự kết tinh của bốn giá trị: Nhân văn, Nghĩa tình, Trách nhiệm và Hiệu quả. Đó không chỉ là phương châm hoạt động mà còn đáp ứng nguyện vọng chính đáng của các gia đình liệt sĩ, góp phần vào công tác “Đền ơn đáp nghĩa” của Đảng, Nhà nước và toàn xã hội.
Những ngày đầu mới thành lập, Hội chỉ có một số cán bộ tâm huyết, phần lớn là cựu chiến binh, cựu sĩ quan quân đội, nhà nghiên cứu lịch sử, cùng nhau gắn bó vì một mục tiêu: “Tri ân liệt sĩ, chăm lo cho thân nhân liệt sĩ”. Từ tổ chức non trẻ, sau 15 năm, Hội đã xây dựng hệ thống từ Trung ương tới nhiều tỉnh, thành phố, trở thành một tổ chức xã hội uy tín, hoạt động bền bỉ và hiệu quả.
Đến nay, cả nước đã có 20 Hội, Chi hội cấp tỉnh, hơn 96 Chi hội cơ sở sau thực hiện chính quyền hai cấp, với hơn 60 ngàn hội viên. Việc phát triển hội viên không chỉ gia tăng về số lượng, mà còn nâng cao về chất lượng, khi nhiều nhân sĩ, trí thức, doanh nhân, văn nghệ sĩ, cựu chiến binh tham gia, góp phần mang lại nguồn lực, trí tuệ, tình cảm, giúp Hội ngày càng vững mạnh, hoạt động thiết thực.
15 năm qua, Hội đã khảo sát thực trạng thân nhân liệt sĩ ở cả ba miền và kiến nghị cơ quan chức năng bổ sung, sửa đổi 8 nội dung trong chính sách ưu đãi đối với thân nhân liệt sĩ, gồm: Nâng mức trợ cấp tuất liệt sĩ; cấp thẻ bảo hiểm y tế cho con liệt sĩ trên 18 tuổi; tặng trợ cấp theo số liệt sĩ cho gia đình liệt sĩ có từ 2 liệt sĩ; phụ cấp nuôi nuôi dưỡng cho người được hưởng tuất liệt sĩ già yếu, không có nơi nương tựa; chế độ thờ cúng liệt sĩ; tăng mức trợ cấp hỗ trợ di chuyển hài cốt liệt sĩ từ miền Nam ra miền Bắc; và đề xuất Nhà nước xây dựng ngân hàng gen liệt sĩ.

Hội Hỗ trợ gia đình liệt sĩ Việt Nam bàn giao hài cốt liệt sĩ cho chính quyền địa phương và gia đình.
Đặc biệt, Hội đã tham gia tổng rà soát thực hiện chính sách ưu đãi người có công với cách mạng theo Chỉ thị 23/CT của Thủ tướng Chính phủ; phối hợp giải quyết nhiều hồ sơ công nhận liệt sĩ còn tồn đọng nhiều năm. Chỉ riêng trong hai năm 2024 -2025, đã có 10 trường hợp được Thủ tướng Chính phủ cấp bằng Tổ quốc ghi công.
Một nhiệm vụ trọng tâm khác của Hội là hỗ trợ các gia đình tìm kiếm, xác minh và quy tập hài cốt liệt sĩ. Hàng nghìn lá đơn, hồ sơ, những dòng thư từ thân nhân liệt sĩ gửi đến Hội đều chứa đựng niềm mong mỏi tha thiết. Bằng sự phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành, địa phương và đơn vị chức năng, Hội đã cung cấp thông tin, hỗ trợ khảo sát, xác minh hàng vạn trường hợp. Nhờ đó, nhiều hài cốt liệt sĩ đã được tìm thấy, quy tập, đưa về quê hương trong niềm xúc động khôn nguôi của thân nhân liệt sĩ.
Hội đã tích cực vận động, kết nối với các trung tâm giám định ADN, hỗ trợ hàng nghìn gia đình thực hiện việc đối khớp thông tin, trả lại tên cho các liệt sĩ vô danh. Đây là hoạt động mang ý nghĩa thiêng liêng, thể hiện rõ tinh thần nhân văn và trách nhiệm của Hội.
Không chỉ dừng lại ở việc tìm kiếm hài cốt, Hội còn chú trọng việc chăm lo đời sống vật chất và tinh thần cho thân nhân liệt sĩ. Thông qua các chương trình xã hội hóa, Hội đã hỗ trợ xây dựng, sửa chữa hàng nghìn căn nhà tình nghĩa; tặng hàng chục nghìn sổ tiết kiệm; hỗ trợ khám chữa bệnh, học bổng cho con em gia đình liệt sĩ; thực hiện nhiều chuyến tri ân, thăm hỏi các Bà mẹ Việt Nam anh hùng, thương bệnh binh và thân nhân liệt sĩ. Mỗi mái ấm nghĩa tình, mỗi món quà tri ân được trao đi không chỉ có giá trị vật chất mà còn là sự động viên tinh thần sâu sắc, góp phần xoa dịu nỗi đau chiến tranh, bù đắp phần nào mất mát của thân nhân gia đình liệt sĩ.
Cụ thể, Hội và các tổ chức Hội ở địa phương đã tặng gần 1.300 căn nhà tình nghĩa, sửa chữa nâng cấp 121 căn (chi phí xây mới từ 60–150 triệu đồng/căn, sửa chữa 30 - 40 triệu đồng/căn); trao 3.108 sổ tiết kiệm (5 triệu đồng/sổ), 880 suất học bổng, 580 xe lăn, xe đạp; tặng 64.714 suất quà và phụng dưỡng 141 Mẹ Việt Nam Anh hùng; tổ chức khám, chữa bệnh và cấp thuốc miễn phí cho 29.648 lượt người.
Không chỉ tập trung công tác tri ân, Hội còn tích cực tham gia thiện nguyện trong lũ lụt, thiên tai: Tặng lương thực, thực phẩm, đồ dùng sinh hoạt; vận động các nhà hảo tâm xây dựng cầu dân sinh cho vùng sông nước miền Tây với tổng kinh phí 20–23 tỷ đồng. Tính chung trong 15 năm qua, Hội đã huy động được trên 180 tỷ đồng phục vụ công tác tri ân.
Song song với đó, Hội đã tổ chức và phối hợp tổ chức hàng trăm hội nghị, hội thảo, tọa đàm, xuất bản nhiều ấn phẩm, phim tài liệu về đề tài liệt sĩ và gia đình liệt sĩ. Trên lĩnh vực đối ngoại, Hội mở rộng quan hệ với Viện Hòa bình Hoa Kỳ, các cựu binh Mỹ, Thư viện Thủy quân lục chiến Mỹ, Trường Đại học Texas, Georgia… nhằm tìm kiếm thêm thông tin về các ngôi mộ tập thể bộ đội Việt Nam, tiếp nhận di vật liệt sĩ do phía Mỹ trao lại và bàn giao cho thân nhân ở Sơn Tây (Hà Nội) và TP Hồ Chí Minh.
Những hoạt động này không chỉ góp phần nâng cao nhận thức xã hội về truyền thống “Uống nước nhớ nguồn” mà còn khơi dậy lòng yêu nước, trách nhiệm tri ân trong các tầng lớp nhân dân. Nhiều sự kiện tri ân đã trở thành nét đẹp truyền thống của Hội và cộng đồng, tiêu biểu như chương trình “Thắp nến tri ân” mỗi dịp 27/7; các lễ tưởng niệm, cầu siêu tại Nghĩa trang Liệt sĩ quốc gia Trường Sơn, Tây Ninh, Đường 9, Điện Biên, Truông Bồn, Ngã ba Đồng Lộc, Nghĩa trang Liệt sĩ Nhổn (Hà Nội)..., tạo sức lan tỏa rộng lớn.

Trung tướng Hoàng Khánh Hưng trao kết quả giám định ADN cho thân nhân gia đình liệt sĩ.
Hoạt động của Hội là minh chứng sinh động của tinh thần nhân văn Việt Nam: Tôn trọng quá khứ, tri ân các Anh hùng liệt sĩ đã hy sinh vì Tổ quốc, sẻ chia với thân nhân gia đình liệt sĩ. Mỗi công việc, dù nhỏ hay lớn, đều hướng đến giá trị nhân văn: trả lại tên cho liệt sĩ, trả lại niềm tin cho gia đình liệt sĩ. Hội cũng là chiếc cầu nối nghĩa tình giữa những tấm lòng hảo tâm với các gia đình liệt sĩ. Những căn nhà tình nghĩa, những suất quà, những chuyến tri ân... đều thấm đẫm tình người; tạo nên sức mạnh kết nối hàng triệu trái tim, biến sự tri ân thành phong trào xã hội sâu rộng.
Trong 15 năm qua, cán bộ, hội viên của Hội đều làm việc bằng tinh thần trách nhiệm cao với lịch sử, với Tổ quốc và với nhân dân. Trách nhiệm ấy được thể hiện trong từng hồ sơ tìm kiếm liệt sĩ, từng chuyến đi gian khó về chiến trường xưa, trong mỗi lần vận động tài trợ, tổ chức sự kiện.
Các hoạt động không dừng ở phong trào bề nổi, mang lại hiệu quả, thiết thực, đo đếm được bằng những mái ấm, những nụ cười, sự thanh thản trong lòng thân nhân liệt sĩ. Hiệu quả ấy đã khẳng định vị thế của Hội trong hệ thống các tổ chức xã hội, được Đảng, Nhà nước và nhân dân ghi nhận.
Trong bối cảnh mới, Hội đặt ra những định hướng và giải pháp trọng tâm gì để tiếp tục phát huy vai trò “cầu nối nghĩa tình”, đáp ứng tốt hơn nguyện vọng của các gia đình liệt sĩ, thưa Trung tướng?
Trong bối cảnh đất nước bước vào kỷ nguyên mới, công tác tri ân liệt sĩ cũng đặt ra nhiều yêu cầu mới. Vì vậy, Hội xác định rõ: Tiếp tục mở rộng mạng lưới tổ chức Hội ở cơ sở, phát triển hội viên, nâng cao năng lực hoạt động; Đẩy mạnh phối hợp với các cơ quan chức năng trong việc tìm kiếm, xác định thông tin liệt sĩ, ứng dụng khoa học - công nghệ, nhất là trong xét nghiệm ADN; Tăng cường vận động nguồn lực xã hội, huy động sức mạnh của cộng đồng để chăm lo tốt hơn cho các gia đình liệt sĩ; Đổi mới hình thức tuyên truyền, giáo dục truyền thống “Uống nước nhớ nguồn” cho thế hệ trẻ, gắn tri ân liệt sĩ với xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hôm nay.

Vận động chương trình ủng hộ qua app ngân hàng 2707 của MB Bank.
Chặng đường 15 năm hoạt động của Hội là minh chứng rõ nét cho sức mạnh của lòng nhân ái, nghĩa tình đồng bào và trách nhiệm công dân với Tổ quốc. Từ những bước đi ban đầu nhiều bỡ ngỡ, đến nay Hội đã trưởng thành, khẳng định vị thế, vai trò trong đời sống xã hội.
Dù chặng đường phía trước còn nhiều việc phải làm, nhưng với những giá trị cốt lõi đã được khẳng định, Hội sẽ tiếp tục đồng hành cùng Đảng, Nhà nước và nhân dân, làm tròn sứ mệnh cao cả: Tri ân liệt sĩ, chăm lo thân nhân liệt sĩ, góp phần tô thắm đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc Việt Nam.
Xin trân trọng cảm ơn Trung tướng!