17 bị cáo trong vụ thất thoát gần 300 tỷ đồng tại VEAM hầu tòa
Ngày 18/5, Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội đã mở phiên tòa xét xử sơ thẩm Trần Ngọc Hà và 16 bị cáo trong vụ án thất thoát tài sản xảy ra tại Tổng Công ty Máy động lực và Máy nông nghiệp Việt Nam (VEAM).
Vụ án này có 17 bị cáo phải ra hầu tòa, trong đó, 16 bị cáo bị truy tố về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” theo quy định tại Điều 219, khoản 3 - Bộ luật Hình sự năm 2015.
Cụ thể là: Trần Ngọc Hà (sinh năm 1964, nguyên Chủ tịch Hội đồng thành viên, nguyên Tổng Giám đốc VEAM), Lâm Chí Quang (sinh năm 1954, nguyên Tổng Giám đốc VEAM), Vũ Từ Công (sinh năm 1968, nguyên Kế toán trưởng VEAM) cùng 14 bị cáo khác.
Riêng bị cáo Nguyễn Văn Khôi (sinh năm 1956, nguyên Trưởng ban Kiểm soát, thành viên Hội đồng thành viên VEAM) bị Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao truy tố về tội "Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng" theo quy định tại Điều 285, khoản 2 - Bộ luật Hình sự năm 1999.
Ngân hàng thương mại cổ phần Phương Đông và 8 công ty: Công ty cổ phần vận tải và thương mại VEAM (Vetranco), Công ty cổ phần thép Minh Quang, Công ty cổ phần thương mại và đầu tư Tương Lai, Công ty cổ phần thương mại và đầu tư Bách Việt, Công ty cổ phần đầu tư Đại Nam, Công ty cổ phần Nhựa Vân Đồn, Công ty Hải Đăng, Công ty Tân Phục Hưng và 23 cá nhân được Tòa triệu tập với tư cách là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.
Theo cáo trạng, VEAM có đại diện chủ sở hữu là Bộ Công Thương (trong đó vốn nhà nước hơn 88%). Công ty cổ phần Vận tải và thương mại VEAM - Vetranco là công ty con của VEAM. Trong thời gian từ năm 2011-2013, Vũ Từ Công (Kế toán trưởng VEAM) tham mưu, đề xuất, soạn thảo văn bản trình Lâm Chí Quang (Tổng giám đốc VEAM) ký 5 chứng thư bảo lãnh thanh toán ngân hàng cho Vetranco vay tổng số 193 tỷ đồng.
Từ việc bảo lãnh của VEAM, Vetranco đã vay tiền tại các ngân hàng để kinh doanh với các Công ty cổ phần Đầu tư Minh Quang, Công ty cổ phần Thép Minh Quang, Công ty cổ phần Đầu tư Tương Lai và Công ty TNHH Đầu tư thương mại và xuất nhập khẩu Hải Đăng.
Tuy nhiên, hiện các công ty này đã ngừng hoạt động, không còn tài sản, không có khả năng trả nợ cho Vetranco. Do Vetranco không có nguồn tiền trả nợ ngân hàng nên VEAM đã bị các ngân hàng cưỡng thu hoặc phải trả nợ thay Vetranco tổng số tiền gần 76 tỷ đồng.
Ngoài ra, khi sử dụng nguồn tiền vay ngân hàng do VEAM bảo lãnh, Đào Quốc Việt (Giám đốc Vetranco) đã cho Trần Quang Tiến (Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần Đầu tư Tập đoàn Đại Nam) vay để hưởng lãi theo lãi suất cho vay của ngân hàng, cộng với chênh lệch từ 0,8 - 1,25% giá trị tiền vay.
Để che giấu việc cho vay tiền trái quy định, bị cáo Việt và Tiến thỏa thuận hợp thức bằng cách lập các hợp đồng mua bán hàng hóa khống. Trần Quang Tiến không hoàn trả được 15 khoản vay phát sinh từ tháng 5/2013 - 8/2013, gây thiệt hại cho Vetranco số tiền gần 183 tỷ đồng.
Mặt khác, việc thực hiện Dự án đầu tư sản xuất máy kéo 4 bánh hạng trung và ký kết thực hiện 2 thỏa thuận VEAM-ZIBO đầu tư phát triển xe ô tô tay lái bên phải của lãnh đạo VEAM đã gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 66 tỷ đồng.
Trong vụ án này, Viện Kiểm sát xác định Trần Ngọc Hà biết và tạo điều kiện cho Lâm Chí Quang, Vũ Từ Công thực hiện việc bảo lãnh, cho vay trái quy định gây thiệt hại cho VEAM số tiền 75,82 tỷ đồng.
Ngoài ra, bị cáo Trần Ngọc Hà còn bị cáo buộc phê duyệt dự án đầu tư sản xuất máy kéo 4 bánh hạng trung, và ký một số hợp đồng khác có nhiều sai phạm gây thất thoát hơn hàng chục tỷ đồng…