2023 là hy vọng hay 'ác mộng' của kinh tế Mỹ

Ảnh minh họa.

Nhìn chung, mọi thứ không quá tệ vào lúc này. Nhưng rất nhiều người, trong đó có cả những người sành sỏi trong giới phân tích và đầu tư đều cảnh báo: “Hãy chờ… Mọi thứ sẽ thực sự tồi tệ vào năm 2023”.

Theo một cuộc khảo sát của KPMG, 91% CEO ở Mỹ dự đoán sẽ có suy thoái trong 12 tháng tới - và chỉ một phần ba trong số họ tin rằng, suy thoái sẽ chỉ “nhẹ nhàng và ngắn”. Dự đoán này hoàn toàn không giống quan điểm của Tổng thống Joe Biden về một nền kinh tế Mỹ lớn mạnh. Trong khi Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) Jerome Powell vẫn khẳng định các đợt tăng lãi suất sẽ không gây ra suy thoái, nhưng nghiên cứu của chính họ đã cảnh báo, các động thái tương tự trong lịch sử đã dẫn đến tỷ lệ thất nghiệp gia tăng.

Một mô hình thống kê từ Bloomberg Economics cũng cho biết, 100% khả năng nền kinh tế Mỹ sẽ rơi vào suy thoái trong vòng một năm.

Tỷ phú Elon Musk, người giàu nhất thế giới đã nói với các giám đốc điều hành của Tesla vào đầu năm nay rằng, ông có “linh cảm cực kỳ tồi tệ” về nền kinh tế.

CEO của FedEx, Raj Subramaniam nói với CNBC vài tháng trước rằng, chúng ta đang hướng tới một “cuộc suy thoái trên toàn thế giới”.

CEO JPMorgan - Jamie Dimon có lẽ là người có tiếng nói uy tín nhất trong số những người “tiên tri” về suy thoái kinh tế. Gần đây, ông đã dự đoán rằng, sự suy thoái sẽ nhẹ nhàng hơn nhiều so với “cơn bão” kinh tế mà ông đã cảnh báo ban đầu. Tuy vậy, trong báo cáo thu nhập gần đây nhất của công ty, ông đã lưu ý, “tiền tiết kiệm của mọi người đã tăng so với thời điểm này năm ngoái… nhưng “số tiền dư ra… trong tài khoản của họ có thể sẽ cạn kiệt nhanh chóng vào khoảng giữa năm 2023”.

Từ ‘linh cảm cực kỳ tồi tệ’ của tỷ phú công nghệ Elon Musk đến những lời cảnh báo của tỷ phú ngân hàng lớn nhất nước Mỹ Jamie Dimon về một “cơn bão” kinh tế, phần lớn các CEO hàng đầu đều dự báo về một năm 2023 không suôn sẻ.

Trên thực tế, sự không chắc chắn về tương lai đã khiến hàng chục Tập đoàn hàng đầu tuyên bố sa thải nhân viên và đóng băng tuyển dụng. Suy thoái sẽ ảnh hưởng đến mọi người theo một số cách, chủ yếu liên quan đến việc làm. Dù người lao động Mỹ từng được hưởng quyền thương lượng lớn nhất trong lịch sử trong thời kỳ đại dịch Covid-19, khi các doanh nghiệp phải tranh giành nhau để lấp đầy tình trạng thiếu lao động, nhưng xu hướng này sắp đảo ngược.

Fed sẽ tiếp tục tăng lãi suất để chống lạm phát, làm tăng chi phí của các doanh nghiệp. Đồng nghĩa với việc doanh nghiệp sẽ bắt đầu cắt giảm nhân sự. Mức lãi suất cao cũng có nghĩa là nợ tín dụng và các khoản vay sẽ trở nên đắt đỏ hơn.

Hãy xem những dự đoán về năm 2023 từ CEO của 10 công ty hàng đầu nước Mỹ và Đức:

CEO Tesla Tỷ phú Elon Musk

CEO Tesla, tỷ phú Elon Musk

Người đàn ông giàu nhất thế giới tin rằng “việc đưa ra các dự đoán kinh tế vĩ mô là một công thức dẫn đến thảm họa” nhưng vẫn đưa ra quan điểm tại một cuộc họp cổ đông, theo đó, ông cho rằng, Mỹ sẽ trải qua một cuộc suy thoái nhẹ trong vòng 18 tháng.

Ông cũng đã nói với các giám đốc điều hành của Tesla rằng, ông có “linh cảm cực kỳ tồi tệ” về nền kinh tế, yêu cầu họ tạm dừng tuyển dụng và cắt giảm 10% nhân viên, theo tin từ Reuters.

Tỷ phú Musk cho rằng, “Bắc Mỹ đang có sức khỏe khá tốt”, nhưng lại bác bỏ quyết định tiếp tục tăng lãi suất của Fed. “Nhiều nguy cơ giảm phát hơn lạm phát”, ông nói. Các quyết định của Fed có ý nghĩa nếu bạn nhìn qua gương chiếu hậu, không phải nhìn qua kính chắn gió phía trước”.

CEO FedEx - Raj Subramaniam

CEO FedEx - Raj Subramaniam

Sau khi gã khổng lồ Logistics báo cáo thu nhập đáng thất vọng vào hồi tháng Chín, CEO Subramaniam đã tiết lộ suy nghĩ rằng, “chúng ta đang tiến tới một cuộc suy thoái trên toàn thế giới”.

Sau đó, FedEx đã công bố một loạt biện pháp cắt giảm chi phí, bao gồm đóng cửa 90 địa điểm bán lẻ và năm văn phòng công ty cũng như đóng băng việc tuyển dụng.

CEO Restoration Hardware (RH) Gary Friedman

CEO Restoration Hardware (RH) Gary Friedman

Sau Báo cáo thu nhập được công bố hồi tháng Chín, ông chủ đế chế nội thất xa xỉ RH thẳng thắn phát biểu: “bất kỳ ai nghĩ rằng chúng tôi không suy thoái đều là kẻ điên”. Ông dự đoán tình hình khó khăn sẽ tới trong 12 -18 tháng tới và suy thoái “chỉ mới bắt đầu”.

CEO Hilton-Chris Nassetta

CEO Hilton-Chris Nassetta

Với quan điểm lạc quan hơn cả, CEO Nassetta cho biết, ông vẫn có niềm tin, có “cơ hội khá tốt” và nền kinh tế sẽ “hạ cánh từ từ đến gập ghềnh”.

Ông cũng thuyết phục các nhà đầu tư của đế chế khách sạn toàn cầu Hilton rằng, dù có “rất nhiều điều không chắc chắn về vĩ mô” nhưng ông cảm thấy hài lòng về tương lai.

Cựu CEO Home Depot & Chrysler - Robert Nardelli

Cựu CEO Home Depot & Chrysler - Robert Nardelli

CEO Nardelli đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về một cuộc suy thoái đang tấn công kinh tế Mỹ “như một con tàu tên lửa” trong nhiều tháng nay. Nhưng quốc gia này lại đang “chuẩn bị ít nhất” khi đối mặt với suy thoái.

CEO JP Morgan - Jamie Dimon

CEO JP Morgan - Jamie Dimon

CEO Dimon có lẽ là “nhà tiên tri” ồn ào nhất trong thời suy thoái. Hồi giữa năm ngoài, ông ước tính 20-30% khả năng xảy ra “suy thoái nghiêm trọng” và 20-30% khả năng “suy thoái đặc biệt trầm trọng”.

Nhưng gần đây nhất, ông cho rằng, suy thoái sẽ nhẹ nhàng hơn nhiều so với “cơn cuồng phong” kinh tế mà ông dự báo ban đầu.

Vị CEO của JP Morgan đã lưu ý rằng, khoản tiết kiệm của mọi người đã tăng lên so với thời điểm này năm ngoái và thậm chí còn nhiều hơn cả trước dịch Covid-19, việc vay bằng thẻ tín dụng cũng ổn định.

Nhưng… “toàn bộ số tiền tiết kiệm sẽ cạn kiệt vào khoảng giữa năm 2023”, khi họ phải đối mặt với lạm phát, lãi suất cao hơn, lãi suất thế chấp cao hơn, dầu mỏ, cạnh tranh địa chính trị… Những vấn đề chúng ta lo ngại vẫn đang ở phía trước, chứ không phải ở hiện tại.

CEO Goldman Sachs - David Solomon

CEO Goldman Sachs - David Solomon

Người đứng đầu công ty đầu tư hàng đầu thế giới đưa ra cảnh báo rằng, “nền kinh tế toàn cầu tiếp tục đối mặt với những cơn gió ngược đáng kể”.

Ông cho biết, thị trường chứng khoán đang “tốt lên gần đây”, các Ngân hàng trung ương tăng lãi suất và bất ổn địa chính trị đều là những yếu tố làm trầm trọng thêm hoạt động của Goldman Sachs vài tháng qua.

“Tôi nghĩ, mọi người lo ngại sẽ có nhiều biến động hơn ở phía trước. Nhưng điều đó không có nghĩa chắc chắn rằng chúng ta có một kịch bản kinh tế thực sự khó khăn. Về hiệu quả, nhiều khả năng chúng ta sẽ trải qua suy thoái ở Mỹ”, CEO David Solomon dự báo.

CEO Citadel - Ken Griffin

CEO Citadel - Ken Griffin

“Mọi người đều nghiêng về dự báo suy thoái và sẽ có một cuộc suy thoái” vị tỷ phú, CEO của Công ty quản lý đầu tư lớn nhất thế giới Citadel lưu ý, lạm phát đã lên đến đỉnh điểm. “Vấn đề chỉ là khi nào và thành thật mà nói, khó đến mức nào. Có thể nào chúng ta sẽ “hạ cánh cứng” vào cuối năm 2023 không? Hoàn toàn có thể”.

CEO Deutsche Bank - Christian Stitch

CEO Deutsche Bank - Christian Stitch

Công ty đầu tư có trụ sở tại Đức cho biết, chính phủ gần đây đã cảnh báo người dân chuẩn bị cho một cuộc suy thoái. “Chúng tôi sẽ không còn khả năng ngăn chặn suy thoái kinh tế ở Đức”. “Tuy nhiên, chúng tôi tin, nền kinh tế đủ kiên cường để đối phó tốt với cuộc suy thoái này - miễn là các ngân hàng trung ương hành động nhanh chóng và dứt khoát ngay bây giờ”.

CEO Microsoft - Satya Nadella

CEO Microsoft - Satya Nadella

Người ta thường gọi Microsoft là “công ty chống suy thoái”, nhưng nay, ngay cả gã khổng lồ công nghệ cũng đang “thấm đòn”. Họ đã sa thải gần 1.000 nhân công vào cuối tháng 10, trong một loạt các đợt sa thải lớn bất thường đối với công ty. Cổ phiếu của Microsoft cũng đã giảm 29% kể từ tháng 1/2022, cùng với nhiều công ty công nghệ khác.

“Không ai trong chúng ta miễn nhiễm với những cơn gió ngược kinh tế vĩ mô”, CEO Satya Nadella cho biết. Ông nhấn mạnh rằng, chúng ta đang ở trong thời kỳ mà mọi công ty cần “làm nhiều hơn với ít chi phí hơn”.

Tú Anh