30 năm Việt Nam tham gia Công ước Vienna và Nghị định thư Montreal
Sáng 16/9, Cục Biến đổi khí hậu - Bộ Tài nguyên và Môi trường tổ chức Hội thảo Ngày quốc tế bảo vệ tầng ozone năm 2024 - 30 năm Việt Nam tham gia Công ước Vienna và Nghị định thư Montreal.
Phát biểu tại hội thảo, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Công Thành cho biết, năm 2024 đánh dấu mốc 30 năm Việt Nam tham gia Công ước Vienna về bảo vệ tầng ozone và Nghị định thư Montreal về các chất làm suy giảm tầng ozone. Ngay sau khi tham gia Công ước và Nghị định thư năm 1994, Việt Nam đã ban hành Chương trình quốc gia loại trừ dần các chất làm suy giảm tầng ozone năm 1995 và thành lập Văn phòng Chương trình quốc gia để điều phối, triển khai các hoạt động loại trừ các chất được kiểm soát theo Nghị định thư Montreal từ năm 1996.
Ông Lê Công Thành thông tin, sau 30 năm tham gia Công ước Vienna và Nghị định thư Montreal, Việt Nam đã được quốc tế đánh giá là thành viên tích cực và có trách nhiệm cao; nỗ lực thực hiện nhiều nhiệm vụ, giải pháp để quản lý, loại trừ các chất làm suy giảm tầng ozone, chất gây hiệu ứng nhà kính và đạt được nhiều kết quả quan trọng. Theo thống kê, đánh giá của Ban Thư ký ozone quốc tế công bố tại kỳ họp tháng 7 vừa qua, Việt Nam đã loại trừ tiêu thụ 220 triệu tấn CO2, tương đương từ khi tham gia đến nay.
Mặc dù vậy, theo đánh giá từ các chuyên gia, Việt Nam vẫn còn có những thách thức trong công tác thực hiện.
TS. Tăng Thế Cường, Cục trưởng Cục Biến đổi khí hậu, Bộ Tài nguyên và Môi trường cho rằng: “Mặc dù hệ thống chính sách, pháp luật về bảo vệ tầng ozone, quản lý các chất làm suy giảm tầng ozone, chất gây hiệu ứng nhà kính được kiểm soát của Việt Nam đã có, song còn thiếu quy chuẩn, tiêu chuẩn và văn bản hướng dẫn kỹ thuật để triển khai đồng bộ, hiệu quả. Đồng thời, Việt Nam còn thiếu nhiều nhân lực có trình độ, kinh nghiệm, am hiểu sâu những công nghệ mới và những môi chất lạnh mới trong thực tiễn”.
Để tiếp tục thực hiện đồng bộ, hiệu quả theo lộ trình, Kế hoạch quốc gia và thực hiện cam kết, Thứ trưởng Lê Công Thành nhấn mạnh Việt Nam cần triển khai nhiều hoạt động trọng tâm, trong đó cần tiếp tục hoàn thiện thể chế, chính sách về quản lý, loại trừ chất được kiểm soát và ban hành các tiêu chuẩn, quy chuẩn, hướng dẫn kỹ thuật. Tăng cường sự phối hợp liên ngành trong kiểm tra, giám sát thực thi pháp luật; tăng cường kiểm soát xuất nhập khẩu và việc sử dụng các chất được kiểm soát, trong đó các cơ quan quản lý xuất, nhập khẩu, quản lý thị trường và lực lượng hải quan có vai trò rất quan trọng.
Đồng thời hỗ trợ, khuyến khích các hoạt động chuyển đổi công nghệ sử dụng các chất thân thiện với khí hậu, cải thiện hiệu suất năng lượng của thiết bị làm mát; thúc đẩy thu gom, tái chế, tái sử dụng và xử lý chất được kiểm soát theo Nghị định thư Montreal; triển khai mô hình áp dụng công nghệ làm mát bền vững, kinh doanh dịch vụ làm mát tại các khu đô thị, khu dân cư, tòa nhà văn phòng, thương mại và công trình công cộng.
Bên cạnh đó, cần triển khai chương trình tập huấn, tăng cường năng lực về quản lý, loại trừ các chất được kiểm soát cho đội ngũ cán bộ thực thi, giám sát thực hiện pháp luật; giảng viên tại cơ sở đào tạo; cán bộ tại tổ chức đánh giá, cấp chứng chỉ kỹ năng nghề. Tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động hợp tác quốc tế, huy động sự hỗ trợ của quốc tế để thực hiện tốt các mục tiêu quốc gia.
Nhận thức được tầm quan trọng của bảo vệ tầng ozone, năm 1985 các quốc gia trên thế giới đã thông qua Công ước Vienna về bảo vệ tầng ozone, đánh dấu mốc khởi đầu quan trọng cho công tác bảo vệ tầng ozone trên quy mô toàn cầu.
Phiên họp Đại hội đồng Liên Hợp quốc năm 1994 đã quyết định chọn ngày 16 tháng 9 là Ngày quốc tế bảo vệ tầng ô-dôn, nhằm kỷ niệm ngày Nghị định thư Montreal về các chất làm suy giảm tầng ozone được thông qua.
Ngày quốc tế bảo vệ tầng ozone năm 2024 được Ban Thư ký ozone quốc tế lựa chọn chủ đề “Nghị định thư Montreal: Thúc đẩy hành động vì khí hậu”.