4 'ông lớn' kiểm toán Mỹ bị sờ gáy

Theo Wall Street Journal đưa tin, cuộc điều tra tập trung vào việc liệu các dịch vụ tư vấn và phi kiểm toán khác mà các công ty đó đang chào mời có làm suy yếu khả năng thực hiện các đánh giá độc lập của họ hay không.

SEC đang điều tra về các xung đột lợi ích tại bốn công ty kế toán lớn nhất của Mỹ

Cuộc điều tra của SEC nêu bật trọng tâm mới của cơ quan này là nhằm vào những “người gác cổng” thị trường tài chính như các nhà kiểm toán, chủ ngân hàng và luật sư. Các công ty này giúp các công ty huy động vốn và giao tiếp với các cổ đông, nhưng cũng có nhiệm vụ theo luật bảo vệ nhà đầu tư của liên bang. Kiểm toán viên là tuyến phòng thủ đầu tiên của cổ đông để tránh nguy cơ kiểm toán cẩu thả hoặc sơ sài.

Theo quy định của SEC, các công ty kế toán và kiểm toán bị cấm thực hiện bất kỳ dịch vụ nào cho khách hàng có thể làm giảm tính khách quan và công bằng của họ với tư cách là kiểm toán viên. Các công ty trả tiền cho các công ty kiểm toán để kiểm tra kế toán của họ và sau đó đưa ra ý kiến nêu rõ liệu các cổ đông có thể dựa vào các con số và hệ thống tài chính được thiết kế để giảm rủi ro gian lận hoặc sai sót hay không.

Về vấn đề này, SEC đã gửi thông báo tới Deloitte & Touche, Ernst & Young, KPMG và PricewaterhouseCoopers, yêu cầu thông tin về các dịch vụ được cung cấp cho khách hàng có khả năng vi phạm quy tắc trên.

Mặc dù các công ty nhỏ hơn khác cũng nhận được thư từ SEC, nhưng Big Four là nhóm công ty kiểm toán tới 66% tất cả các công ty đại chúng ở Mỹ. Phân tích từ Audit Analytics cũng cho thấy 47 trong số các công ty thuộc S&P 500 (500 công ty có vốn hóa thị trường lớn nhất niêm yết trên NYSE hoặc NASDAQ) đã trả các khoản phí phi kiểm toán đáng kể, lên tới hơn 25% tổng số phí phải trả, cho các công ty kế toán. Các dịch vụ phi kiểm toán này bao gồm tư vấn thuế và vận động hành lang để kiểm toán khách hàng.

Không phải lần đầu

Đây không phải là lần đầu tiên Big Four lọt vào tầm ngắm của SEC. Tất cả bốn công ty đã phải đối mặt với các hành động tương tự trong quá khứ. Tất cả bốn công ty lớn nhất đã nộp tiền phạt cho cơ quan này kể từ năm 2014 để giải quyết các cuộc điều tra theo quy định về vi phạm độc lập kiểm toán.

PricewaterhouseCoopers đã trả gần 8 triệu USD cho SEC để giải quyết một vụ việc liên quan đến vi phạm các quy tắc kiểm toán độc lập vào năm 2019. Ernst & Young trong 7 năm qua đã phải hai lần giải quyết các cuộc điều tra cáo buộc họ vi phạm các quy tắc độc lập. Họ đã phải nộp 4 triệu USD vào năm 2014 và 10 triệu USD vào năm ngoái.

Năm 2014, KPMG đã trả 8,2 triệu đô la cho SEC để giải quyết một cuộc điều tra về các vi phạm bị cáo buộc của mình. Theo đó, KPMG đã cung cấp các dịch vụ phi kiểm toán bị cấm cho các khách hàng kiểm toán. Trong trường hợp này, KPMG cung cấp các dịch vụ phi kiểm toán, chẳng hạn như dịch vụ kế toán và dịch vụ chuyên gia, cho các chi nhánh của các công ty mà họ đang kiểm toán sổ sách. Ngoài ra, một số nhân viên của KPMG cũng sở hữu cổ phiếu trong các công ty hoặc chi nhánh của các công ty là khách hàng kiểm toán của KPMG, vi phạm thêm các quy tắc về tính độc lập của kiểm toán viên.

Deloitte cũng đã trả 1,1 triệu USD để giải quyết một cáo buộc của SEC vào năm 2015. Deloitte đã vi phạm các quy tắc về độc lập kiểm toán viên khi công ty liên kết tư vấn của họ duy trì mối quan hệ kinh doanh với một người được ủy thác phục vụ trong hội đồng quản trị và ủy ban kiểm toán của ba quỹ mà Deloitte đã kiểm toán.

Ernst & Young, KPMG và Deloitte đã giải quyết các vụ việc của họ mà không thừa nhận hoặc phủ nhận bất kỳ hành vi sai trái nào. PricewaterhouseCoopers cũng đã giải quyết vụ việc của họ, dù không thừa nhận hay phủ nhận bất kỳ hành vi sai trái nào nhưng đồng ý đình chỉ kiểm toán báo cáo tài chính của các công ty đại chúng trong 4 năm. Người phát ngôn của SEC, KPMG, Ernst & Young, Deloitte và PricewaterhouseCoopers đã từ chối bình luận về vấn đề này.

Vấn đề đạo đức

Cuộc điều tra của SEC làm dấy lên hồi chuông cảnh báo về vấn đề đạo đức kế toán. Đạo đức kế toán là một chủ đề quan trọng bởi các kiểm toán viên là nhân sự chủ chốt tiếp cận thông tin tài chính của các cá nhân và tổ chức. Quyền lực như vậy cũng liên quan đến khả năng lạm dụng thông tin hoặc thao túng các con số để nâng cao nhận thức của công ty hoặc thực thi quản lý thu nhập. Đạo đức nghề nghiệp là điều được yêu cầu tuyệt đối trong quá trình đánh giá. Nếu không đáp ứng các yêu cầu của kiểm toán và đạo đức kế toán, một cuộc kiểm toán phải được tạm dừng ngay lập tức.

Vấn đề đạo đức yêu cầu các chuyên gia kế toán tuân thủ các luật và quy định chi phối các khu vực pháp lý và cơ quan làm việc của họ. Việc tránh các hành động có thể ảnh hưởng tiêu cực đến danh tiếng của nghề nghiệp là một cam kết hợp lý mà các đối tác kinh doanh và những người khác cần làm.

Công việc hàng ngày của các kiểm toán viên liên quan đến những tình huống đạo đức tế nhị. Đạo đức trong kế toán bao gồm cả việc tuân thủ nghiêm ngặt các hướng dẫn và đánh giá cẩn thận các tình huống cần tới các xét đoán chuyên môn. Việc hiểu rõ các khuôn khổ đạo đức về tính độc lập, liêm chính, bảo mật và năng lực chuyên môn có thể hướng dẫn việc ra quyết định và giúp duy trì danh tiếng của lĩnh vực này.

Bích Hạnh (Tổng hợp)