4 việc cần làm ngay khi ngủ dậy để phòng ngừa đột quỵ

Đột quỵ là căn bệnh nguy hiểm bởi nguy cơ tử vong cao, thời gian tử vong nhanh, trường hợp được cứu sống có thể để lại di chứng nặng nề... Điều đáng ngại là nếu trước đây các trường hợp đột quỵ thường chỉ xảy ra ở người trung niên và người cao tuổi (trên 65 tuổi) thì hiện nay, đột quỵ đang ngày càng trẻ hóa ở nhóm người dưới 50 tuổi. Nhiều ca bệnh, bệnh nhân mới 18-20 tuổi.

Ảnh minh họa

Thế nào là đột quỵ?

Đột quỵ xảy ra khi nguồn cấp máu đến não bị tắc nghẽn. Não bị thiếu oxy và chất dinh dưỡng, khiến các tế bào não bắt đầu chết trong vòng vài phút. Đột quỵ vào sáng sớm có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như bại liệt, suy giảm nhận thức, trầm cảm… thậm chí gây tử vong cho người bệnh.

Có hai loại đột quỵ là đột quỵ thiếu máu não và đột quỵ xuất huyết:

Đột quỵ thiếu máu não: Còn gọi là thiếu máu não, là tình trạng động mạch não bị tắc nghẽn một phần hoặc toàn bộ dẫn đến lượng máu lên não bị giảm đột ngột. Tình trạng này chiếm phần lớn các cơn đột quỵ, khoảng 85%.

Đột quỵ xuất huyết: Còn gọi là xuất huyết nội sọ, đây là loại đột quỵ hiếm gặp hơn (xảy ra khoảng 15% trường hợp). Nó xảy ra khi một mạch máu trong não bị vỡ đột ngột khiến máu tràn vào nhu mô não, gây tổn thương não.

Cảnh giác thời điểm dễ bị đột quỵ nhất trong ngày

Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ đã công bố kết quả của một nghiên cứu gần đây về đột quỵ, cho thấy nguy cơ bị đột quỵ của một người cao hơn gần 80% trong khoảng thời gian từ 6 giờ sáng đến 12 giờ trưa so với các thời điểm khác trong ngày.

Các loại đột quỵ có xu hướng tăng 49% trong khoảng thời gian từ 6 giờ sáng đến 12 giờ trưa, tương đương nguy cơ thông thường tăng 79% so với nguy cơ của 18 giờ còn lại trong ngày. Khi so sánh, nhóm nghiên cứu nhận thấy số cơn đột quỵ xảy ra từ nửa đêm đến 6 giờ sáng thấp hơn 35% so với 18 giờ còn lại trong ngày.

Các nhà nghiên cứu giải thích, nguy cơ đột quỵ tập trung vào buổi sáng là bằng chứng của “sự thay đổi chu kỳ sinh học”, tức là nguy cơ đột quỵ thay đổi theo nhịp chu kỳ sinh học 24 giờ của cơ thể.

Ảnh minh họa

Ai có nguy cơ bị đột quỵ?

Theo các chuyên gia, huyết áp cao được xem là một trong những yếu tố nguy cơ cao nhất xảy ra đột quỵ nên kiểm soát huyết áp là chìa khóa giúp phòng ngừa đột quỵ. Một nghiên cứu đăng tải trên Tạp chí Tim mạch châu Âu kết luận rằng, dùng thuốc huyết áp trước giờ đi ngủ đã giúp giảm một nửa nguy cơ đột quỵ. Biện pháp này cũng giúp giảm 34% nguy cơ đau tim và 42% nguy cơ suy tim.

Ngoài ra, các bệnh lý như đái tháo đường, béo phì, thiếu máu não cục bộ thoáng qua, tiền sử bệnh lý tim mạch, căng thẳng thần kinh… cũng là những nguy cơ có thể dẫn tới đột quỵ. Để phát hiện sớm và ngăn chặn những vấn đề này, mỗi người nên thăm khám tầm soát nguy cơ đột quỵ sớm.

4 dấu hiệu khi ngủ báo trước đột quỵ

Phát hiện sớm các dấu hiệu cảnh báo đột quỵ khi ngủ rất quan trọng để có thể điều trị kịp thời, điều này đặc biệt cần thiết đối với mỗi bệnh nhân bị đột quỵ. Bỏ lỡ "thời điểm vàng" để cấp cứu có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm. Bạn có thể sớm nhận biết bệnh bằng cách theo dõi 4 dấu hiệu khi ngủ báo trước đột quỵ sau:

Hiện tượng hoa mắt và chóng mặt đột ngột

Đây có thể là dấu hiệu của sự giảm máu lên não. Khi máu không đủ lưu thông đến não, bệnh nhân sẽ cảm thấy choáng váng và có nguy cơ té ngã. Tình trạng này không chỉ gây tổn thương về cả sức khỏe mà còn ảnh hưởng đến tinh thần của họ, tạo ra sự lo lắng và bất an.

Rối loạn giấc ngủ, kèm theo đau đầu kéo dài

Bạn cần đặc biệt lưu ý đến một trong 4 dấu hiệu khi ngủ báo trước đột quỵ này. Khi cơ thể mệt mỏi và buồn nôn, đau đầu, rối loạn giấc kéo dài, đây chính là một dấu hiệu khác của đột quỵ. Sự gián đoạn trong giấc ngủ kéo dài có thể gây ra mất ngủ, tăng nguy cơ mệt mỏi, khó tập trung và có thể là cảnh báo cho một cơn đột quỵ sắp xảy ra.

Đau đầu dữ dội và buồn nôn ban đêm

Đây cũng có thể là một trong 4 dấu hiệu khi ngủ báo trước đột quỵ, biểu hiện của sự tăng độ nhớt của máu, dẫn đến hình thành huyết khối và tắc nghẽn máu não. Đây là một biến chứng phổ biến của đột quỵ, đặc biệt là khi các triệu chứng xuất hiện vào thời điểm nghỉ ngơi và giấc ngủ của bệnh nhân.

Cảm giác tê cứng hoặc mệt mỏi ở tay và chân

Nếu bạn thấy triệu chứng này xuất hiện thường xuyên, đặc biệt khi chỉ xuất hiện ở một bên cơ thể, có thể đây là dấu hiệu của một cơn đột quỵ. Sự giảm cảm giác và sức mạnh trong một bên của cơ thể cũng có thể xuất hiện cùng với các triệu chứng này.

Ngoài ra, các triệu chứng khác như giảm thị lực, chảy nước dãi một bên, mắt xếch, nhếch miệng, mắt mờ, khó phát âm hoặc khó di chuyển cũng có thể là dấu hiệu của đột quỵ và không nên bị bỏ qua.

Ảnh minh họa

Những việc cần làm ngay khi ngủ dậy để phòng ngừa đột quỵ

Thức dậy từ từ

Khi bạn thức dậy vào buổi sáng, đừng vội bật dậy và thay quần áo ngay. Bạn nên nằm trên giường thêm 5 phút để các cơ quan của cơ thể từ từ thức dậy. Hoạt động của các cơ quan trong cơ thể là khác nhau, nên hành động bật dậy ngay lập tức hoặc ngồi dậy đột ngột khiến não bị "sốc", dẫn tới việc máu chưa cung cấp lên não đủ, có thể dễ dàng gây xuất huyết não.

Duỗi thẳng tay chân

Thay vì mặc quần áo ngay thì bạn có thể nằm trên giường, duỗi thẳng tay chân một lúc. Sau một đêm dài nghỉ ngơi, cơ thể vẫn chưa được linh hoạt, lưu lượng máu còn chậm. Vì vậy, việc duỗi thẳng tay chân lúc này sẽ giúp tăng tốc độ lưu thông máu trong cơ thể.

Từ từ đứng dậy

Sau khi thực hiện 2 bước trên, bạn hãy từ từ đứng dậy và rời khỏi giường. Bạn sẽ cảm nhận được đầu óc lúc này rất tỉnh táo và sảng khoái. Nếu đầu óc vẫn đang "nửa tỉnh nửa mê" thì không thể bắt đầu một ngày mới làm việc hiệu quả được.

Đối với người trung niên hoặc cao tuổi, việc đứng dậy từ từ sẽ hạn chế chuyện té ngã. Do vậy, bạn cần phải đợi cho đến khi não hoàn toàn tỉnh táo, cung cấp đủ máu lên não thì mới rời khỏi giường.

Uống một ly nước sau khi thức dậy

Buổi sáng chính là thời điểm vàng cho sức khỏe. Sau khi đã thực hiện xong ba động tác trên, hãy đi vệ sinh và uống một ly nước lọc. Việc uống một ly nước sau khi ngủ dậy có thể giúp làm loãng máu đồng thời ngăn ngừa hiệu quả các bệnh lý về mạch máu não, tim mạch, táo bón…

Bên cạnh đó, bạn nên hình thành thói quen đứng cạnh cửa sổ để hít thở bầu không khí trong lành mỗi buổi sáng để có một sức khỏe tốt và năng lượng tràn đầy bắt đầu ngày mới.

M.H (th)