40.000 trẻ em chưa được đăng ký cư trú: Công an TP HCM khuyến cáo gì?
Tại buổi họp báo về vấn đề kinh tế - xã hội ngày 25/9, Công an TP HCM đã thông tin về tình trạng nhiều trẻ em trên địa bàn chưa được đăng ký cư trú dù có khai sinh. Công an thành phố cũng đưa ra các giải pháp để khắc phục, đảm bảo quyền lợi an sinh xã hội cho trẻ.
Có khai sinh nhưng không có đăng ký cư trú
Thượng tá Hồ Thị Lãnh – Phó phòng Cảnh sát Quản lý hành chính về Trật tự xã hội, Công an TP HCM cho biết, thời gian qua đơn vị đã nhận được rất nhiều cuộc gọi liên tục cả ngày lẫn đêm từ người dân quan tâm đến vấn đề đăng ký cư trú cho trẻ.
Qua rà soát, Công an TP.HCM ghi nhận nhiều trường hợp trẻ em có giấy khai sinh nhưng chưa được đăng ký cư trú. Toàn thành phố (sau sáp nhập) có khoảng 40.000 trẻ chưa được đăng ký cư trú theo quy định của pháp luật.
Nguyên nhân chủ yếu bắt nguồn từ thay đổi quy định pháp luật sau Luật Cư trú năm 2014. Cụ thể, việc đăng ký khai sinh có thể thực hiện tại nơi cư trú của cha hoặc mẹ, không bắt buộc phải cùng nơi thường trú. Vì vậy, nhiều phụ huynh – nhất là công nhân, lao động ngoại tỉnh – sau khi làm khai sinh cho con tại TP.HCM đã gửi con về quê cho ông bà nuôi, nhưng không đăng ký cư trú tại thành phố.
“Tình trạng này không phải do người dân cố tình vi phạm mà phần nhiều do chưa nắm rõ quy định pháp luật. Tuy nhiên, việc không đăng ký cư trú cũng ảnh hưởng đến quyền lợi cơ bản của trẻ” - bà Lãnh nhấn mạnh.

Thượng tá Hồ Thị Lãnh – Phó phòng Cảnh sát Quản lý hành chính về Trật tự xã hội, Công an TP HCM thông tin tại buổi họp báo
Theo Công an TP.HCM, việc không có đăng ký cư trú khiến công tác quản lý dân cư gặp khó khăn và tác động trực tiếp đến quyền lợi trẻ em. Trong giáo dục, cư trú là căn cứ quan trọng để xác định chỉ tiêu tuyển sinh, phổ cập và phân tuyến. Không đăng ký cư trú có thể khiến trẻ gặp trở ngại khi nhập học. Trong y tế, trẻ vẫn được cấp bảo hiểm y tế thông qua khai sinh, nhưng thủ tục khám chữa bệnh, tiếp cận các chương trình chăm sóc sức khỏe tại địa phương có thể bị chậm trễ.
Đặc biệt, trong lĩnh vực an sinh xã hội, đăng ký cư trú là cơ sở để xác định đối tượng thụ hưởng các chính sách. Nếu thiếu thông tin cư trú, trẻ có nguy cơ bỏ lỡ nhiều quyền lợi hợp pháp.
Giải pháp liên thông thủ tục và tăng cường rà soát
Để tháo gỡ, Chính phủ đã ban hành Nghị định triển khai dịch vụ công liên thông điện tử: đăng ký khai sinh – đăng ký cư trú – cấp thẻ bảo hiểm y tế cho trẻ dưới 6 tuổi. Theo bà Lãnh, thủ tục này giúp phụ huynh hoàn tất ba hồ sơ hành chính chỉ trong một lần, tiết kiệm thời gian và chi phí, đồng thời đảm bảo dữ liệu minh bạch, chính xác.
Tuy nhiên, sau khi TP HCM tổ chức chính quyền hai cấp, phần mềm và hệ thống dữ liệu còn gặp một số trục trặc kỹ thuật, dẫn đến việc triển khai chưa thật sự đồng bộ. Công an thành phố đã báo cáo Bộ Công an và phối hợp các đơn vị để khắc phục.

Công an TPHCM sẽ triển khai nhiều biện pháp để phối hợp cùng gia đình, nhà trường nắm bắt thông tin hoàn tất đăng ký cư trú, bảo đảm mọi quyền lợi cho con trẻ
Trong thời gian tới, Công an TP HCM sẽ phối hợp chặt chẽ với Sở Tư pháp, Sở Y tế và UBND các quận huyện, xã phường truyền thông, phổ biến đến người dân qua báo chí, mạng xã hội và tin nhắn từ nhà mạng. Tổ chức các đợt cao điểm rà soát đến cuối năm, đối chiếu dữ liệu để phát hiện trẻ chưa đăng ký cư trú. Thành lập tổ công tác lưu động đến tận khu dân cư, khu nhà trọ công nhân để hỗ trợ phụ huynh làm thủ tục. Huy động giáo viên chủ nhiệm, đoàn thể cơ sở cùng phối hợp nắm bắt thông tin, vận động gia đình hoàn tất đăng ký.
“Người dân chỉ cần đến công an cấp xã, sẽ được hướng dẫn cụ thể. Nếu có khó khăn, phụ huynh có thể gọi trực tiếp đến đường dây nóng của PC06 (0693.187.111) để được hỗ trợ. Chúng tôi khẳng định đăng ký cư trú là quyền lợi chính đáng và trách nhiệm công dân, đặc biệt đối với trẻ em” - Thượng tá Lãnh nhấn mạnh.
“Chúng tôi mong rằng từ nay đến cuối năm, với sự phối hợp đồng bộ của các ngành, số trẻ em chưa đăng ký cư trú sẽ giảm mạnh. Đây không chỉ là vấn đề quản lý hành chính mà còn là bảo đảm công bằng, an sinh cho thế hệ tương lai” – Thượng tá Hồ Thị Lãnh nhấn mạnh.