40 triệu trẻ em lỡ mất cơ hội tham gia giáo dục mầm non do đại dịch COVID-19

Ước tính 4,4 triệu trẻ em Việt Nam đã bị gián đoạn giáo dục mầm non do đại dịch COVID-19. Ảnh: Bích Nguyên

Nghiên cứu tóm tắt của UNICEF với tựa đề “Chăm sóc trẻ em trong bối cảnh khủng hoảng toàn cầu: Tác động của đại dịch COVID - 19 đối với công việc và cuộc sống gia đình” cho thấy có ít nhất 40 triệu trẻ em trên toàn thế giới đã lỡ mất cơ hội tham gia giáo dục mầm non trong giai đoạn phát triển quan trọng đối với các em do đại dịch COVID-19 đã khiến các cơ sở chăm sóc trẻ em và giáo dục mầm non phải đóng cửa.

Ở Việt Nam, ước tính có 4,4 triệu trẻ em bị gián đoạn giáo dục mầm non do đại dịch COVID-19. Một đánh giá nhanh về tác động của COVID-19 đến giáo dục mầm non do Viện Khoa học giáo dục thực hiện gần đây cho thấy 41% người tham gia đánh giá nhanh - đại diện cho các nhà quản lý và giáo viên mầm non ở tất cả các tỉnh thành, cho rằng cha mẹ trẻ lo lắng về đại dịch và những tác động cả đại dịch đối với cuộc sống, công việc, thu nhập cũng như đối với việc chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục cho con em họ khi trẻ em nghỉ học ở nhà.

Nghiên cứu của UNICEF chỉ ra rằng việc cách ly xã hội đã khiến nhiều bậc cha mẹ phải xoay xở để cân bằng giữa việc chăm sóc con cái và công việc. Trong đó, người phụ nữ phải chịu một gánh nặng lớn hơn do phụ nữ thường dành thời gian cho các công việc gia đình và chăm sóc bình quân nhiều hơn gấp ba lần so với đàn ông.

Việc đóng cửa các dịch vụ cũng khiến các gia đình có trẻ nhỏ có nguy cơ phải đối mặt với cuộc khủng hoảng nghiêm trọng hơn, đặc biệt là tại các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình; nhiều trong số các gia đình này vốn đã không thể tiếp cận các dịch vụ bảo trợ xã hội. Chăm sóc trẻ em là rất cần thiết trong việc cung cấp cho trẻ em các dịch vụ toàn diện, sự yêu thương, bảo vệ, tương tác và dinh dưỡng, đồng thời, giúp trẻ phát triển các kỹ năng xã hội, cảm xúc và nhận thức.

“Trong thời gian các trường học đóng cửa, Việt Nam đã có những nỗ lực trong việc tạo cơ hội học tập trực tuyến cho trẻ mầm non. Tuy nhiên, do thiếu thiết bị và kết nối với internet, kỹ năng kỹ thuật số của cha mẹ còn hạn chế, phần lớn giáo viên mầm non chưa quen với việc sử dụng kỹ thuật số, việc giúp trẻ học qua vui chơi trực tuyến trở nên khó khăn. Điều này tạo thêm gánh nặng cho các gia đình có trẻ nhỏ”- bà Simone Vis, Trưởng Chương trình Giáo dục của UNICEF đánh giá.

Cũng theo bà Simone Vis, trong thời kỳ nghỉ dịch COVID-19, các bằng chứng cho thấy trẻ em có nguy cơ bị bạo lực gia đình cao hơn. Sự cô lập, cảm giác bị tụt hậu trong học tập, ít tiếp xúc với bạn bè và các mạng lưới hỗ trợ đã góp phần làm tăng tăng những lo ngại về tinh thần cho trẻ em - tất cả các yếu tố này cần phải được tính đến khi chúng ta tư duy lại về các cách tiếp cận tốt hơn cho trẻ em Việt Nam”.

Việc thiếu các lựa chọn về chăm sóc trẻ em và giáo dục mầm non khiến nhiều cha mẹ, đặc biệt là những phụ nữ là lao động không chính thức, buộc phải mang con theo đến nơi làm việc. Hơn 9 trên 10 phụ nữ tại châu Phi và gần 7 trên 10 phụ nữ tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương là lao động không chính thức và bị hạn chế hoặc không thể tiếp cận bất kỳ hình thức bảo trợ xã hội nào. Báo cáo chỉ ra rằng việc nhiều cha mẹ bị mắc kẹt trong công việc không ổn định và trả lương thấp góp phần vào vòng luẩn quẩn của đói nghèo xuyên thế hệ.

Bà Fore cho biết: “Đại dịch COVID-19 càng làm cuộc khủng hoảng về chăm sóc trẻ em trên toàn cầu trầm trọng hơn. Các gia đình cần sự hỗ trợ từ phía chính phủ và người sử dụng lao động để giúp họ vượt qua cơn bão này, để bảo vệ và đảm bảo cho trẻ em được học tập và phát triển.”

Thu Hằng