408 hồ chứa hư hỏng nặng chưa được bố trí nguồn vốn sửa chữa

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Hoàng Hiệp phát biểu chỉ đạo tại hội nghị. Ảnh: Bích Hồng/BNEWS/TTXVN

Tại Hội nghị Quản lý, vận hành hồ chứa thủy lợi do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức chiều 13/11, tại Hà Nội, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Hoàng Hiệp nhấn mạnh, việc vận hành hồ chứa thủy lợi phải đảm bảo đa mục tiêu, không chỉ cho tưới tiêu cây trồng, không chỉ làm nhiệm vụ tích nước và xả nước mà còn cho phát triển kinh tế - xã hội. Các hồ chứa tích nước đảm bảo cho sản xuất nhưng cũng phải vận hành an toàn, nhất là các hồ có chức năng cắt lũ.

Từ bão số 3 cho thấy, vận hành hồ chứa, đặc biệt là hồ chứa liên vùng đặt ra vấn đề làm thế nào vận hành hiệu quả để đảm bảo nước trong hồ chứa thủy lợi là nguồn tài nguyên.

Theo Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp, hệ thống hồ thủy lợi lớn nhưng nhiều hồ đã tồn tại 100 năm, 50 năm… nhưng chưa có quy định lúc nào dừng khai thác. Hiện hồ chứa có dung tích thật và dung tích thiết kế khác nhau nhiều. Có nhiều hồ chứa sau khảo sát dung tích tăng lên gấp đôi, nhưng cũng có hồ còn một nửa. Bên cạnh đó, việc cảnh báo sớm, cảnh báo xa còn yếu và điều này cần được đầu tư bằng khoa học công nghệ. Đây là những câu chuyện lớn trong quản lý và vận hành hồ chứa thủy lợi.

Theo Cục Thủy lợi, hiện cả nước đã xây dựng được 7.315 đập, hồ chứa thủy lợi; trong đó có 592 đập dâng có chiều cao trên 5m và 6.723 hồ chứa với tổng chiều dài đập khoảng 1.182 km, tổng dung tích trữ khoảng 15,2 tỷ m3.

Trong tổng số trên, cả nước có 4 hồ đặc biệt quan trọng (Cửa Đạt 1,065 tỷ m3, Ngàn Trươi 775,7 triệu m3, Tả Trạch 420 triệu m3, Dầu Tiếng 1,580 tỷ m3), 896 hồ lớn, 1.540 hồ vừa và 4.283 hồ nhỏ. Cũng trong số trên chỉ có 213 hồ chứa có cửa van.

Các hồ chứa thủy lợi có dung tích phòng lũ lớn như: Cửa Đạt, Ngàn Trươi, Tả Trạch, Dầu Tiếng... Vì vậy, các hồ chứa đóng vai trò quan trọng trong việc cắt, giảm lũ cho hạ du, điển hình như các trận lũ do ảnh hưởng của bão số 3, bão số 4. Bên cạnh đó, các hồ chứa thủy lợi hiện nay còn có nhiệm vụ phục vụ khai thác đa mục tiêu: cấp nước phát điện, tạo không gian phát triển điện mặt trời, nuôi trồng thủy sản, phát triển du lịch…

Quang cảnh hội nghị. Ảnh: Bích Hồng/BNEWS/TTXVN

Tuy các hồ chứa đóng nhiều vai trò quan trọng nhưng ông Nguyễn Đăng Hà, Trưởng phòng An toàn đập và hồ chứa nước, Cục Thủy lợi cho biết, việc lắp đặt thiết bị quan trắc công trình đập, hồ chứa nước – giải pháp quan trọng để theo dõi, đánh giá mức độ an toàn công trình hiện còn rất hạn chế: 5 hồ đã được lắp đặt nhưng chưa hoàn thiện, hoặc hư hỏng cần nâng cấp (Cửa Đạt, Tả Trạch, Cấm Sơn, Kim Sơn, Dầu Tiếng); 5 hồ đã thực hiện (Ngàn Trươi, Ia Mơr, Núi Cốc, Cầu Mới, Sông Ray); 1 hồ đang thực hiện (Đại Lải); 2 hồ chưa thực hiện (Bàu Nhum, Suối Giai). Các tồn tại này cần được khắc phục thời gian tới.

Bích Hồng/BNEWS/TTXVN