50 năm kiên trung lời thề giữ biển - Kỳ 2: Tiến thẳng lên hiện đại
Để thực sự là "lá chắn thép" trong bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc, Vùng 4 Hải quân đặc biệt chú trọng huấn luyện cán bộ, chiến sĩ làm chủ mọi loại vũ khí, trang thiết bị tiên tiến nhất; không ngừng cải tiến, nâng cấp trang thiết bị, đáp ứng yêu cầu hiện đại hóa. Mỗi sáng kiến được ứng dụng đều góp phần đưa Vùng 4 Hải quân từng bước tiến thẳng lên hiện đại.
Làm chủ vũ khí, trang bị
Thượng tá Trần Văn Vương - Lữ đoàn trưởng Lữ đoàn 162, Vùng 4 Hải quân cho biết: "So với các tàu mặt nước chiến đấu khác, các tàu hộ vệ tên lửa, tàu tên lửa tấn công nhanh, tàu tuần tiễu tên lửa trong đội hình chiến đấu của lữ đoàn được trang bị nhiều vũ khí, khí tài hiện đại; khai thác vận hành bằng kỹ thuật số và công nghệ thông tin. Việc nắm vững tính năng, kỹ chiến thuật của từng dạng tàu và thành thục khoa học, công nghệ, tin học là điều bắt buộc trong quản lý, chỉ huy, điều hành gắn với làm chủ, khai thác vận hành để phát huy tối đa hiệu quả của trang bị kỹ thuật hiện đại trong chiến đấu bảo vệ chủ quyền biển, đảo".
Công tác bảo quản, bảo dưỡng vũ khí trang bị tại Trung đoàn 451.
Từ thực tiễn đó, Đảng ủy, Chỉ huy Lữ đoàn 162 xác định, cán bộ là lực lượng nòng cốt, nhân tố quyết định trong làm chủ những con tàu chiến đấu hiện đại; đội ngũ quân nhân chuyên nghiệp là “xương sống” của mỗi con tàu. Từ đó, lữ đoàn chú trọng đến công tác huấn luyện thực hành, gắn với chức trách của từng cá nhân, từng bộ phận; tập trung huấn luyện sát với phương án, nhiệm vụ, sát trang bị kỹ thuật hiện có, sát chiến trường và đối tượng tác chiến; tăng cường huấn luyện đêm sau 22 giờ; huấn luyện thực binh trong điều kiện thời tiết phức tạp; tổ chức hội thi, hội thao, hội báo chiến thuật, bài tập nhóm...
Cán bộ, chiến sĩ Lữ đoàn 685 huấn luyện lắp tên lửa lên giàn phóng.
Trung đoàn Ra-đa 451, Vùng 4 Hải quân là đơn vị được nâng cấp từ tiểu đoàn lên trung đoàn nhằm đáp ứng yêu cầu bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc trong tình hình mới. Những ngày đầu mới thành lập, trung đoàn tiếp quản trang bị kỹ thuật thô sơ, tầm quan sát hạn chế, thường xuyên phát sinh hỏng hóc không có trang bị thay thế. Còn hiện nay, với sự tạo điều kiện của cấp trên, trung đoàn đã được trang bị những loại trang bị kỹ thuật hiện đại, có tầm quan sát xa, chất lượng tốt, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biển, đảo trong tình hình mới. Thượng tá Nguyễn Tiến Tảo - Chính ủy Trung đoàn 451 cho biết: "Đơn vị luôn quán triệt phương châm chỉ đạo của ngành Ra-đa Hải quân là “Nhanh, xa, đúng, đủ, bí mật, an toàn”, lấy khẩu hiệu “Vào phòng máy là vào vị trí chiến đấu” để cán bộ, chiến sĩ nâng cao nhận thức, trách nhiệm trong các ca trực ra-đa quan sát, quyết tâm không để Tổ quốc bị bất ngờ từ hướng biển".
Không ngừng nâng cấp, cải tiến
Cho chúng tôi xem bộ thiết bị tháo lắp đầu tự dẫn trên tên lửa đã được cải tiến, Đại úy Lưu Văn Báu - Phó Trạm trưởng Trạm 45, Trung tâm Bảo đảm Kỹ thuật 719, Vùng 4 Hải quân kể, trong quá trình công tác, anh nhận thấy có nhiều vấn đề thực tế phát sinh như: Trang bị của đơn vị hiện đại song một số tài liệu đi kèm chưa được biên dịch, dẫn đến khó khăn trong quá trình khai thác, sử dụng; trình độ ngoại ngữ, nhất là ngoại ngữ chuyên ngành có tính đặc thù của bản thân còn hạn chế, ảnh hưởng đến quá trình nghiên cứu chuyên sâu; trình độ của nhân viên chuyên môn cấp dưới không đồng đều, ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng đào tạo và làm chủ trang bị... Từ đó, anh đã nỗ lực học thêm ngoại ngữ để chủ động khai thác, tiếp cận các nguồn dữ liệu bằng tiếng nước ngoài; phân tích, so sánh, kiểm chứng các nguồn thông tin... Dù không có quy trình của nhà sản xuất, năm 2021, Đại úy Lưu Văn Báu và đồng đội đã nghiên cứu, tổ chức thay thế đầu tự dẫn trên tên lửa, nghiên cứu quy trình và tổ chức thay thế thành công đầu tự dẫn trên tên lửa thực hiện nhiệm vụ. Năm 2022, anh tiếp tục nghiên cứu xây dựng, hoàn thiện phần mềm “Mô hình mô phỏng máy kiểm tra tên lửa ACK”, giúp tiết kiệm đáng kể chi phí bảo quản, bảo dưỡng trang bị kỹ thuật, hạn chế xuống cấp về chất lượng, tuổi thọ của máy, đạt hiệu quả cao trong quy trình kiểm tra, nâng cấp, chuẩn bị tên lửa cho các tàu thực hiện nhiệm vụ.
Cán bộ, chiến sĩ Lữ đoàn 685 huấn luyện lắp đặt bệ quay tên lửa.
Đại tá Nguyễn Văn Quang - Chính ủy Trung tâm Bảo đảm Kỹ thuật 719 cho biết, đặc thù công tác kỹ thuật ở trung tâm là phải thường xuyên tổ chức kiểm tra, rà soát, hướng dẫn các đơn vị sử dụng tiết kiệm nguồn vật tư kỹ thuật, nhất là đối với các vật tư đặc chủng khan hiếm; phải bảo đảm cho nhiều loại hình đơn vị quân, binh chủng. Trong khi đó, địa bàn đóng quân rộng, số lượng trang bị kỹ thuật lớn, đa dạng về chủng loại; nhiều loại trang bị kỹ thuật mới, hiện đại; thời tiết, khí hậu môi trường biển, đảo khắc nghiệt; xung đột vũ trang giữa các nước làm ảnh hưởng đến nguồn cung ứng vật tư, chuyên gia bảo hành từ nước ngoài... Tuy nhiên, các cán bộ, chiến sĩ đều quyết tâm phát huy năng lực, chủ động nghiên cứu, kết hợp liên hệ học hỏi kinh nghiệm của cấp trên và đồng đội, đẩy mạnh sáng kiến, sáng chế và phương pháp hiệu quả để nâng cao trình độ, tay nghề, làm chủ các trang thiết bị.
Cán bộ, chiến sĩ Trạm 570, Trung đoàn 451 thực hiện nhiệm vụ ra-đa quan sát trên vùng biển được phân công.
Quán triệt quan điểm tự lực, tự cường, dựa vào sức mình là chính, triệt để thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, các đơn vị thuộc Vùng 4 Hải quân luôn kết hợp chặt chẽ giữa làm chủ, khai thác sử dụng tốt các khí tài, trang bị kỹ thuật mới, hiện đại với làm chủ và không ngừng nghiên cứu, phát huy hiệu quả vũ khí, trang bị kỹ thuật hiện có, chú trọng nghiên cứu sáng kiến cải tiến kỹ thuật và áp dụng công nghệ nội địa. Phong trào thi đua phát huy sáng kiến, cải tiến kỹ thuật, toàn vùng được cụ thể hóa bằng nhiều hội thi. Trong đó, nổi bật có hội thi mô hình học cụ được tổ chức hằng năm, qua đó chọn ra những mô hình, sáng kiến xuất sắc tham gia hội thi cấp quân chủng, toàn quân. Năm 2025, toàn vùng có 66 sản phẩm tiêu biểu tham gia hội thi cấp vùng. Đó là những sản phẩm mới do cán bộ, chiến sĩ tự nghiên cứu, chế tạo, có tính ứng dụng cao, được củng cố, hoàn thiện để đưa vào ứng dụng thực tế trong huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, xây dựng nền nếp chính quy ở các cơ quan, đơn vị.
Xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân trên biển
Không chỉ làm chủ vũ khí trang bị hiện đại, mỗi cán bộ, chiến sĩ Vùng 4 Hải quân còn không ngừng trui rèn ý chí, quyết tâm cống hiến để bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc trong tình hình mới.
Kiểm tra đạn tên lửa chiến đấu tại Trạm 44, Trung tâm Bảo đảm Kỹ thuật 719.
Tại các đảo, điểm đóng quân của Lữ đoàn 146 trên quần đảo Trường Sa, các cán bộ, chiến sĩ ngày ngày tuần tra, canh gác, bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc. Thượng tá Nguyễn Văn Khương - Chính trị viên đảo Song Tử Tây, Lữ đoàn 146 cho biết, ở đảo, con người là yếu tố quyết định. Những công việc tưởng chừng đơn giản như: chăm sóc cây xanh, xanh hóa đảo, giữ gìn cảnh quan, môi trường sống… đều đòi hỏi sự tận tụy, trách nhiệm của mỗi người. "Đối mặt với khí hậu khắc nghiệt ở Trường Sa và âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch, chỉ có ý chí, bản lĩnh và sự hy sinh thầm lặng của chiến sĩ mới làm nên sức mạnh giữ vững chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc. Vì thế, ở Trường Sa, con người là “linh hồn” của đảo, là nhân tố quyết định hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ" - Thượng tá Nguyễn Văn Khương nói.
Bảo quản, bảo dưỡng trang bị kỹ thuật tại Trạm 41, Trung tâm Bảo đảm kỹ thuật 719.
Sức mạnh con người ở Vùng 4 Hải quân còn được nhân lên nhờ phát huy sức mạnh toàn dân trong bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc. Thông qua các chương trình "Hải quân đồng hành cùng ngư dân vươn khơi bám biển", hàng trăm lượt tàu cá, hàng nghìn lượt ngư dân được Vùng 4 Hải quân cứu hộ, cứu nạn; hỗ trợ xăng dầu, nước ngọt, nhu yếu phẩm. Hoạt động "Hải quân nhận đỡ đầu con ngư dân" đã giúp 19 con ngư dân có hoàn cảnh khó khăn được hỗ trợ học tập đến năm 18 tuổi. Các hoạt động giao lưu, kết nghĩa, tuyên truyền về biển, đảo được tổ chức thường xuyên đã góp phần thu hút nguồn nhân lực từ sớm cho lực lượng Hải quân cả nước... Ông Lê Thanh Bình (tỉnh Gia Lai), thuyền trưởng tàu cá BĐ 98099 TS được cứu hộ thành công ngày 7-9 tâm sự: “Khi tàu gặp sự cố, chúng tôi rất lo lắng. Nhờ có bộ đội đảo Sơn Ca kịp thời lai dắt tàu, hỗ trợ nhu yếu phẩm, chúng tôi mới yên tâm khắc phục hỏng hóc. Các anh chính là điểm tựa vững chắc để ngư dân an tâm bám biển, góp phần bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc”.
Từ sức mạnh của cán bộ, chiến sĩ trong làm chủ vũ khí trang bị, đến sức mạnh của những người lính trực tiếp làm nhiệm vụ canh giữ biển, đảo của Tổ quốc, đã tạo nên sức mạnh tổng hợp quân dân trên biển, góp phần xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân trên biển vững chắc.
