50 năm Petrovietnam: Giữ lửa di sản, kiến tạo năng lượng quốc gia

Tổng Bí thư Tô Lâm trao tặng Huân chương Lao động hạng Nhất cho Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng quốc gia Việt Nam. (Ảnh: PV/Vietnam+)

Ngày 21/9/2025, tại Hà Nội, Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam (Petrovietnam) đã long trọng tổ chức Lễ đón nhận Huân chương Lao động Hạng Nhất và kỷ niệm 50 năm ngày thành lập (3/9/1975-3/9/2025). Tổng Bí thư Tô Lâm đã đến dự và phát biểu chỉ đạo.

Cùng dự có Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính; lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; lãnh đạo các bộ, ban, ngành trung ương, địa phương; các đối tác trong và ngoài nước của Petrovietnam và đông đảo thế hệ cán bộ lãnh đạo, người lao động dầu khí qua các thời kỳ.

Khẳng định vị thế chiến lược của ngành dầu khí

Lễ kỷ niệm là dịp nhìn lại hành trình 50 năm xây dựng và phát triển đầy khó khăn, thách thức nhưng cũng rất tự hào; khẳng định những thành tựu, đóng góp quan trọng cho phát triển đất nước; đồng thời xác lập sứ mệnh và tầm nhìn cho giai đoạn phát triển mới với mục tiêu lớn hơn, khát vọng hơn vì một Việt Nam lớn mạnh, hùng cường trong kỷ nguyên mới.

Sự ra đời của ngành công nghiệp dầu khí Việt Nam khởi đầu từ tầm nhìn chiến lược và dự cảm thiên tài của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Ngay từ những năm tháng đất nước còn chìm trong chiến tranh, Người đã nhận thấy một ngành công nghiệp dầu khí hiện đại là điều kiện tiên quyết để xây dựng một quốc gia hùng mạnh.

Từ dự cảm của Chủ tịch Hồ Chí Minh, được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, chỉ 100 ngày sau khi đất nước thống nhất, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 244 ngày 09/8/1975 làm cơ sở chính trị để Quốc hội ban hành Nghị quyết số 33 ngày 20/8/1975 và Chính phủ ban hành Quyết định số 170/CP ngày 03/9/1975 - thành lập Tổng cục Dầu mỏ và Khí đốt Việt Nam, tiền thân trực tiếp của Tập đoàn Công nghiệp-Năng lượng Quốc gia Việt Nam ngày nay.

Tổng Bí thư Tô Lâm, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và các đại biểu tham quan triển lãm những thành tựu khoa học kỹ thuật nổi bật của Petrovietnam trong 50 năm hình thành và phát triển. (Ảnh: PV/Vietnam+)

Sự ra đời của Tổng cục ngay sau ngày thống nhất không chỉ thể hiện tính cấp bách của việc khai thác tài nguyên để tái thiết đất nước mà còn khẳng định vị thế chiến lược của ngành dầu khí trong tầm nhìn phát triển quốc gia.

Bước ngoặt thực sự làm thay đổi vận mệnh kinh tế của quốc gia đến vào ngày 26/6/1986, khi dòng dầu thương mại đầu tiên được khai thác từ mỏ Bạch Hổ. Sự kiện này diễn ra vào một thời điểm lịch sử đặc biệt quan trọng, đúng vào giai đoạn khởi đầu của công cuộc Đổi Mới.

Bối cảnh nền kinh tế đang trong giai đoạn chuyển đổi đầy khó khăn, bị bao vây cấm vận, dòng dầu từ mỏ Bạch Hổ đã trở thành một "cú hích" cực kỳ mạnh mẽ, khẳng định Việt Nam chính thức trở thành Quốc gia sản xuất dầu mỏ; không chỉ góp phần giải tỏa cơn khát năng lượng, mà còn tạo nguồn thu ngoại tệ mạnh đầu tiên và đáng kể nhất, tạo ra nguồn lực tài chính quan trọng để thực hiện các cải cách kinh tế sâu rộng, ổn định kinh tế vĩ mô và góp phần bảo vệ chế độ.

Trong từng giai đoạn phát triển của đất nước, Đảng, Nhà nước luôn đặc biệt quan tâm đến chiến lược phát triển ngành dầu khí Việt Nam, trong đó có 03 nghị quyết và 03 kết luận của Bộ Chính trị là những định hướng chiến lược, quan trọng xuyên suốt quá trình phát triển của Petrovietnam.

Phát biểu tại Lễ kỷ niệm, ông Lê Mạnh Hùng, Chủ tịch Hội đồng Thành viên Tập đoàn Công nghiệp-Năng lượng Quốc gia Việt Nam nhấn mạnh, suốt 50 năm qua, dưới sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước, Petrovietnam đã đạt được nhiều thành tựu to lớn, là động lực dẫn dắt, lan tỏa, đóng góp quan trọng trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc: Đã xây dựng được ngành Công nghiệp dầu khí hoàn chỉnh, đồng bộ, hiện đại với hệ thống hạ tầng năng lượng xương sống, chiến lược; Đưa vào hoạt động nhiều công trình, dự án trọng điểm Quốc gia trong và ngoài nước như: Bạch Hổ, Biển Đông, Cửu Long; Khí Điện Đạm Phú Mỹ, Cà Mau; Lọc dầu Dung Quất, Nghi Sơn, Nhiệt điện Vũng Áng…ở nước ngoài như Nga, Algeria.

Petrovietnam đã làm chủ hầu hết các công nghệ lõi trong chuỗi giá trị dầu khí ở trình độ thế giới: từ thăm dò, khai thác dầu khí, xử lý khí; đến lọc hóa dầu, tổng hợp hóa học sản xuất amoniac, ure, vật liệu cao phân tử, sản xuất điện tua bin khí, tua bin hơi…đóng góp vào khoa học dầu khí thế giới công nghệ khai thác dầu trong đá móng, chế tạo giàn khoan tự nâng, tổng hợp graphene..., đồng thời, đào tạo được đội ngũ lãnh đạo, quản lý, nhà khoa học, chuyên gia có trình độ cao, hình thành tri thức ngành dầu khí, qua đó góp phần thay đổi và nâng cao trình độ của lực lượng sản xuất Việt Nam.

Chủ tịch Hội đồng thành viên Petrovietnam Lê Mạnh Hùng giới thiệu với Tổng Bí thư Tô Lâm, Thủ tướng Phạm Minh Chính và các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước về các sản phẩm nhiên liệu đặc chủng quốc phòng. (Ảnh: PV/Vietnam+)

Cũng theo ông Lê Mạnh Hùng, Petrovietnam đã thực hiện tốt sứ mệnh góp phần quan trọng bảo đảm 5 an: an ninh năng lượng, an ninh kinh tế, an ninh quốc phòng, an ninh lương thực và an sinh xã hội.

Đặc biệt, trong giai đoạn 2020–2025 đầy biến động với những “khủng hoảng kép” và mang trong mình “vết thương” nội tại, Petrovietnam đã kiên cường vượt qua thử thách, phục hồi, phát triển với tốc độ tăng trưởng rất cao, đạt nhiều kỷ lục mới trong sản xuất, kinh doanh; hồi sinh và đưa vào hoạt động hiệu quả nhiều công trình, dự án lớn như: Nhiệt điện Sông Hậu 1, Thái Bình 2, LNG Thị Vải, Chuỗi Khí điện Lô B... Petrovietnam đã thành công trong cơ cấu, dịch chuyển mô hình kinh doanh bền vững, gia tăng tỷ trọng công nghệ, chế biến sâu, giá trị cao và xuất khẩu, ứng phó hiệu quả với biến động của môi trường kinh doanh.

Đến ngày hôm nay, Petrovietnam có thể tự hào với những thành tựu to lớn, trong đó 5 chỉ số đạt cao nhất: quy mô lớn nhất; đóng góp ngân sách nhiều nhất; liên tục đạt lợi nhuận cao nhất; doanh nghiệp có số lượng giải thưởng Hồ Chí Minh và Nhà nước về Khoa học công nghệ nhiều nhất; thực hiện trách nhiệm xã hội, đóng góp cho An sinh xã hội cao nhất.

Phấn đấu là một trong 500 doanh nghiệp lớn nhất thế giới

Quá trình hình thành và phát triển của Petrovietnam đã cho thấy một mô hình phát triển đặc thù; sự ra đời của Petrovietnam không phải là một quá trình tự thân mà là sự kết hợp chặt chẽ giữa quyết tâm chính trị, tầm nhìn chiến lược quốc gia và tiến trình hội nhập, hợp tác kinh tế quốc tế từ rất sớm.

Di sản của Petrovietnam được định hình với một sứ mệnh kép ngay từ đầu: vừa là một đơn vị kinh tế tạo ra của cải vật chất, vừa là một công cụ để thực hiện các mục tiêu chiến lược của quốc gia, từ tái thiết kinh tế đến khẳng định chủ quyền. Nền tảng văn hóa "phụng sự Tổ quốc" đã được hun đúc trong gian khó, thấm sâu vào mỗi con người Petrovietnam và trở thành một tài sản vô hình, một nguồn sức mạnh nội sinh giúp Petrovietnam vượt qua những thử thách to lớn trong các giai đoạn phát triển.

Sau 50 năm, bước ngoặt chiến lược quan trọng nhất là sự chuyển đổi sứ mệnh của Petrovietnam. Việc đổi tên từ "Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam" thành "Tập đoàn Công nghiệp-Năng lượng Quốc gia Việt Nam" không chỉ thay đổi định danh mà còn là sự tái định vị mang tính chiến lược sâu sắc. Sự thay đổi này được xác lập bởi các định hướng chính sách ở cấp cao nhất, đặc biệt từ Kết luận số 76-KL/TW của Bộ Chính trị, đã định hướng cho sự phát triển mới của ngành Dầu khí và Petrovietnam trong bối cảnh mới.

Mục tiêu đến 2030, Petrovietnam là một trong 500 doanh nghiệp lớn nhất thế giới (Fortune Global 500). (Ảnh: PV/Vietnam+)

Sứ mệnh mới của Petrovietnam được xác định theo một chiến lược kép: "tối ưu hóa nguồn năng lượng dầu khí, phát triển bền vững các nguồn năng lượng mới." Điều này có nghĩa là Petrovietnam sẽ không từ bỏ vai trò cốt lõi trong lĩnh vực dầu khí truyền thống, vốn vẫn là nền tảng đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia, mà sẽ thực hiện song song với phát triển mạnh mẽ các lĩnh vực năng lượng mới và năng lượng tái tạo.

Theo đó, mục tiêu đến 2030, Petrovietnam là một trong 500 doanh nghiệp lớn nhất thế giới (Fortune Global 500); dẫn dắt hình thành các Trung tâm Công nghiệp Năng lượng Quốc gia, trở thành biểu tượng của trí tuệ, kỷ luật và khát vọng Việt Nam. Tầm nhìn đến 2050, Petrovietnam sẽ trở thành Tập đoàn Công nghiệp-Năng lượng tích hợp, xanh-số-thông minh, nằm trong nhóm các tập đoàn hàng đầu khu vực, có vị thế toàn cầu.

Ông Lê Mạnh Hùng, Chủ tịch Hội đồng thành viên Petrovietnam nhấn mạnh, bước vào kỷ nguyên mới, cùng với sự phát triển của đất nước, dù còn nhiều khó khăn, nhưng Petrovietnam kiên định thực hiện mục tiêu chiến lược đã xác định tại Nghị quyết đại hội Đảng bộ lần thứ 4, phấn đấu là một trong 500 doanh nghiệp lớn nhất thế giới vào năm 2030, phát triển mạnh, bền vững.

Tập đoàn cũng tập trung đổi mới, hiện đại hóa hệ thống quản trị đồng bộ với mô hình Tập đoàn Công nghiệp-Năng lượng Quốc gia; tập trung phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, đặc biệt là 10 công nghệ chiến lược, 32 sản phẩm chủ lực, với mục tiêu doanh thu từ khoa học công nghệ chiếm 25%; quản trị nhân tài, chuẩn bị nguồn nhân lực chất lượng cao cho tương lai; phát triển các Trung tâm Công nghiệp năng lượng sinh thái Quốc gia; tăng cường hợp tác, đầu tư, xuất khẩu và kinh doanh quốc tế, phấn đấu doanh thu quốc tế chiếm 30%; nâng tầm văn hóa doanh nghiệp phù hợp với sứ mệnh, tầm nhìn mới thông qua phát triển con người và tri thức Petrovietnam.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính trao tặng Huân chương Lao động Hạng Nhì cho Tổng Giám đốc Petrovietnam Lê Ngọc Sơn. (Ảnh: PV/Vietnam+)

Nhân dịp kỷ niệm 50 năm xây dựng và trưởng thành, dưới sự chứng kiến của Tổng Bí thư Tô Lâm, Thủ tướng Phạm Minh Chính cùng các đồng chí Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Tập đoàn Công nghiệp-Năng lượng Quốc gia Việt Nam đã khởi động chương trình STEM Innovation Petrovietnam, xây dựng các phòng họp STEM ứng dụng công nghệ số, từng bước nâng cấp hệ thống cơ sở hạ tầng giáo dục, kết nối các trường, các địa phương và quốc tế. Từ nay đến hết năm 2025, chương trình sẽ triển khai tại mỗi tỉnh 3 phòng học STEM điển hình, kết nối với nhau và kết nối giữa các địa phương, kết nối với cơ sở giáo dục, đào tạo của Singapore.

Việc Petrovietnam chính thức khởi động chương trình STEM Innovation Petrovietnam ngay sau khi Bộ Chính trị Ban hành Nghị quyết số 71-NQ/TW ngày 22/8/2025 về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo tiếp tục khẳng định sự chủ động, trách nhiệm của Tập đoàn trong việc thực hiện các hoạt động an sinh xã hội của Tập đoàn, đặc biệt là kiến tạo, nâng tầm tri thức hướng tới phát triển bền vững trong xã hội.

Đây cũng là quan điểm, định hướng chủ động được Bộ Chính trị nhấn mạnh trong Nghị quyết: “Nhận thức sâu sắc, đầy đủ và thực hiện nhất quán quan điểm giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu, quyết định tương lai dân tộc. Phát triển giáo dục và đào tạo là sự nghiệp của Đảng, Nhà nước và của toàn dân. Nhà nước giữ vai trò định hướng chiến lược, kiến tạo phát triển, bảo đảm nguồn lực và công bằng trong giáo dục; bảo đảm đủ trường, đủ lớp, đủ giáo viên đáp ứng nhu cầu học tập của người dân. Toàn xã hội có trách nhiệm chăm lo, tham gia đóng góp nguồn lực và giám sát phát triển giáo dục”.

Trong khuôn khổ Lễ kỷ niệm, Petrovietnam đã khai mạc Triển lãm Khoa học-Công nghệ trưng bày các thành tựu khoa học công nghệ nổi bật trong 50 năm. Các hiện vật trưng bày, giới thiệu tại triển lãm là tiêu biểu cho những thành tựu, đóng góp về khoa học công nghệ, khẳng định nền tảng năng lực cốt lõi của Petrovietnam trong quá trình phát triển đất nước; thể hiện tầm vóc, quy mô và lĩnh vực hoạt động, không chỉ trong lĩnh vực dầu khí truyền thống, Petrovietnam còn đang đi đầu, dẫn dắt nhiều ngành, lĩnh vực công nghiệp, dịch vụ, các dạng năng lượng mới, năng lượng… phát triển và hội nhập, nhất là lĩnh vực điện gió ngoài khơi đã khẳng định được thương hiệu trên trường quốc tế…

Triển lãm sẽ diễn ra trong 2 ngày 21/9 và 22/9; mở cửa rộng rãi, miễn phí từ 8h đến 21h ngày 22/9 để công chúng có thể tham quan./.

(Vietnam+)