6 cách giảm đau tay do viêm khớp dạng thấp khi giao mùa

Viêm khớp dạng thấp là tình trạng hệ miễn dịch tự tấn công các mô của cơ thể, điều này dẫn tới tổn thương ở các khớp bàn tay, cổ tay, đầu gối,... Trong đó, đau tay do viêm khớp dạng thấp có thể bao gồm cảm giác đau, sưng đỏ, tê ran cứng ở các khớp ngón tay, cổ tay (đặc biệt đau và cứng cơ kéo dài hơn 1 giờ sau khi thức dậy) ảnh hưởng tới công việc hàng ngày; thậm chí là biến dạng khớp bàn tay.

1. Các giai đoạn viêm khớp dạng thấp ở tay

Theo Medical News Today, các triệu chứng viêm khớp dạng thấp giữa mỗi cá nhân là khác nhau và không thể dự đoán trước được, nhưng thường theo mô hình tái phát - thuyên giảm, lặp đi lặp lại khi có các tác nhân kích hoạt. CDC thống kê rằng, hơn 50% bệnh nhân mắc viêm khớp dạng thấp có các triệu chứng bắt đầu chậm và không rõ ràng và 25% trường hợp có các triệu chứng khởi phát đột ngột.

Các triệu chứng viêm khớp dạng thấp giữa mỗi cá nhân là khác nhau và không thể dự đoán trước được các cơn bùng phát (Ảnh: ST)

Theo thời gian, viêm khớp dạng thấp tiến triển khiến các triệu chứng trở nên tồi tệ hơn, ảnh hưởng rộng hơn ở các khớp và dẫn tới dị dạng khớp, ảnh hưởng tới phạm vi chuyển động bàn tay của người bệnh.

- Giai đoạn 1: Bao khớp tay bị viêm, các mô hoạt dịch sưng lên gây ra đau khớp, sưng tấy khớp và cứng khớp rõ rệt.

- Giai đoạn 2: Viêm khớp dạng thấp vừa phải, tình trạng viêm của mô hoạt dịch đủ nghiêm trọng khiến sụn khớp bị hư hỏng. Điều này khiến khớp tay người bệnh đau nhiều hơn, giảm/mất khả năng chuyện động và có thể kèm theo mệt mỏi quá mức và sốt nhẹ. Nếu không được điều trị, sau 2 năm, các triệu chứng mòn khớp sẽ xuất hiện.

- Giai đoạn 3: Viêm khớp dạng thấp tiến triển nghiêm trọng dẫn tới xương và sụn bị phá hủy gây ra các cơn đau tồi tệ hơn, viêm nhiễm khớp kéo dài dẫn tới dị tật vĩnh viễn khiến các ngón tay bị cong ra ngoài (còn gọi là biến dạng Boutonniere), với các u cục bao quanh khớp (còn gọi là nốt thấp khớp). Trong trường hợp gân cổ tay bị các u cục chèn ép, người bệnh có thể phát triển thêm các triệu chứng của hội chứng ống cổ tay.

- Giai đoạn 4: Viêm khớp dạng thấp giai đoạn cuối, quá trình viêm ở khớp dừng lại, các khớp không còn hoạt động. Ở giai đoạn 4, người bệnh vẫn có thể bị sưng, đau, cứng khớp nhưng tình trạng mất chức năng khớp nghiêm trọng hơn và gây ra tàn tật ở tay. Trong những trường hợp hiếm hoi (khoảng 0,8%), khi viêm khớp dạng thấp phá hủy các khớp gây ra tình trạng dính khớp.

Để nhận biết dấu hiệu bệnh viêm khớp dạng thấp ở tay tiến triển, các cá nhân bị viêm khớp dạng thấp có thể chú ý tới các thay đổi như:

+ Cơn đau khớp và sưng tấy ngày càng trầm trọng hơn.

+ Tăng tần suất và thời gian bùng phát cơn đau khớp.

+ Tăng mức độ các dấu hiệu viêm trong máu.

+ Xét nghiệm hình ảnh cho thấy tổn thương khớp rõ rệt và lan rộng.

+ Xuất hiện các triệu chứng khác như mệt mỏi, khô đau mắt, sốt.

+ Sự xuất hiện của các nốt thấp khớp, u cục cứng dưới da gần các khớp bị viêm.

Theo thời gian, viêm khớp dạng thấp tiến triển khiến các triệu chứng trở nên tồi tệ hơn, ảnh hưởng rộng hơn ở các khớp (Ảnh: ST)

2. Cách giảm đau tay do viêm khớp dạng thấp

Để nhận biết dấu hiệu bệnh viêm khớp dạng thấp ở tay tiến triển, các cá nhân bị viêm khớp dạng thấp có thể chú ý tới các thay đổi như:

+ Cơn đau khớp và sưng tấy ngày càng trầm trọng hơn.

+ Tăng tần suất và thời gian bùng phát cơn đau khớp.

+ Tăng mức độ các dấu hiệu viêm trong máu.

+ Xét nghiệm hình ảnh cho thấy tổn thương khớp rõ rệt và lan rộng.

+ Xuất hiện các triệu chứng khác như mệt mỏi, khô đau mắt, sốt.

+ Sự xuất hiện của các nốt thấp khớp, u cục cứng dưới da gần các khớp bị viêm.

Lúc này, cần nhanh chóng thăm khám bác sĩ để được can thiệp điều trị phù hợp với giai đoạn viêm khớp dạng thấp của bản thân. Ngoài việc chú ý tới các triệu chứng viêm khớp dạng thấp tiến triển, để giảm đau tay khi cơn viêm khớp dạng thấp bùng phát, bạn có thể:

- Chườm nóng hoặc chườm lạnh: Để giảm tình trạng viêm đau và thư giãn cơ xung quanh khớp tay, bạn có thể chườm nóng ở vị trí khớp 20 phút mỗi lần hoặc thử ngâm tay trong bồn nước ấm. Trong khi đó, nếu muốn giảm sưng, hãy chườm lạnh lên khớp tay bị đau từ 10 - 15 phút. Lưu ý nên dùng các dụng cụ chườm chuyên dụng, tránh chườm trực tiếp lên da gây bỏng.

- Nghỉ ngơi và tập các bài tập nhẹ nhàng để tăng cường linh hoạt khớp bàn tay và ngón tay, giảm căng cứng do viêm. Đầu tiên hãy tự nắm lấy bàn tay mình rồi mở và duỗi các ngón tay càng thẳng càng tốt rồi đếm từ 1 đến 20, thực hiện hai lần mỗi ngày. Nếu muốn thực hiện với động tác khó hơn, bạn có thể dùng cách bóp một miếng bọt biển hoặc quả bóng xốp có kích thước bằng một quả bóng tennis, sau đó thả ra và mở rộng các ngón tay của bạn.

- Đeo nẹp cổ tay hoặc nẹp ngón tay trong trường hợp cơn đau viêm khớp dạng thấp bùng phát.

- Dùng thuốc giảm đau và chống viêm theo chỉ định của bác sĩ. Khi dùng thuốc điều trị viêm khớp dạng thấp đúng thời điểm, đủ liều theo chỉ định, thuốc sẽ có tác dụng giúp giảm các triệu chứng viêm khớp dạng thấp ở tay tốt hơn. Thuốc điều trị viêm khớp dạng thấp giúp làm giảm các triệu chứng và duy trì hoạt động của khớp lâu hơn. Chúng thường được chia thành ba nhóm: thuốc chống viêm không steroid (NSAID), như diclofenac và ibuprofen; corticosteroid, như prednisone; và thuốc chống thấp khớp cải thiện bệnh (DMARD), như methotrexate.

- Thay đổi lối sống bao gồm: Kiểm soát căng thẳng bằng kỹ thuật chánh niệm hoặc yoga, tránh các thực phẩm gây viêm và tăng cường các thực phẩm có tác dụng giảm viêm như axit béo omega-3 có trong cá hồi hay dầu hạt lanh; tránh hút thuốc lá; duy trì cân nặng hợp lý; uống đủ nước giúp bôi trơn khớp và góp phần giảm triệu chứng cứng khớp có thể gặp phải.

Biến dạng khớp bàn tay do viêm khớp dạng thấp tiến triển (Ảnh: ST)

- Liệu pháp ánh sáng đỏ:Liệu pháp ánh sáng đỏ là một phương pháp điều trị mới liên quan đến việc tiếp xúc da với ánh sáng đỏ ở mức độ thấp. Một số nghiên cứu cho thấy liệu pháp ánh sáng đỏ cũng có thể giúp giảm đau và cứng khớp buổi sáng. Tuy nhiên, cần nghiên cứu thêm để hiểu mức độ tác động của liệu pháp này có thể giúp điều trị viêm khớp dạng thấp như thế nào, tốt nhất hãy nói chuyện với bác sĩ trước khi thử.

Ngoài các cách giảm nhẹ triệu chứng viêm khớp dạng thấp ở tay kể trên thì một vài loại thảo mộc giảm đau cũng có thể có hiệu quả như gừng, quế, nghệ, tỏi, tiêu đen. Tuy nhiên, các loại thảo mộc này không thể thay thế cho thuốc chỉ định bởi bác sĩ và hiệu quả giảm đau ở mỗi người là khác nhau, không nên lạm dụng.

Nhìn chung, người bị viêm khớp dạng thấp có thể nhạy cảm với sự thay đổi của áp suất khí quyển và nhiệt độ dẫn tới bùng phát cơn đau khớp nghiêm trọng. Điều cần thiết là chú ý tới các bất thường ở khớp, nghỉ ngơi và hạn chế vận động tay khi cơn sưng đau diễn ra và thăm khám bác sĩ khi cần thiết nếu xuất hiện các triệu chứng viêm khớp dạng thấp tiến triển. Điều trị sớm đúng cách sẽ giúp cơn đau giảm nhẹ tốt hơn cũng như dự phòng tái phát trong tương lai.

Châu Anh