6 điều cần lưu ý để việc dùng thuốc điều trị HIV hiệu quả
Thuốc điều trị HIV không chỉ giúp cho người nhiễm HIV khỏe mạnh và sống lâu hơn mà còn giúp dự phòng lây nhiễm HIV hiệu quả. Tuy nhiên, người bệnh cần lưu ý các vấn đề dưới đây để việc dùng thuốc hiệu quả...
1. Dùng thuốc điều trị HIV không đều đặn
Thuốc điều trị HIV hoạt động bằng cách làm chậm tốc độ nhân lên của virus. Khi bạn bỏ qua một liều thuốc, sẽ tạo cơ hội cho HIV nhân lên. Càng tạo ra nhiều bản sao, khả năng virus biến đổi kháng thuốc càng lớn, nghĩa là thuốc sẽ không còn tác dụng nữa.
Khi virus chuyển sang dạng kháng lại thuốc điều trị HIV, nó cũng có thể kháng lại các loại thuốc điều trị HIV khác, ngay cả khi bạn chưa từng dùng chúng trước đó. Đây gọi là kháng chéo.
Khi bị kháng chéo, bạn càng có ít cơ hội lựa chọn để điều trị hiệu quả. Đó là lý do tại sao bạn không bao giờ được bỏ thuốc.
2. Tương tác thuốc với thuốc
Các loại thuốc khác mà bạn dùng có thể ảnh hưởng đến thuốc điều trị HIV. Điều này bao gồm thuốc theo đơn, thuốc không kê đơn (bạn mua ở nhà thuốc), thảo mộc và chất bổ sung dinh dưỡng…
Tương tác thuốc có thể làm cho việc điều trị không còn hiệu quả hoặc gây ra tác dụng phụ mới. Do đó, hãy trao đổi với bác sĩ về bất kỳ loại thuốc nào khác mà bạn dùng, thậm chí chỉ là vitamin.
3. Tương tác thuốc với thực phẩm
Một số loại thuốc HIV hấp thu vào máu dễ dàng hơn khi uống lúc bụng rỗng (đói), nhưng một số thuốc khác lại hấp thu tốt hơn khi uống cùng với thức ăn. Bác sĩ sẽ tư vấn cho bạn điều này trước khi dùng thuốc và bạn cần tuân thủ.
Ngoài ra, người nhiễm HIV cũng nên trao đổi với bác sĩ về các loại thực phẩm làm ảnh hưởng tới quá trình điều trị. Một số, chẳng hạn như nước ép bưởi, có thể cản trở hiệu quả của thuốc điều trị HIV.
4. Uống rượu
Gan giúp cơ thể chuyển hóa và thải trừ thuốc điều trị HIV. Uống quá nhiều rượu có thể làm tổn thương gan, khiến gan không thể làm tốt nhiệm vụ của mình. Say rượu cũng có thể khiến bạn khó uống thuốc đúng cách.
5. Phản ứng phụ của thuốc
Thuốc điều trị HIV có thể gây ra các vấn đề như tiêu chảy, buồn nôn, nhức đầu hoặc đau nhức. Nếu nghiêm trọng có thể khiến bạn không muốn dùng thuốc.
Nếu xảy ra các tác dụng phụ của thuốc, người bệnh cần thông báo cho bác sĩ điều trị biết để biết cách ứng phó, quản lý… Không được tự ý ngừng thuốc.
6. Sức khỏe tâm thần
Căng thẳng, trầm cảm, các bệnh tâm thần khác và thậm chí là tự kỳ thị về việc nhiễm HIV… có thể khiến bạn khó tiếp tục điều trị.
Điều trị và hỗ trợ sức khỏe tâm thần có thể mang lại sự tự tin, sẽ giúp bạn kiểm soát tốt tình trạng nhiễm HIV của mình.
Hãy trao đổi với bác sĩ về thuốc men, liệu pháp và các biện pháp có thể giúp bạn ứng phó với tình trạng này.
Một trong những cách tốt nhất để đảm bảo thuốc HIV sẽ hoạt động tốt là:
- Tuân thủ lịch trình điều trị của bạn.
- Uống thuốc vào cùng một thời điểm mỗi ngày. Bạn có thể đặt báo thức để nhắc nhở mình và sử dụng hộp thuốc để giúp theo dõi liều lượng.
- Nếu có điều gì còn băn khoăn bạn nên trao đổi với bác sĩ để được tư vấn, hướng dẫn.