60 ngày quyết định số phận Pokrovsk, Ukraine có kịp phá vỡ vòng vây Nga?
Trong vòng 60 ngày tới, Pokrovsk – trung tâm hậu cần chiến lược ở phía tây vùng Donetsk, có thể trở thành tâm điểm của những trận chiến khốc liệt nhất trên toàn mặt trận miền Đông Ukraine.
Theo nhận định của chuyên gia quân sự Ukraine Ivan Stupak trong chương trình bình luận trên kênh RBC-Ukraine, Pokrovsk đang từng bước rơi vào vòng vây chiến thuật của đối phương. Nếu không thể phá giải thế bao vây này, quân đội Ukraine có thể sẽ buộc phải đối mặt với một lựa chọn khó khăn: rút lui khỏi thành phố. Ông Stupak cũng dự báo rằng, viễn cảnh này có thể xảy ra trong khoảng 60 ngày tới.
Nằm trên tuyến đường sắt và đường bộ then chốt nối Donetsk với Dnipro và Kiev, Pokrovsk không chỉ là một trung tâm hậu cần mà còn là cửa ngõ quan trọng bảo vệ phần còn lại của vùng Dnipropetrovsk và khu vực phía Tây Donetsk. Sự sụp đổ của thành phố này sẽ tạo ra một lỗ hổng lớn trong hệ thống phòng thủ miền Đông Ukraine, cho phép quân đội Nga mở rộng bàn đạp tiến công về phía tây.
Quân đội Ukraine trên chiến trường. Ảnh: Reuters
Mặc dù giao tranh tại Pokrovsk đã âm ỉ từ hơn một năm nay, tình hình hiện tại đang xấu đi rõ rệt. Theo ông Ivan Stupak, hành lang hậu cần mà Lực lượng Vũ trang Ukraine vẫn còn có thể sử dụng để tiếp cận và tiếp tế cho thành phố hiện chỉ còn khoảng 17 km – một khoảng cách vẫn đủ để vận chuyển trang bị và binh sĩ, nhưng luôn nằm trong tầm đe dọa thường trực của máy bay không người lái, pháo binh và các đợt không kích từ phía Nga.
Tuy nhiên, chuyên gia này cảnh báo rằng nếu hành lang hậu cần này thu hẹp xuống còn 10km hoặc ít hơn, tình thế sẽ nghiêng hẳn về phía đối phương.
“Lúc đó, tình hình sẽ giống như Vuhledar – một thành phố từng được coi là không thể xuyên thủng nhờ địa hình cao. Nhưng khi vòng vây khép chặt, chúng ta đã buộc phải rút lui trong hỗn loạn và tổn thất nặng nề”, ông Stupak dẫn chứng.
Thông tin từ Bộ Tổng tư lệnh Ukraine xác nhận rằng một nhóm trinh sát Nga đã cố gắng xâm nhập Pokrovsk vào tuần trước nhưng nỗ lực này đã Kiev chặn đứng. Tuy nhiên, theo dữ liệu từ dự án tình báo mã nguồn mở DeepState, vào cuối tuần qua, một số đơn vị địch đã tiến được vào nội đô, với mục tiêu chiếm lĩnh tuyến phố Zakhysnykiv Ukrainy – trục đường trọng yếu trong thành phố.
Quân đội Ukraine cho biết giao tranh hiện vẫn đang tiếp diễn tại rìa phía đông Pokrovsk và khu định cư Shevchenko gần đó. Các nhóm trinh sát địch bị tiêu diệt từ xa, cho thấy hệ thống phòng thủ vẫn đang hoạt động hiệu quả. Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo rằng những hoạt động này là dấu hiệu của giai đoạn chuẩn bị cho một chiến dịch quân sự lớn hơn nhằm giành quyền kiểm soát hoàn toàn Pokrovsk trước mùa thu.
Tình hình tại Pokrovsk hiện nay đang gợi nhắc đến chiến thuật mà Nga từng áp dụng thành công ở Chasiv Yar và Avdiivka: từng bước siết chặt vòng vây bằng cách đánh phá hạ tầng hậu cần, sử dụng UAV cảm tử tập kích liên tục, pháo kích dồn dập và tung các nhóm trinh sát nhỏ thâm nhập sâu vào khu dân cư, vừa để gây rối, vừa thu thập tin tình báo và chờ thời cơ tiếp viện. Mục tiêu không chỉ đơn thuần là tiêu diệt lực lượng phòng vệ, mà còn nhằm làm tê liệt tuyến hậu cần, làm suy kiệt năng lực tổ chức và bào mòn ý chí kháng cự của Ukraine.
Pokrovsk, từng là nơi sinh sống của khoảng 60.000 người trước xung đột, giờ đây gần như bị bỏ hoang khi giao tranh ác liệt kéo dài nhiều tháng khiến cư dân phải sơ tán hoặc sống trong hầm trú ẩn. Thành phố đóng vai trò đầu mối trọng yếu của mạng lưới đường bộ và đường sắt, đảm bảo hậu cần cho các đơn vị tiền phương ở phía Đông Donetsk. Đối với Ukraine, giữ được Pokrovsk không chỉ là bảo vệ một vị trí địa lý mà còn là duy trì mạch sống chiến thuật cho toàn tuyến miền Đông.
Các lực lượng Ukraine đang ngày đêm bám trụ, bất chấp hỏa lực pháo binh dữ dội, các đợt không kích bằng UAV cảm tử và những cuộc tấn công trên bộ liên tục của Nga. Trong bối cảnh ấy, Pokrovsk trở thành điểm đối đầu then chốt – nơi mà từng mét đất giành được hay mất đi đều mang ý nghĩa chiến lược sâu sắc.
Nếu Pokrovsk thất thủ, Ukraine sẽ phải đối mặt với nguy cơ mất tuyến liên lạc chiến lược nối Dnipro và Pavlohrad với toàn bộ cánh phía tây của vùng Donetsk. Trong kịch bản đó, Kiev có thể buộc phải rút lui về các tuyến phòng thủ kế tiếp, có khả năng là gần Kurakhove, hoặc thậm chí còn sâu hơn về phía tây.
Các chuyên gia như Stupak đang gióng lên hồi chuông cảnh báo: nếu không có thay đổi đáng kể về viện trợ, không lực, hay triển khai phản công chiến thuật nhằm phá vỡ vòng vây tại Pokrovsk, Ukraine có thể mất thêm một mắt xích quan trọng nữa trên tuyến phòng thủ Donetsk.
Trong những tuần tới, vận mệnh của Pokrovsk có thể sẽ trở thành phép thử mới cho sự bền bỉ của Ukraine và cũng là thước đo cho mức độ cam kết thực sự của các đồng minh phương Tây trước một chiến lược bao vây kiên trì, tàn khốc mà Nga đang theo đuổi.
