Không quân Iran vừa ra lệnh cho phi đội máy bay chiến đấu F-14 cất cánh bảo vệ biên giới nước này sau khi Thiếu tướng Qasem Soleimani - Tư lệnh Lực lượng Đặc nhiệm Quds thuộc Vệ binh cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) bị sát hại bởi Mỹ.
Với tầm bắn lên tới 190 km, AIM-54 Phoenix trang bị cho tiêm kích F-14 là loại tên lửa không đối không nguy hiểm nhất của không quân Iran hiện nay.
Với loại vũ khí này, Iran có thể bắn hạ được các loại máy bay ném bom chiến lược của Mỹ hay những cỗ máy do thám điện tử - bộ chỉ huy trên không tối tân bậc nhất thế giới như E-3 Sentry.
Những quả tên lửa do Mỹ sản xuất này được trang bị cho các chiến đấu cơ F-14 của Iran đang trở thành mầm họa cho chính Mỹ khi mà leo thang giữa hai nước tăng cao.
Hiện không quân Iran đang sở hữu hai loại chiến đấu cơ cực mạnh là F-14 và MiG-29. Giới quan sát cho rằng phiên bản nhái AIM-54 đã được Iran sản xuất và tích hợp lên chiếc đấu cơ MiG-29 của nước này.
Như vậy không quân Iran đang sở hữu khả năng tấn công tầm xa rất đáng sợ.
Trong quá khứ, Mỹ đã từng bán tới 79 chiếc tiêm kích hạng nặng F-14 cùng 714 tên lửa tối tân AIM-54 cho Iran. Hiện nay vẫn đang còn tới 40 chiếc F-14 hoạt động, cùng với đó là vài trăm quả AIM-54 vẫn có thể thị uy bất cứ lúc nào.
AIM-54 Phoenix lại vốn do công ty máy bay Hughes và Tập đoàn Raytheon phát triển cho Hải quân Mỹ từ năm 1966.
Giữa những năm 1970, Mỹ đã cung cấp cho chính quyền quân chủ Iran 714 tên lửa Phoenix cùng 79 tiêm kích F-14A Tomcat.
Nghiễm nhiên, sau Cách mạng Hồi giáo Iran 1979, số vũ khí khủng khiếp này lọt vào tay Quân đội Cộng hòa Hồi giáo Iran.
AIM-54 được phát triển nhằm đối đầu với các máy bay ném bom chiến lược như Tu-16, Tu-22M của Không quân Liên Xô.
Chúng chủ yếu được triển khai trên hai loại máy bay chiến đấu gồm F-14 Tomcat và F-111B.
Mỗi chiếc F-14 có thể mang tối đa 6 quả AIM-54.
Sở dĩ tên lửa không đối không AIM-54 có tầm bắn khá lớn là nhờ vào việc nó sử dụng hệ thống dẫn đường kép.
Ở giai đoạn đầu sau khi được triển khai tên lửa được dẫn đường bởi hệ thống radar AWG-9 hoặc APG-71 trong phạm vi từ 24-30km và hướng tới mục tiêu ngay cả khi vượt ra khỏi tầm kiểm soát của AWG-9.
Khi chỉ còn cách mục tiêu 18km, AIM-54 sẽ tự động kích hoạt hệ thống radar chủ động để dẫn đường cho tên lửa tấn công mục tiêu.
Phạm vi tối thiểu để tên lửa tham gia tấn công mục tiêu là 3.7km với vận tốc hành trình bay có thể đạt tới hơn 5.000km/h hoàn toàn đủ khá năng đánh chặn mọi mục tiêu bay trên không.
AIM-54 được thiết kế với kiểu cánh khác biệt với tên lửa hiện nay, trên thân được bố trí đến 4 cánh tứ giác kéo dài nửa thân về đuôi.
Đuôi được bố trí 4 cánh lái hình chữ nhật. Chiều dài cơ sở của tên lửa là 4m, nặng tới 470kg và nó được trang bị một đầu đạn nổ cực mạnh nặng 61kg.
AIM-54 là một loại tên lửa không đối không rất lớn với đường kính đến 380mm, dài 4m
Tên lửa này được trang bị động cơ đẩy rocket nhiên liệu rắn cho tầm bay tối đa đến 190km.
AIM có độ cao đánh chặn tối đa từ 24-30km, tốc độ bay Mach 5 đủ bắt kịp mọi loại chiến đấu cơ trên thế giới.
Radar kiểm soát hỏa lực AWG-9 trên F-14 Tomcat cho phép phóng gần như cùng lúc 6 tên lửa AIM-54 trang bị đầu tự dẫn radar bán chủ động hoặc chủ động về phía mục tiêu
Hiện nay, trên thế giới chỉ còn duy nhất Iran sở hữu AIM-54, trong khi Hải quân Mỹ đã loại biên năm 2006 cùng tiêm kích F-14. Chuẩn tướng Amir Hatami của Iran từng cho biết, nước này bắt đầu sản xuất loạt Fakour-90 - dòng tên lửa không đối không mạnh hơn Phoenix của Mỹ
Không khó để nhận ra rằng Fakour-90 gần như giống hệt với AIM-54. Giới chuyên gia nhận định, Iran - một bậc thầy dịch mã ngược (sao chép), họ đã từng copy thành công F-5E của Mỹ, vì vậy Fakour-90 thực ra là bản sao chép tên lửa của Mỹ.
Với việc sản xuất thành công phiên bản nội địa của tên lửa AIM-54, Iran cho thấy sức mạnh tấn công của họ vẫn rất đáng sợ. Chúng có thể khiến chiến đấu cơ Mỹ bị "đo đất" nếu đối đầu.
Việt Hùng