ADN từ hài cốt người cổ đại tiết lộ chủng người chưa từng được biết

Bộ xương của một thiếu nữ Toalean thời cổ đại nằm nép mình giữa những tảng đá lớn, được đặt trong hố chôn được phát hiện trong một hang động trên đảo Sulawesi, Indonesia.

Bộ xương này có niên đại cách đây hơn 7.000 năm trên đảo Sulawesi.

Theo nghiên cứu mới đây, dòng dõi người khác biệt này chưa từng được tìm thấy ở bất kỳ nơi nào khác trên thế giới.

Nghiên cứu được công bố hôm 25-8 trên tạp chí Nature.

Nghiên cứu cho biết: “Chúng tôi đã phát hiện ra ADN của con người cổ đại đầu tiên ở vùng đảo giữa châu Á và Úc, được gọi là 'Wallacea', cung cấp cái nhìn sâu sắc mới về sự đa dạng di truyền và lịch sử dân số của loài người hiện đại đầu tiên ở khu vực ít được hiểu biết này của thế giới” - đồng tác giả Adam Brumm, một giáo sư khảo cổ học tại Trung tâm Nghiên cứu Úc về Tiến hóa Con người của Đại học Griffith cho biết.

Hang động Leang Panninge là nơi các nhà nghiên cứu phát hiện ra hài cốt này.

Các nhà nghiên cứu tin rằng những người hiện đại đầu tiên đã định cư ở nhóm đảo Wallacea, chủ yếu là các đảo của Indonesia bao gồm Sulawesi, Lombok và Flores, khi họ vượt qua lục địa Âu-Á đến lục địa Úc hơn 50.000 năm trước.

Tuy nhiên, vẫn chưa rõ tuyến đường chính xác hoặc cách họ điều hướng băng qua cung đường này.

Hộp sọ của nữ thiếu niên được dùng để lấy ADN - Ảnh: CNN

"Họ phải làm như vậy bằng cách sử dụng một số loại tàu thủy tương đối phức tạp, vì không có cầu nối trên đất liền giữa các hòn đảo, ngay cả trong các đỉnh núi băng của kỷ băng hà cuối cùng, khi mực nước biển toàn cầu thấp hơn ngày nay" - Brumm nói.

Các công cụ và tranh vẽ hang động cho rằng con người đã sống trên những hòn đảo này cách đây 47.000 năm, nhưng mẫu hóa thạch còn thưa thớt và ADN cổ đại bị thoái hóa nhanh hơn trong khí hậu nhiệt đới.

Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra bộ xương của một thiếu nữ trong độ tuổi từ 17 đến 18 trong một hang động trên đảo Sulawesi vào năm 2015. Hài cốt của cô được chôn cất trong hang cách đây 7.200 năm.

Cô là một phần của nền văn hóa Toalean, chỉ được tìm thấy trong khu vực tây nam của Sulawesi. Hang động là một phần của khu khảo cổ có tên Leang Panninge.

Brumm cho biết qua email: "'Toaleans' là tên mà các nhà khảo cổ học đặt cho một nền văn hóa khá bí ẩn của những người săn bắn hái lượm thời tiền sử sống ở vùng đồng bằng và núi rừng Nam Sulawesi từ khoảng 8.000 năm trước cho đến khoảng thế kỷ thứ 5 sau Công nguyên.

Họ đã tạo ra những công cụ bằng đá rất đặc biệt, bao gồm cả những đầu mũi tên nhỏ, được chế tác tinh xảo mà không tìm thấy ở bất kỳ nơi nào khác trên đảo hoặc rộng hơn là Indonesia”.

Di chỉ khảo cổ chứa bộ xương được phát lộ - Ảnh: CNN

Brumm cho biết, hài cốt được phát hiện là bộ xương hoàn chỉnh và được bảo quản tốt đầu tiên gắn liền với nền văn hóa Toalean.

Tác giả chính của nghiên cứu Selina Carlhoff đã có thể lấy ADN từ xương hình nêm ở đáy hộp sọ.

Khi phân tích bộ hài cốt này đã tiết lộ một thứ khác: loài người cổ đại chưa từng được biết đến trước đây. Cô ấy cũng có chung tổ tiên với một nhóm riêng biệt và khác biệt từ châu Á vì người Úc bản địa hiện đại và người Papuans không có chung tổ tiên với nhóm này, Brumm nói.

Ông nói: “Trước đây, người ta cho rằng lần đầu tiên những người mang gen châu Á vào Wallacea là vào khoảng 3.500 năm trước khi những người nông dân nói tiếng Austronesian từ Đài Loan thời kỳ đồ đá mới tràn xuống Philippines và vào Indonesia.

"Nó gợi ý rằng có thể đã có một nhóm người hiện đại khác biệt trong khu vực này mà chúng tôi thực sự không biết cho đến bây giờ, vì các địa điểm khảo cổ ở Wallacea rất hiếm và các bộ xương cổ xưa rất hiếm".

Hang động nơi tìm thấy bộ xương - Ảnh: CNN

Các nhà nghiên cứu không biết điều gì đã xảy ra với nền văn hóa Toalean, và khám phá mới nhất này là một phần của câu đố khi họ cố gắng tìm hiểu lịch sử di truyền cổ đại của loài người ở Đông Nam Á. Brumm hy vọng rằng có thể phục hồi nhiều ADN cổ đại hơn của người Toalean để tiết lộ sự đa dạng "và câu chuyện về tổ tiên rộng lớn hơn của nó".

Anh Duy