Afghanistan: Hiểm họa mới ở nơi mặt trời hòa bình ló rạng

Chiến binh Taliban canh gác tại hiện trường vụ đánh bom liều chết bên ngoài sân bay quốc tế ở Thủ đô Kabul, Afghanistan, ngày 26-8. Ảnh: AFP

Kể từ khi phong trào Taliban cầm quyền Afghanistan vào ngày 16-8 đến nay, sân bay quốc tế Kabul ở Thủ đô Kabul vẫn hết sức phức tạp bởi áp lực hoàn tất quá trình rút quân đội quốc tế, nhân viên nước ngoài và người Afghanistan có nguyện vọng rời khỏi đất nước. Ngày 26-8, 10 ngày sau khi Afghanistan khởi đầu những ngày tháng hòa bình, 1 phần tử của tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng đã đánh bom liều chết ở bên ngoài sân bay Kabul khiến ít nhất 170 người Afghanistan và 13 binh sĩ Mỹ thiệt mạng, cùng khoảng 200 người bị thương. Taliban xác nhận, có 23 thành viên của lực lượng này thiệt mạng.

Trước ngày xảy ra vụ tấn công, Bộ Ngoại giao Mỹ đã cảnh báo nguy cơ khủng bố ở 3 cửa vào sân bay Kabul, nơi khoảng 5.000 binh sĩ Mỹ thực hiện nhiệm vụ sơ tán hơn 100.000 người trước hạn chót rút khỏi Afghanistan vào ngày 31-8. Lực lượng Taliban cũng tham gia hỗ trợ việc đẩy lùi đám đông gia tăng tại cửa sân bay, cũng như hộ tống, bảo vệ người sơ tán.

Thông tin về vụ đánh bom, giới chức Mỹ cho biết, trước áp lực quá lớn về sự hỗn loạn, lực lượng an ninh đã đóng 2 cửa vào nhằm siết chặt trật tự. Kẻ khủng bố đã kiên nhẫn chờ đợi đến thời điểm “chín muồi” này, khéo léo trà trộn vào đám đông chạy loạn. Khi lính Mỹ chuẩn bị khám người, phần tử IS lập tức kích nổ 11kg chất nổ trong người. Lầu Năm Góc cho biết, vụ việc có nhiều yếu tố phức tạp, đang được điều tra tích cực, xâu chuỗi các thông tin để đưa ra đánh giá cụ thể, đặc biệt là làm rõ việc có thế lực nào giúp phần tử IS vượt hàng rào an ninh để tiến hành vụ tấn công này hay không.

Ngay sau khi xảy ra vụ đánh bom, giới quan sát an ninh Afghanistan đánh giá, vụ việc có thể “châm ngòi nổ” cho diễn biến bất ổn mới. Trên thực tế, chỉ hơn 1 ngày sau, chiến đấu cơ của Mỹ đã khai hỏa đáp trả nhắm vào mục tiêu IS ở miền Đông Afghanistan, gần biên giới Pakistan, tiêu diệt 2 nhân vật cấp cao của IS và khiến 1 phần tử khác bị thương. Mỹ không tiết lộ danh tính những phần tử bị tiêu diệt, song, các nguồn tin địa phương cho rằng, đây là những người đang lên kế hoạch thực hiện vụ tấn công khác ở Kabul.

Dù Mỹ công bố, không có thương vong đối với dân thường, song, giới quan sát khu vực cho biết, chưa thể xác định cụ thể về thương vong đối với dân thường trong vụ không kích này. Tổng thống Mỹ Joe Biden tuyên bố, Mỹ sẽ săn lùng tất cả những kẻ liên quan đến vụ đánh bom ở sân bay Kabul và tiếp tục truy quét IS. Ông Biden cũng cho biết, Nhà Trắng nhận được nhiều cảnh báo của quân đội về khả năng có thêm các vụ tấn công khủng bố và tình hình an ninh tại Kabul đang ở mức cực kỳ nguy hiểm.

Theo giới quan sát an ninh Trung Đông, việc Taliban nắm quyền Afghanistan được hầu hết các nhóm thánh chiến tại khu vực ca tụng như một chiến thắng của toàn thể “thế giới Hồi giáo”. Song, IS thì không, thậm chí, IS còn chỉ trích gay gắt Taliban. Về phần mình, Taliban gần đây tiếp tục nhấn mạnh quyết tâm đánh bại IS. Dù cùng chung niềm tin tôn giáo, song hai bên thường xuyên giao tranh, thậm chí sử dụng cả vũ khí hạng nặng. Trong khi Taliban ngày càng thể hiện những đường hướng tích cực, tìm kiếm sự công nhận của quốc tế, còn IS vẫn là hiện thân của thánh chiến Hồi giáo cực đoan nhất thế giới.

Vấn đề IS ở Afghanistan đã buộc Taliban và Mỹ phải “chung tay” bảo vệ an ninh ở sân bay Kabul những ngày qua. Điều này thể hiện rõ nét mức độ nguy hiểm của IS. Mặt trời hòa bình ló rạng ở Afghanistan đang bắt đầu đối mặt với hiểm họa từ sự trỗi dậy của tàn dư IS.

Thanh Trúc