Ai được quyền chặn đăng kiểm xe vi phạm không nộp phạt?

Hiện chưa có quy định nào về việc trung tâm đăng kiểm địa phương được tự chặn kiểm định xe cơ giới chậm nộp phạt vi phạm giao thông (Trong ảnh: Đăng kiểm phương tiện tại Công ty TNHH MTV Khai thác điểm đỗ xe Hà Nội). Ảnh minh họa: Tạ Tôn

Mỗi địa phương làm một kiểu

Từ tháng 2/2020, Đội CSGT Công an TP Hạ Long (tỉnh Quảng Ninh) tổ chức ghi hình các trường hợp vi phạm giao thông, nhiều nhất là xe ô tô dừng, đỗ không đúng nơi quy định. CSGT viết giấy thông báo lỗi vi phạm và dán lên kính trước xe vi phạm, với nội dung: Ngày giờ, địa điểm, lỗi vi phạm và hẹn người vi phạm 3 ngày sau đến trụ sở công an phường để giải quyết vi phạm.

Thông báo cũng kèm dòng chữ: “Quá thời hạn nêu trên, người điều khiển phương tiện không đến làm việc, Công an phường… sẽ báo cáo Công an TP Hạ Long để thông báo đến trung tâm đăng kiểm phương tiện cơ giới đường bộ đình chỉ việc kiểm định với phương tiện theo quy định”.

Sau hơn hai tuần triển khai, có hơn 180/200 trường hợp chủ xe vi phạm đến chấp hành nộp phạt. Đại diện Công an TP Hạ Long cho biết: “Từ khi thực hiện phương án dán thông báo, các chủ xe đều đến đơn vị phối hợp xử lý. Hiện, công an thành phố vẫn chưa phải gửi công văn đề nghị từ chối đăng kiểm đối với phương tiện nào”.

Tại Lạng Sơn, trung tâm đăng kiểm trên địa bàn cũng thường xuyên nhận được yêu cầu của công an cấp huyện về việc chặn đăng kiểm xe chậm nộp phạt. “Khi tra trên hệ thống đăng kiểm chung của Cục Đăng kiểm VN không thấy, đơn vị sẽ cập nhật vào danh sách để chặn đăng kiểm. Tuy nhiên, việc chặn chỉ áp dụng tại trung tâm đăng kiểm địa phương, còn không bị chặn ở tỉnh khác”, lãnh đạo một trung tâm đăng kiểm tại Lạng Sơn cho biết.

Tại Thanh Hóa, ông Lâm Minh Phúc, Giám đốc Trung tâm Đăng kiểm xe cơ giới 36-01S Thanh Hóa cho biết: “Lực lượng CSGT, TTGT địa phương cũng thường xuyên gửi thông báo vi phạm sang trung tâm đăng kiểm. Khi tiếp nhận chúng tôi sẽ nhập dữ liệu của phương tiện đó vào hệ thống. Khi các phương tiện vi phạm nếu chưa chấp hành xử phạt sẽ không được tiếp nhận đăng kiểm, còn đã chấp hành và mang thông báo đến chúng tôi sẽ mở dữ liệu”.

Đại tá Lê Văn Chiến, Trưởng phòng CSGT Công an tỉnh Thanh Hóa thông tin, địa phương chưa đủ điều kiện cơ sở vật chất để áp dụng hình thức “phạt nguội” vi phạm giao thông. Song những lỗi vi phạm khác liên quan đến tước GPLX, Phòng CSGT gửi thông báo vi phạm sang Sở GTVT rồi Sở GTVT chuyển cho các đơn vị liên quan cùng giám sát, xử lý. Phòng CSGT cũng gửi thông báo vi phạm trực tiếp đến Sở GTVT và các trung tâm đăng kiểm xe cơ giới trên địa bàn để “chặn” đăng kiểm đối với những phương tiện cố tình không nộp phạt.

Băn khoăn thẩm quyền

Trao đổi với Báo Giao thông, ông Thân Văn Thanh, nguyên Chánh văn phòng Ủy ban ATGT Quốc gia cho rằng, việc đề nghị trung tâm đăng kiểm địa phương chặn xe vi phạm giao thông chậm nộp phạt là không đúng quy định. Bởi, các trung tâm đăng kiểm chỉ làm dịch vụ đăng kiểm tại địa phương, trong khi quy định là đưa lên hệ thống đăng kiểm để xe bị chặn đăng kiểm ở toàn hệ thống.

“Việc chặn đăng kiểm không phải trách nhiệm của đơn vị đăng kiểm địa phương. Thẩm quyền là Cục Đăng kiểm VN, không phải của trung tâm đăng kiểm riêng địa phương nào”, ông Thanh nói.

Cũng theo ông Thanh, việc thông báo xe vi phạm kèm với nội dung sẽ “đình chỉ đăng kiểm” là không có căn cứ pháp luật. Bởi, Luật GTĐB đã quy định rõ trường hợp nào mới bị đình chỉ đăng kiểm.

Theo quy định tại Nghị định 100/2019, từ ngày 1/1/2020, trường hợp chủ xe vi phạm giao thông quá hạn giải quyết vi phạm nhưng không đến giải quyết vi phạm, cơ quan có thẩm quyền sẽ gửi thông báo cho cơ quan đăng kiểm để đưa lên chương trình quản lý kiểm định để chặn đăng kiểm.

Xe vi phạm được cấp chứng nhận đăng kiểm với thời hạn 15 ngày/lần. Hầu hết các trường hợp cảnh báo đều do Cục Đăng kiểm VN thực hiện, áp dụng trên hệ thống trung tâm đăng kiểm toàn quốc. Thực tế, từ đầu năm 2020 đến nay, Cục Đăng kiểm VN đã cảnh báo với hơn 3.700 xe.

Lý giải việc trung tâm đăng kiểm địa phương chặn đăng kiểm phương tiện vi phạm, ông Lâm Minh Phúc, Giám đốc Trung tâm Đăng kiểm 36-01S cho rằng, do thời gian gửi thông báo về Cục Đăng kiểm VN lâu hơn là gửi trực tiếp ngay tại địa phương. Với hệ thống đăng kiểm liên thông như hiện nay, khi nhập dữ liệu sẽ báo lên máy chủ và các trung tâm khác đều biết.

Trong khi đó, giám đốc một đơn vị đăng kiểm ở Bắc Giang cho biết, từng nhận được đề nghị (trao đổi) trực tiếp của CSGT cấp huyện ở địa bàn về việc chặn đăng kiểm xe bị “phạt nguội” vi phạm giao thông, nhưng từ chối vì sợ không đúng thẩm quyền. “Trường hợp nhận được đề nghị bằng văn bản, đơn vị sẽ xin ý kiến Cục Đăng kiểm VN và các cơ quan quản lý Nhà nước tại địa phương”, vị này nói.

Tương tự, đại diện một trung tâm đăng kiểm tại Quảng Ninh cũng băn khoăn việc nếu chỉ chặn tại trung tâm đăng kiểm tại Quảng Ninh, phương tiện vẫn có thể đăng kiểm ở địa phương khác và không rõ có được phép chặn hay không.

“Các trường hợp xe có trong danh sách cảnh báo của Cục Đăng kiểm VN đương nhiên các trung tâm đăng kiểm phải áp dụng quy định về cấp chứng nhận đăng kiểm thời hạn 15 ngày. Đơn vị chỉ là DN làm dịch vụ đăng kiểm, nên trường hợp nhận được đề nghị chặn đăng kiểm từ cơ quan chức năng địa phương cũng chưa biết nên làm thế nào. Chắc phải xin ý kiến Cục Đăng kiểm VN”, ông này nói.

Theo ông Trần Anh Quân, quyền Trưởng phòng Kiểm định xe cơ giới, Cục Đăng kiểm VN, nguyên nhân việc có một số đơn vị tự chặn đăng kiểm là do trước đây các đơn vị đăng kiểm đều thuộc Sở GTVT, có chức năng quản lý Nhà nước nên có thể thực hiện theo chỉ đạo của cơ quan chức năng tại địa phương. Còn hiện nay, nhiều trung tâm đăng kiểm tư nhân nên việc thực hiện chức năng quản lý Nhà nước là không đúng.

Thời gian qua, Cục Đăng kiểm VN chỉ cho phép các trung tâm đăng kiểm đưa lên hệ thống cảnh báo chung về trường hợp xe bị phát hiện khiếm khuyết kỹ thuật nghiêm trọng, không đạt yêu cầu và không quay trở lại kiểm định, để các trung tâm đăng kiểm khác biết, cần lưu ý kiểm tra kỹ lưỡng.

Đề cập việc CSGT cảnh báo “chặn đăng kiểm” ngay từ khi thông báo xe vi phạm, ông Quân cho rằng, các cơ quan chức năng khi thực hiện các thủ tục ghi nhận, lập biên bản xử phạt không nên đưa kèm thông báo như vậy, để tránh gây hiểu lầm về quy trình chặn đăng kiểm xe chậm nộp phạt, cũng như vai trò, chức năng của cơ quan quản lý đăng kiểm, trung tâm đăng kiểm.

H.Lộc - P. Tuấn - H.Tuấn