Ai là người giữ vai trò chính trong 'đại án' Việt Á ở Học viện Quân y?
Viện Kiểm sát quân sự Trung ương cáo buộc ông Trịnh Thanh Hùng (Phó Vụ trưởng Vụ KH-CN các ngành kinh tế kỹ thuật, Bộ KH-CN) là người đã lợi dụng chức vụ quyền hạn được giao để vụ lợi cá nhân; thông đồng với các cá nhân khác để đưa Công ty Việt Á (Việt Á) tham gia đề tài nghiên cứu kit test Covid-19…
Nhiều thủ đoạn gian dối
Hồ sơ truy tố cho hay, trước tình hình dịch bệnh Covid-19 xuất hiện ở nước ngoài và có nguy cơ cao lây lan vào Việt Nam, Ban Giám đốc Học viện Quân y (HVQY) có công văn gửi Bộ KH-CN về việc đề xuất nhiệm vụ phát triển kit test Covid-19.
Do vụ lợi cá nhân nên từ tháng 1-2020, Trịnh Thanh Hùng (Phó Vụ trưởng Vụ KH-CN các ngành kinh tế kỹ thuật, Bộ KH-CN) đã thông đồng với Phan Quốc Việt (Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty Việt Á) và Hồ Anh Sơn (Phó Giám đốc Viện Nghiên cứu y dược quân sự thuộc HVQY) để đưa Công ty Việt Á vào tham gia đề tài với vai trò là cơ quan phối hợp, sản xuất 20.000 test kit thử nghiệm và sau đó để Công ty Việt Á được cấp phép và sản xuất thương mại.
Cáo trạng cho biết, sau khi hồ sơ bộ kit được gửi lên trên và hội đồng nghiệm thu giai đoạn 1 của đề tài đã không biết Trịnh Thanh Hùng, Phan Quốc Việt, Hồ Anh Sơn gian dối trong việc sử dụng bộ kit Công ty Việt Á cung cấp (không được sản xuất theo quy trình nghiên cứu của HVQY) để nghiệm thu thông qua đề tài, dẫn đến quy trình nghiên cứu của HVQY không có sản phẩm được thử nghiệm, đánh giá và hậu quả là đề tài của HVQY không hoàn thành.
Trong vụ án này, Phan Quốc Việt bị cáo buộc gian dối trong làm thủ tục cấp phép bộ sản phẩm tại Bộ Y tế để được Bộ Y tế ra quyết định cấp phép tạm thời và quyết định cấp phép lưu hành bộ kit test Covid-19 cho Công ty Việt Á trái pháp luật. Hành vi gian dối này của các bị cáo trong việc tiếp nhận, nghiên cứu, nghiệm thu, quyết toán số tiền Bộ KH-CN giao HVQY nghiên cứu đề tài, đã gây thiệt hại là hơn 18 tỷ đồng.
Bên cạnh đó, Trịnh Thanh Hùng và Phan Quốc Việt còn thông đồng trong việc gian dối để Công ty Việt Á được cấp phép và sản xuất thương mại trái phép bộ kit. Hành vi phạm tội của Trịnh Thanh Hùng, Phan Quốc Việt và Hồ Anh Sơn là đồng phạm.
Tuy nhiên, Trịnh Thanh Hùng là người lợi dụng chức vụ, quyền hạn được giao để vụ lợi cá nhân trong quá trình thực hiện nhiệm vụ; thông đồng với các cá nhân khác để đưa Công ty Việt Á vào tham gia đề tài; chỉ đạo, thống nhất việc không sử dụng quy trình nghiên cứu của HVQY để sản xuất 20.000 kit test Covid-19 thử nghiệm theo nhiệm vụ đề tài… Do vậy, Trịnh Thanh Hùng là người khởi xướng, giữ vai trò, trách nhiệm chính trong vụ án, phải chịu trách nhiệm với tổng thiệt hại của đề tài là hơn 18 tỷ đồng.
Trong vụ án tại HVQY, Phan Quốc Việt bị cáo buộc vì vụ lợi cá nhân, muốn kit test Covid-19 của công ty mình được cấp phép nên Việt đã thông đồng với Trịnh Thanh Hùng, Hồ Anh Sơn trong việc không sử dụng quy trình nghiên cứu của HVQY để sản xuất 20.000 kit test Covid-19 thử nghiệm mà sử dụng sản phẩm của Công ty Việt Á cung cấp để đưa đi thử nghiệm, nghiệm thu đề tài trái pháp luật.
"Việc ký biên bản bàn giao giữa HVQY và Công ty Việt Á chỉ là hình thức, hợp thức để xin cấp phép, còn thực chất không có việc tiếp nhận, sử dụng quy trình của HVQY để sản xuất kit test Covid-19. Phan Quốc Việt là người thực hành tích cực, chịu trách nhiệm sau Trịnh Thanh Hùng, Hồ Anh Sơn và phải chịu trách nhiệm với tổng thiệt hại của đề tài hơn 18 tỷ đồng, chịu trách nhiệm trực tiếp phần tiền Công ty Việt Á trực tiếp được giao là 10,8 tỷ đồng", cáo trạng nêu rõ.
Cựu Thượng tá vụ lợi cá nhân
Cáo trạng cũng cho biết, bị cáo Hồ Anh Sơn là người lợi dụng chức vụ quyền hạn, vụ lợi cá nhân trong quá trình thực hiện nhiệm vụ. Hồ Anh Sơn đã thông đồng với Trịnh Thanh Hùng, Phan Quốc Việt trong việc không sử dụng quy trình nghiên cứu của HVQY để Công ty Việt Á sản xuất 20.000 kit test Covid-19 thử nghiệm theo nhiệm vụ đề tài.
Hồ Anh Sơn thực hiện yêu cầu của Hùng làm văn bản của HVQY đề nghị Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương đánh giá thử nghiệm kit test Covid-19 của đề tài nhưng mặt khác Hồ Anh Sơn lại thống nhất với Trịnh Thanh Hùng, Phan Quốc Việt sử dụng kit test Covid-19 của Công ty Việt Á cung cấp để đưa đi thử nghiệm, nghiệm thu đề tài trái pháp luật.
Cựu Thượng tá Hồ Anh Sơn còn bị cáo buộc thực hiện theo yêu cầu của Phan Quốc Việt khi trình Thiếu tướng Hoàng Văn Lương (Phó Giám đốc HVQY) ký biên bản bàn giao không đúng nội dung để Công ty Việt Á làm thủ tục cấp phép tại Bộ Y tế. Hồ Anh Sơn là người thực hành tích cực được Phan Quốc Việt chi cho gần 2,5 tỷ đồng và phải chịu trách nhiệm sau Trịnh Thanh Hùng, chịu trách nhiệm trực tiếp phần tiền HVQY được giao trong nghiên cứu đề tài là hơn 7,6 tỷ đồng.
Bên cạnh đó, Hồ Anh Sơn là người lợi dụng chức vụ, quyền hạn, vụ lợi cá nhân trong việc mua, bán tăm bông, ống môi trường dán nhãn Viện Nghiên cứu y dược học quân sự và cung cấp cho Công ty Việt Á để bán cho các cơ quan, tổ chức sử dụng trong phòng, chống dịch qua đó được hưởng lợi trái phép hơn 2,1 tỷ đồng, gây ảnh hưởng tới hình ảnh của HVQY và quân đội.
Tách vụ án liên quan tới Trung tướng Đỗ Quyết để làm rõ
Hành vi của Trung tướng Đỗ Quyết, Thiếu tướng Hoàng Văn Lương được cho là do tin tưởng cấp dưới trong nghiên cứu, thực hiện đề tài và đấu thầu mua kit test Covid-19 nên chưa kịp thời phát hiện, ngăn chặn vi phạm của cấp dưới.
Thiếu tướng Hoàng Văn Lương do tin tưởng và không xem biên bản bàn giao do Công ty Việt Á soạn thảo và Hồ Anh Sơn trình ký nên đã ký biên bản bàn giao này; Thiếu tướng Lê Bách Quang (Chủ tịch các hội đồng) do tin tưởng kết quả nghiên cứu của HVQY, kết quả kiểm nghiệm của Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương) và các ý kiến của các thành viên trong hội đồng nên thông qua nghiệm thu giai đoạn 1 và nghiệm thu đề tài.
Hành vi của các cá nhân trên có dấu hiệu của tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng". Tuy nhiên, do thời hạn điều tra vụ án đã hết nên Cơ quan Điều tra hình sự Bộ Quốc phòng tách hành vi sai phạm của những người này để thu thập thêm tài liệu, chứng cứ đánh giá đúng mức độ sai phạm.