Ai sẽ được thử nghiệm vắc xin Covid-19 'made in Vietnam'?

Bộ Y tế cho biết, sau khi thử nghiệm vắc xin Covid-19 trên khỉ vào cuối tháng 10 vừa qua, Công ty TNHH MTV Vắc xin và Sinh phẩm số 1 (Vabiotech) đang hướng đến mục tiêu sẽ tiến hành thử nghiệm lâm sàng trên người sau khi có đầy đủ các số liệu thử nghiệm trên động vật.

TS. Đỗ Tuấn Đạt, Chủ tịch Công ty TNHH một thành viên Vắc xin và Sinh phẩm Số 1 (VABIOTECH) cho biết, trong thời gian tới, một số ứng viên vắc xin Covid-19 của Việt Nam sẽ tiến hành thử nghiệm lâm sàng vắc xin trên người, bao gồm cả nhóm người cao tuổi (từ 60 tuổi trở lên).

Theo đó, các nhà nghiên cứu sẽ tiêm thử nghiệm ở đối tượng ít nguy cơ (18-59 tuổi) trước. Bởi thực tế, vắc xin phải đảm bảo tính an toàn nên các nhà nghiên cứu sẽ chọn nhóm người ít nguy cơ thử nghiệm đầu tiên.

Khi nhóm này được đảm bảo tính an toàn, nhà nghiên cứu sẽ mở rộng tiêm thử nghiệm ra đối tượng khác, trong đó có nhóm người cao tuổi.

Ông Đạt cũng phân tích, Virus SARS-CoV-2 có điểm đặc biệt là gây bệnh nặng ở người cao tuổi và người có bệnh nền. Vì thế, nhóm người cao tuổi được coi là đối tượng đích của việc phòng, chống dịch Covid-19.

Mọi nhà sản xuất vắc xin Covid-19 đều cần minh chứng hiệu quả của vắc xin bằng việc tiêm thử nghiệm trên người cao tuổi. Do đó, nếu vắc xin phòng Covid-19 không bảo vệ được nhóm người cao tuổi thì chưa phải là vắc xin toàn diện, đáp ứng tính hiệu quả bảo vệ cho con người trước đại dịch.

Một số nhà sản xuất vắc xin Covid-19 trên thế giới hiện nay cũng đã tiến hành tiêm thử nghiệm vắc xin trên người cao tuổi. Kết quả cho thấy tính an toàn tương đương với kết quả khi thử nghiệm ở nhóm người ít nguy cơ.

Trung tâm phòng, chống dịch bệnh Hoa Kỳ đã thống kê, 8/10 ca tử vong do Covid-19 được báo cáo ở nước này đều là người từ 65 tuổi trở lên. Tại Việt Nam, trong số 35 ca tử vong do Covid-19 tính đến nay, đa số đều là người cao tuổi có bệnh nền.

Theo phân tích của các chuyên gia, ở người cao tuổi, chức năng của các bộ phận cơ thể đã suy giảm theo thời gian, hệ miễn dịch dễ dàng bị tác nhân gây bệnh tấn công, vi khuẩn dễ xâm nhập gây bệnh đường hô hấp. Nên khi mắc Covid-19, nhóm này có nguy cơ gặp nhiều biến chứng nặng hơn những người trẻ tuổi.

Bên cạnh đó, người cao tuổi thường mắc nhiều bệnh cùng lúc, như tiểu đường, bệnh tim mạch, cao huyết áp,… trong khi nhiễm SARS-CoV-2, bệnh mạn tính có thể biến chứng nặng hơn.

Việt Nam có 4 đơn vị đang tham gia nghiên cứu sản xuất vắc xin Covid-19, gồm Viện Vaccine và Sinh phẩm Y tế (IVAC), Công ty TNHH MTV Vaccine và sinh phẩm số 1 (VABIOTECH), Trung tâm Nghiên cứu Sản xuất Vaccine và Sinh phẩm Y tế (POLYVAC), Công ty TNHH Công nghệ sinh học Dược NANOGEN.

Các loại vắc xin trước khi được đưa ra sử dụng rộng rãi trong cộng đồng đều phải trải qua quy trình chuẩn gồm 5 giai đoạn:

- Giai đoạn 1: Nghiên cứu, đánh giá, lựa chọn dự tuyển vắc xin. Giai đoạn này được thực hiện hoàn toàn trong phòng thí nghiệm.

- Giai đoạn 2: Đánh giá tiền lâm sàng trên động vật.

- Giai đoạn 3: Đánh giá lâm sàng qua 3 giai đoạn trên người ở các quy mô khác nhau.

- Giai đoạn 4: Cấp phép lưu hành vắc xin.

- Giai đoạn 5: Theo dõi sau cấp phép.