Ám ảnh những vụ sử dụng súng kíp, mìn tự chế ở Gia Lai

Để ngăn chặn tình trạng trên, Công an huyện Krông Pa đã triển khai đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ, chú trọng công tác tuyên truyền, vận động quần chúng, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật.

Những vụ việc thương tâm

Một ngày trung tuần tháng 12/2022, ông Ksor Thuết (SN 1964, buôn Đoàn Kết, xã Chư Rcăm, huyện Krông Pa) khập khiễng ra thăm mộ con trai là anh Rơ Ô Nét (SN 1992), mất cách đây gần một năm vì bị nổ mìn. Đôi mắt mờ đục của người cha nhìn lên di ảnh con trai. Cái ngày kinh hoàng Nét gặp nạn có lẽ sẽ ám ảnh tâm trí ông suốt cuộc đời. Ông Thuết buồn rầu nói: "Nó chết trẻ quá, chưa kịp có một mái ấm riêng. Có những đêm tôi tỉnh giấc, chỉ mong thấy được hình bóng con nhưng nó đã không còn nữa rồi…".

Ông Hiao Tin - người uy tín buôn Du, xã Chư Rcăm, huyện Krông Pa cùng Công an xã vận động người dân tự nguyện giao nộp súng tự chế.

Sự việc xảy ra vào ngày 5/2/2022 (mồng 5 Tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022). Khoảng 12 giờ, anh Nét cùng 5 người uống rượu tại khu vực đập nước thuộc xã Chư Rcăm. Để đánh cá làm mồi nhậu, Nét đốt quả mìn tự chế nhưng chưa kịp ném xuống nước thì quả mìn phát nổ. Hậu quả khiến Nét chết trên đường đi cấp cứu, Rơ Ô Cươi (SN 2000, em họ Nét) và Ksor Đan (SN 2000, ở cùng buôn) đứng gần cũng bị thương nặng. Kết quả điều tra từ cơ quan Công an, trong khi đi rẫy, Nét nhặt được 1 quả đạn rồi lén cất giấu, cắt ra lấy thuốc nổ tự chế thành mìn để đánh cá…

Nhắc lại chuyện buồn của gia đình, với đôi mắt rớm lệ, Rơ Ô H'Chơi (SN 1990, chị ruột Nét) kể: "Khi người ta đưa thi thể em Nét về nhà, nhìn em không lành lặn, tôi đau đớn, ám ảnh lắm. Đứa em họ đi cùng Nét hôm ấy cũng bị mù mắt. Từ sau chuyện đó, người trong làng ai cũng sợ, không dám dùng thuốc nổ đánh bắt cá nữa".

Ngày 9/10/2022, một vụ việc thương tâm khác xảy ra tại xã Ia Mlah, huyện Krông Pa. Vào khoảng 6 giờ, Ksor Nô (SN 1963, trú tại buôn Thim, xã Phú Cần, Krông Pa) đang ngồi trong chòi rẫy thì nghe tiếng gà rừng gáy, liền lấy 1 khẩu súng kíp tự chế nạp đạn sẵn đi về hướng phát ra tiếng động. Cách tiếng gà gáy khoảng 200m, Nô thấy vật màu đen động đậy trong bụi cây, nghĩ là gà rừng nên dùng súng bắn. Chạy đến kiểm tra, phát hiện đã bắn vào đầu anh T.A.H (SN 1994, trú cùng xã) đang đặt bẫy gà rừng, Nô vội sơ cứu, gọi người đưa nạn nhân đi bệnh viện. Tuy nhiên, do vết thương quá nặng, anh H đã tử vong. Hiện cơ quan Công an đang tạm giữ Ksor Nô để điều tra về hành vi vô ý làm chết người.

Cần nâng cao nhận thức của người dân

Những vụ việc trên cho thấy, nhận thức của một bộ phận người dân còn hạn chế trong việc tàng trữ, sử dụng vũ khí, bom, mìn. Trước tình hình đó, Công an huyện Krông Pa đã chủ động tham mưu Huyện ủy, UBND huyện ban hành nhiều kế hoạch chỉ đạo các ban, ngành, đoàn thể cùng vào cuộc, huy động sức mạnh của hệ thống chính trị và sự ủng hộ, giúp đỡ của người dân trong công tác thu hồi, đấu tranh với các hành vi vi phạm pháp luật có liên quan. Lực lượng Công an cấp xã cũng tranh thủ, phát huy vai trò người uy tín ở cơ sở để thực hiện hiệu quả nhiệm vụ này. Tại xã Chư Rcăm, với sự giúp đỡ tích cực của người uy tín, từ đầu năm 2022 đến nay, Công an xã đã thu hồi 7 súng tự chế, 3 quả đạn pháo cùng nhiều hung khí các loại.

Ông Hiao Tin - người uy tín buôn Du, xã Chư Rcăm chia sẻ: "Lúc trước trong buôn mình có nhiều người mang theo súng tự chế khi đi nương, rẫy để săn bắt chim, sóc. Có trường hợp còn sử dụng bom, mìn đánh bắt cá dẫn đến nhiều vụ việc đau lòng khiến bà con bất an, lo sợ. Vì vậy, tôi cùng Công an xã đi tuyên truyền, giải thích cho bà con hiểu về hiểm họa của vũ khí, bom, mìn tự chế. Hiện tại, trong thôn, buôn mình, tình trạng người dân tàng trữ súng, vũ khí tự chế, bom mìn đã giảm đi rất nhiều. Có trường hợp, cha mẹ phát hiện con cái mua bán, chế tạo súng đã nhắc nhở, bắt phải giao nộp cho Công an xã. Người dân trong buôn thấy có người mang súng cũng báo cho tôi và cơ quan Công an để kịp thời thu giữ".

Tự nguyện đến giao nộp khẩu súng hơi cồn cho Công an xã Chư Rcăm, anh Ksor Gát, ở buôn Du cho biết: "Súng này tôi được người khác cho, dùng săn bắn khi rảnh rỗi. Nghe kể về những vụ tai nạn chết người liên quan đến súng tự chế, tôi cũng sợ nhưng còn e ngại, chưa dám giao nộp. Được chú Tin đến nhà động viên, tôi đã hiểu và chấp hành".

Năm 2022, Công an huyện Krông Pa phối hợp tổ chức nhiều buổi tuyên truyền pháp luật tại cơ sở, thu hút trên 1.000 lượt người tham dự, phát trên 4.000 tờ rơi tuyên truyền tại thôn, buôn, tổ dân phố, trường học… về hiểm họa của vũ khí, vật liệu nổ; các chế tài xử phạt đối với hành vi tàng trữ, mua bán, sử dụng trái phép vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ. Các nội dung trên còn được tuyên truyền trên các trang fanpage của Công an huyện, Công an cấp xã, hệ thống loa truyền thanh ở các buôn làng… Trong năm, Công an huyện đã thu giữ 112 vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ gồm súng cồn, súng kíp, đầu đạn, quả nổ các loại.

Đại úy Lê Xuân Vui - Đội trưởng Đội Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội, Công an huyện Krông Pa cho biết: "Trên địa bàn huyện hiện vẫn còn sót lại số ít bom, mìn từ thời chiến tranh, có khi bà con đi làm nương, rẫy vô tình nhặt được. Đa số người dân đều trình báo, giao nộp cho chính quyền nhưng cũng có trường hợp cất giấu, tháo quả nổ, tự chế thành mìn để đánh cá. Bên cạnh đó, một số thanh thiếu niên vì tò mò lên mạng tìm hiểu rồi tự tạo súng tự chế, lén lút sử dụng để săn bắn. Bên cạnh công tác tuyên truyền, đối với những trường hợp chế tạo, tàng trữ, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ trái phép, lực lượng Công an có các biện pháp thuyết phục, răn đe, giáo dục kiểm điểm để họ không tái phạm".

Lê Ánh - Thúy Trinh