Âm vang người lính - Bản hùng ca đánh thức niềm tự hào sân khấu Việt

Vở "Bão tố Trường Sơn" là vở diễn giúp khán giả hiểu sâu hơn về tâm hồn, trái tim người lính

Hồi sinh mảng đề tài tưởng đã ngủ yên

Trong bối cảnh sân khấu đương đại hướng nhiều về giải trí, Nhà hát Kịch Việt Nam vẫn kiên định với dòng chính luận - cách mạng, coi đó là “căn cốt tinh thần” của nghệ thuật nước nhà. Chính vì thế, Âm vang người lính không chỉ là một chương trình biểu diễn thường niên, mà là tuyên ngôn nghệ thuật: khẳng định sân khấu vẫn có thể chạm đến trái tim công chúng nếu biết kể chuyện bằng cảm xúc và nhân văn.

Mở màn chuỗi diễn, Đêm trắng của cố tác giả Lưu Quang Hà, do NSND Xuân Bắc đạo diễn, tái hiện bức tranh kháng chiến chống Pháp thập niên 1950 với kịch tính và chiều sâu hiếm có. Dựa trên câu chuyện có thật về “hũ gạo cứu đói, nhường cơm cho kháng chiến”, vở kịch hé lộ những góc khuất giữa lý tưởng và cám dỗ, giữa hy sinh và hưởng lạc. Không chỉ tái hiện một thời bi tráng, Đêm trắng còn khiến người xem tự soi lại mình rằng giữa ánh sáng và bóng tối, ranh giới niềm tin mong manh đến nhói lòng.

Tiếp nối, Biệt đội Báo Đen của nhà văn Chu Lai, đạo diễn bởi NSND Anh Tú, mang hơi thở của điện ảnh hành động lên sân khấu. Những pha kịch tính, tiết tấu dồn dập được đan xen cùng cảm xúc nhân văn, làm nổi bật hình tượng người lính không chỉ chiến đấu ngoài chiến trường mà còn giữa đời thường, chống lại cái xấu và bóng tối trong chính xã hội hòa bình. Vở diễn như lời nhắc: cuộc chiến khốc liệt nhất, đôi khi, là giữ vững nhân cách giữa những biến động đời sống.

Khép lại chương trình là Bão tố Trường Sơn cũng của cố đạo diễn NSND Anh Tú và tác giả Trương Minh Phương - một bản trường ca bi tráng về hàng vạn người lính và thanh niên xung phong đã ngã xuống trên con đường huyền thoại. Không sa đà bi lụy, vở diễn thắp lên triết lý nhân sinh sâu sắc: chiến tranh có thể qua đi, nhưng tình người và lòng biết ơn là điều còn lại mãi.

Vở "Đêm trắng" được trao Huy chương Vàng tại Liên hoan Sân khấu Kịch nói toàn quốc năm 2024, Huy chương Vàng tại Liên hoan các trích đoạn hay nghệ thuật sân khấu toàn quốc 2023 và giải Vở diễn xuất sắc do Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam trao tặng năm 2020

Khi người lính trở lại trong tâm thức khán giả

Điều đáng nói là dù đều khai thác đề tài chiến tranh cách mạng vốn bị cho là “khó bán vé” nhưng cả ba vở diễn lại thu hút đông đảo khán giả. Vé được đặt kín trước nhiều ngày, khán phòng luôn đầy ắp tiếng vỗ tay và những giọt nước mắt lặng thầm. Người xem đến không chỉ để hoài niệm, mà để sống cùng lịch sử để thấy người lính không xa vời mà hiện hữu ngay trong từng hơi thở của cuộc đời hôm nay.

Sức hút ấy đến từ chính cách làm nghệ thuật nghiêm túc của Nhà hát Kịch Việt Nam: kịch bản được tuyển chọn kỹ lưỡng, dàn diễn viên giàu kinh nghiệm xen lẫn lớp trẻ đầy năng lượng, cùng công nghệ sân khấu hiện đại được ứng dụng khéo léo để giữ nguyên tinh thần cổ điển mà vẫn hấp dẫn người xem đương đại. Như lời một khán giả chia sẻ sau buổi diễn: “Tôi không chỉ xem kịch, mà sống cùng những người lính ấy.”

Chia sẻ về chương trình, NSƯT Kiều Minh Hiếu - Giám đốc Nhà hát Kịch Việt Nam cho biết: Âm vang người lính là dự án chúng tôi dành rất nhiều tâm huyết. Ở đây không chỉ có sự tái hiện quá khứ, mà là cách để sân khấu hôm nay đối thoại với lịch sử. Mỗi vở diễn đều hướng đến một thông điệp chung: người lính không chỉ là hình tượng của một thời, mà là biểu tượng của lòng trung thực, dũng cảm và niềm tin vào con người. Chúng tôi mong rằng, khi khán giả rời ghế xem, điều họ mang theo không chỉ là xúc động, mà là niềm tự hào rằng sân khấu Việt vẫn có thể cất lên những tiếng nói lớn lao và đầy nhân văn.

"Biệt đội báo đen" thể hiện chân thực cuộc chiến đấu của những người lính trong thời chiến và cả thời bình

Theo ông Hiếu, chính khán giả là “ngọn lửa giữ nghề” để sân khấu tiếp tục sống, tiếp tục sáng tạo. Việc ba vở diễn về chiến tranh cách mạng được công chúng đón nhận nồng nhiệt là minh chứng rằng những giá trị chân thành, được thể hiện bằng nghệ thuật đích thực, sẽ luôn có chỗ đứng trong lòng người xem.

Đổi mới cách tổ chức biểu diễn đưa kịch chính luận đến gần công chúng

Ông Tùng Linh, Trưởng phòng Tổ chức biểu diễn Nhà hát Kịch Việt Nam chia sẻ: việc triển khai chuỗi chương trình Âm vang người lính được tiến hành như một dự án nghệ thuật tổng thể từ lên kế hoạch biểu diễn, phối hợp truyền thông đến phương thức tiếp cận khán giả. “Chúng tôi không chỉ dựng vở, mà còn dựng cả hành trình để khán giả trở lại với sân khấu,” ông nói.

Theo ông Linh, ê-kíp tổ chức đã chú trọng làm mới hình thức biểu diễn: kết hợp giữa sân khấu truyền thống và công nghệ trình chiếu hiện đại, đa dạng khung giờ diễn để phù hợp với các nhóm khán giả, nhất là giới trẻ. Nhà hát còn phối hợp với trường học, tổ chức đoàn thể, doanh nghiệp để mở rộng không gian khán giả đưa sân khấu ra khỏi phạm vi một buổi diễn, trở thành hoạt động văn hóa cộng đồng.

“Chúng tôi tin rằng khán giả hôm nay, đặc biệt là lớp trẻ, sẵn sàng đón nhận sân khấu chính luận nếu được tổ chức hấp dẫn, chuyên nghiệp và gần gũi. Khi người xem đến rạp bằng sự tò mò, họ sẽ ra về bằng niềm xúc động,” ông Linh nhấn mạnh.

Những vở diễn về đề tài chiến tranh cách mạng được sự chào đón của đông đảo mọi tầng lớp khán giả

Nhờ công tác tổ chức bài bản và cách làm sáng tạo, Âm vang người lính đã tạo nên hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ, vừa giúp sân khấu “cháy sáng” mỗi đêm diễn, vừa chứng minh rằng nghệ thuật tử tế nếu được tổ chức đúng cách vẫn có thể đứng vững trong thời đại số. Bản hùng ca khép lại năm mở ra niềm tin mới cho sân khấu Việt

Âm vang người lính vì thế không chỉ là một sự kiện biểu diễn, mà là hành trình nối dài của lòng tri ân và tự hào. Giữa thời đại mà sân khấu cạnh tranh với mạng xã hội, phim ảnh và vô số nền tảng giải trí, việc một nhà hát dám “bán vé” bằng ký ức, bằng cảm xúc và tinh thần dân tộc, đó là bản lĩnh, cũng là niềm tin vào khán giả Việt.

Chương trình nghệ thuật Âm vang người lính sẽ được biểu diễn tại Nhà hát Kịch Việt Nam (01 Tràng Tiền, Hà Nội) với các vở: Biệt đội Báo Đen (20h00 ngày 08.11 và 15.11.2025), Bão tố Trường Sơn (20h00 ngày 06.12 và 13.12.2025), và Đêm trắng (20h00 ngày 29.11 và 20.12.2025).

Khi chuỗi vở kịch lần lượt sáng đèn tại Nhà hát Kịch Việt Nam, số 1 Tràng Tiền, Hà Nội, những tràng pháo tay khép lại không chỉ cho mỗi buổi diễn, mà còn vang lên như lời tri ân người lính, lời cảm ơn quá khứ, và lời hứa với tương lai. Bởi âm vang ấy của người lính, của nghệ thuật, của niềm tin sẽ còn ngân dài trong trái tim người xem, như chính tinh thần kiên cường và nhân hậu của dân tộc Việt Nam.

NGUYỄN THÚY HIỀN